Η ελληνική κρίση ανεβαίνει ως θεατρική παράσταση στο Παρίσι. Μια καυστική σάτιρα μεταφέρει στη γαλλική πρωτεύουσα όσα συνέβησαν από «την εποχή του Καστελόριζου» μέχρι σήμερα στην πατρίδα μας, που αναζητά ένα μακρινό φως στο τούνελ.

Η αίθουσα του θεάτρου σείεται από τα χειροκροτήματα, τα γέλια και τις επευφημίες των θεατών. Επί της σκηνής ξετυλίγονται -στη γαλλική γλώσσα- εικόνες από τη ζωή στην Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια, το μνημόνιο, τις πολιτικές εξαγγελίες, τις διαδηλώσεις αλλά και την απελπισία των πολιτών. «Πρωταγωνιστής» της παράστασης είναι ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου και τίτλος της «Vive la Crise», δηλαδή «Ζήτω η Κρίση». Η αφίσα απεικονίζει έναν τσολιά με το πιστόλι στον κρόταφο, ως ταύτιση με το πνεύμα και το δράμα της Ελλάδας. Στο σημείο όπου αναγράφει τους συντελεστές, στο τέλος, σημειώνει: «Guest, Georges Papandreou».

Ηδη η μορφή του Μπρις Λαντβερλέν, που ενσαρκώνει το πρόσωπο του πρώην πρωθυπουργού, προκάλεσε αίσθηση μέχρι σημείου κάποιοι να αναρωτηθούν εάν πράγματι παίζει ο ίδιος ο κ. Παπανδρέου (!) ή επρόκειτο για φήμη. «Πραγματικά μου τηλεφώνησαν από δύο γαλλικά κανάλια για να ρωτήσουν εάν όντως πρωταγωνιστεί. Ο Μπρις έχει ομοιότητα, αλλά κυρίως ερμηνεύει καταπληκτικά», λέει λίγο μετά την πρεμιέρα την περασμένη Τετάρτη ο σκηνοθέτης κ. Αλέξανδρος Κολλάτος, ο οποίος υπογράφει το έργο και τη σκηνοθεσία. «Η πρεμιέρα ήταν καταπληκτική, η αίθουσα ήταν γεμάτη κόσμο που έδειξε ενθουσιασμό, φώναζε “μπράβο”… Ευτυχώς είχαμε μια καλή αρχή, ανώ ανάμεσα στους θεατές υπήρχαν και κάποιοι Ελληνες. Το κοινό είναι φιλελληνικό, άνθρωποι που τους ενδιαφέρει η πολιτική και το θέατρο», λέει.

Σε συμβολικό σημείο
Η θεατρική σκηνή του La Comedie Saint Michel βρίσκεται κοντά στο Πάρκο του Λουξεμβούργου, σε μια συνοικία η οποία ήταν παλιά γειτονιά Ελλήνων στα χρόνια της δικτατορίας.

«Εχει και αυτό τον συμβολισμό του, είναι κάτι που νιώθει ο κόσμος. Η παράσταση παρουσιάζει στο γαλλικό κοινό ελληνικές καταστάσεις και είναι εντυπωσιακό ότι ξαφνικά συνειδητοποιούν τι ακριβώς συμβαίνει στην Ελλάδα. Εδώ ακούνε συνέχεια αριθμούς, αλλά από αυτούς δεν μπορείς να καταλάβεις πώς περνά ένας λαός. Οι αριθμοί δεν λένε ότι οι Ελληνες πλήρωναν τόσα χρόνια για την Παιδεία, τους δρόμους, την Υγεία, τα πανεπιστήμια. Ακουγαν μόνο για φοροφυγάδες. Μέχρι τώρα δεν είχαν συνειδητοποιήσει τι σημαίνει απόγνωση, έλλειψη ελπίδας», λέει ο κ. Αλ. Κολλάτος από το Παρίσι. «Κλείνουν δουλειές στην Ελλάδα, όπως κλείνουν εργοστάσια στη Γαλλία. Εδώ όμως υπάρχουν και εκείνα που ανοίγουν, έχουν πυρηνική ενέργεια, πωλούν αεροπλάνα, όπλα, είναι μια μεγάλη χώρα. Ετσι μέσα από το θέατρο μπορεί να αντιληφθούν σε τι κατάσταση ζει ο πολίτης στην Ελλάδα». Το έργο ξεκίνησε στις 30 Ιανουαρίου και θα παρουσιάζεται επί τέσσερις μήνες, έως το τέλος Μαΐου. Στην παράσταση μετέχουν Γάλλοι ηθοποιοί, καθώς και δύο Ελληνίδες, η Δήμητρα Χαριτοπούλου και η Ηλέκτρα Παροίκου.

Την ομάδα πλαισιώνουν ο Λευτέρης Δότσιος στα κοστούμια, η Στέλλα Μαρκίδη στη φωτογραφία, η Δέσποινα Ρομφαία που επιμελείται τις μάσκες και τα αξεσουάρ, ενώ στην αφίσα ποζάρει ο Ορέστης Εμιρζάς. Το έργο έχει ως κεντρικό πρόσωπο τον Γιώργο Παπανδρέου και κεντρικό μονόλογο το διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό από το Καστελόριζο.

Αυτό το κείμενο αποτελεί και τον άξονα της παράστασης, όπως εξηγεί ο κ. Αλ. Κολλάτος. «Μέσα από το κείμενο περνούν οι σκηνές που έζησε ο ελληνικός λαός, η Marfin όπου κάηκαν τρεις άνθρωποι, μεταξύ των οποίων μια έγκυος, οι διαδηλώσεις, η φυγή των νέων ανθρώπων από τη χώρα για το εξωτερικό και η έλλειψη ελπίδας. Οπως και ένα γράμμα μιας μητέρας προς το παιδί της, που το προτρέπει να μην ξαναγυρίσει ποτέ στην Ελλάδα. Hταν μια έμπνευση από την εξιστόρηση του Κώστα Γαβρά, όπως του είχε πει η δική του μητέρα σε άλλες εποχές. Τώρα ο μονόλογος του Παπανδρέου κάνει τον κόσμο να γελά, χωρίς να αλλάξω ούτε ένα κόμμα. Αυτά που λέει αν τα ξαναδιαβάσει κανείς θα πέσει κάτω από τα γέλια ή τα κλάματα. Βεβαίως στην Ελλάδα δεν θα γελούσαν τόσο όσο στη Γαλλία…». Η παράσταση είναι δραματοποιημένη με συνεχή παρουσία επί της σκηνής ενός τσολιά. Ως σύμβολο της Ελλάδας, ο οποίος στο τέλος αυτοκτονεί.

Το έργο είναι μια σύνθεση που εξελίσσεται συνεχώς παράλληλα με τα γεγονότα. Η αρχική μορφή της ιδέας παρουσιάστηκε το 2010 στο Αλσος Παγκρατίου και έκτοτε εξελίσσεται. Το περασμένο καλοκαίρι η ίδια θεατρική ομάδα παρουσίασε το «Vive la Crise» στο περίφημο Φεστιβάλ της Αβινιόν, εκεί όπου ανέβηκαν κάπου 1.500 παραστάσεις και το επισκέφθηκαν 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι. «Τότε ήμουν λίγο φοβισμένος, συγκρατημένος, δεν ήξερα εάν ο κόσμος θα ενδιαφερθεί. Το δοκιμάσαμε και εκεί κατάλαβα ότι θα μπορούσε να περάσει στο Παρίσι. Πάντοτε με άξονα τα γεγονότα από το 2010 έως το 2012», λέει ο σκηνοθέτης. «Αυτά τα δύο χρόνια θα τα πληρώσουμε τα επόμενα 40 κι ας λένε ό,τι θέλουν.

Είναι μια στροφή στη σύγχρονη Ελληνική Ιστορία και αφορά δύο γενιές. Η δική μου είναι σε αδιέξοδο. Μόνο όσοι νέοι έχουν ειδικά προσόντα μπορούν να εργαστούν στο εξωτερικό. Δεν παίρνουν πλέον εργάτες, αλλά γιατρούς ή επιστήμονες υψηλής τεχνολογίας. Ο,τι καλύτερο έχει η Ελλάδα φεύγει έξω, όπως γινόταν παλιά στις αυτοκρατορίες που συγκέντρωναν το καλύτερο υλικό στις μητροπόλεις τους. Ολο αυτό το έργο δεν ξεκίνησε ως μια ιδέα, αλλά αυθόρμητα, ως ανάγκη να μιλήσω γι’ αυτήν την κατάσταση στο εξωτερικό».

Τι λένε οι κριτικοί
Μια παράσταση που μας ανοίγει τα μάτια

Θεατρική κριτική του Τόμας Χαν στο πολιτιστικό περιοδικό «MicroCassandre» από την παράσταση που δόθηκε στο Φεστιβάλ της Αβινιόν το περασμένο καλοκαίρι:

«Αυτό είναι θέατρο για μια χώρα που βρίσκεται σε αποσύνθεση. Στην αρχή το χάος στη σκηνή είναι σχεδόν τέλειο. Ενα είδος ψυχιατρικού ασύλου, η Μέρκελ, ο Σαρκοζί, η Λαγκάρντ και άλλοι κοροϊδεύουν τον αποδιοπομπαίο τράγο, την Ελλάδα. Αλλά σύντομα τον αναβρασμό της νεανικής θεατρικής ομάδας διαπερνάει η μνήμη των βίαιων επεισοδίων που συγκλόνισαν την ελληνική κοινωνία, διαδηλώσεις, νεκροί, αποχαιρετιστήρια γράμματα αυτών που αυτοκτόνησαν στην πλατεία. Και όμως, το ”Ζήτω η Κρίση” μας επιτρέπει να ανακατασκευάσουμε! Ετσι λέει αυτό το θέατρο ανταρτών, οι οποίοι ανατίναξαν τους κώδικες της δραματικής ευπρέπειας. Οι τηλεοπτικές ομιλίες του κ. Παπανδρέου, με χρονολογική σειρά, λέξη λέξη, μήνυμα ελπίδας στον ελληνικό λαό, αποκαλύπτονται ως αυτό που είναι: μια αξιολύπητη και θλιβερή προπαγάνδα. Η οικονομική κρίση αποκαλύπτει την όλη απάτη του συστήματος.

Αυτή η διεθνής θεατρική ομάδα αντιστέκεται στη ρητορική της κυβέρνησης με αφοπλιστική ειρωνεία και, σε συνδυασμό με τη δύναμη της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας και την αρχή της καλής πολιτικής γελοιογραφίας, μας ανοίγει τα μάτια. Ο Παπανδρέου στο γυμναστήριο, ο Παπανδρέου κάνει τζόκινγκ, πιο Aμερικανός από Ελληνας, είναι μια ξεκαρδιστική αντίθεση με την πραγματικότητα της χώρας. ”Είναι γεγονός πως τα μέλη της ελληνικής κυβέρνησης δεν μπορούν πλέον να περπατήσουν στον δρόμο”, λέει ο Αλέξανδρος Κολλάτος.

Η παράσταση ”Ζήτω η Κρίση” ξαναεπισκέπτεται την καθοδική πορεία της Ελλάδας και μιλάει για τα οικονομικά αποτελέσματα της λιτότητας στη ζωή του πληθυσμού».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗΣ
gapostolidis@pegasus.gr