ΜΥΘΟΣ Η ΑΥΤΟΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΟΜΙΛΩΝ

Το διατροφικό σκάνδαλο με τη χρήση αλογίσιου κρέατος σε προϊόντα που πωλούνται ως μοσχαρίσια ή βοδινά πυροδότησε μια ευρύτερη δημόσια συζήτηση για τον έλεγχο της αλυσίδας παραγωγής – προμήθειας πρώτων υλών – επεξεργασίας – διανομής, αλλά και για τις ευθύνες των μεγάλων εταιρειών που εμπιστεύονται οι καταναλωτές για τη διατροφή τους.

Οπως οι καπνοβιομηχανίες πρέπει να αντιμετωπιστούν οι βιομηχανίες ποτών και τροφίμων: έχουν πολλά επενδεδυμένα συμφέροντα στην πώληση ανθυγιεινών προϊόντων και δεν είναι, επομένως, σε θέση να συμβάλουν στην προστασία της δημόσιας υγείας Ειδικοί ερευνητές καταγγέλλουν τώρα ότι οι εταιρείες ποτών και τροφίμων υπονομεύουν την πολιτική δημόσιας υγείας, χρησιμοποιώντας μάλιστα παρόμοιες στρατηγικές με αυτές της καπνοβιομηχανίας.

Μελέτη που δημοσιεύεται στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση «The Lancet», καταλήγει ότι η περίφημη «αυτορύθμιση» των μεγάλων ομίλων είναι στην πραγματικότητα ένας μύθος, ενώ η συνεργασία τους με τις Αρχές για την καθιέρωση προδιαγραφών ασφαλείας και ποιότητας αποτελεί απλώς τον Δούρειο Ιππο μέσω του οποίου επηρεάζουν κυβερνητικές πολιτικές προς όφελός τους. Οι ερευνητές δεν βρήκαν, αντιθέτως, κανένα όφελος για τη δημόσια υγεία από τις πρωτοβουλίες «αυτορύθμισης» της βιομηχανίας ποτών και τροφίμων, ούτε από τις συνέργειες ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.

Εγγραφα και στοιχεία προερχόμενα από την ίδια τη βιομηχανία αποκαλύπτουν τους τρόπους με τους οποίους οι εταιρείες διαμορφώνουν τη νομοθεσία περί δημόσιας υγείας και αποφεύγουν την επιβολή αυστηρότερων κανονισμών. Χτίζουν «οικονομικές και θεσμικές σχέσεις» με επαγγελματίες του χώρου της υγείας, μη κυβερνητικές οργανώσεις, εθνικές και διεθνείς οργανώσεις υγείας. Διαστρεβλώνουν τα ευρήματα των ερευνών και ασκούν, μέσω διαφόρων λόμπι, συνεχείς πιέσεις στους πολιτικούς προκειμένου να εμποδίσουν τις μεταρρυθμίσεις στην πολιτική ασφάλειας των καταναλωτών.

Πολλά τα συμφέροντα

Ο καθηγητής Ρομπ Μούντι του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης, που ηγείται της μελέτης, και οι συνάδελφοί του καταλήγουν στο ότι οι βιομηχανίες ποτών και τροφίμων πρέπει να αντιμετωπιστούν όπως οι καπνοβιομηχανίες: ως επιχειρήσεις που έχουν πάρα πολλά επενδεδυμένα συμφέροντα στην πώληση ανθυγιεινών προϊόντων και δεν είναι επομένως σε θέση να συμβάλουν στην προστασία της δημόσιας υγείας. Δεν πρέπει να έχουν κανένα ρόλο στη διαμόρφωση της σχετικής εθνικής ή διεθνούς πολιτικής.

Η μελέτη είναι μία από πολλές που δημοσιεύει η «Lancet» με θέμα την αυξανόμενη απειλή των μη μεταδιδόμενων ασθενειών (NCDs), οι οποίες λαμβάνουν ωστόσο διαστάσεις επιδημίας παγκοσμίως, όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, τα εμφράγματα, ο διαβήτης και τα αναπνευστικά νοσήματα. Ολες τους προκαλούνται εν μέρει από τον τρόπο ζωής μας -κάπνισμα, κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, αναψυκτικών και επεξεργασμένων τροφίμων, έλλειψη σωματικής άσκησης- και ευνοούνται από ένα περιβάλλον όπου τα ανθυγιεινά αυτά προϊόντα προβάλλονται πολύ και στοιχίζουν λίγο.

Η επιβολή αυστηρών κανονισμών, η απειλή υψηλών προστίμων και ο κρατικός έλεγχος και η παρέμβαση στην αγορά, εκτιμούν οι ειδικοί, είναι ο μόνος τρόπος ν’ αλλάξει η συμπεριφορά των πολυεθνικών αυτών ομίλων. Ιδίως από τη στιγμή που η κυριαρχία τους στις παγκόσμιες πωλήσεις παίρνει μορφή ολιγοπωλίων.

ΛΗΔΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

(ΠΗΓΕΣ: WWW.GUARDIAN.CO.UK-WWW.THELANCET.COM)