Η γιαούρτη ως τρόφιμο και φάρμακο
Η γιαούρτη είναι ένα γαλακτοκομικό προϊόν που παράγεται ύστερα από ζύμωση του γάλακτος με ειδικά οξυγαλακτικά βακτήρια. Τα βακτήρια αυτά είναι ένας συνδυασμός γαλακτικού βακίλλου (Lactobacillus bulgaricus) και ενός γαλακτικού στρεπτοκόκκου (Streptococcus thermophilus),τα οποία δρώντας από κοινού προκαλούν την πήξη του γάλακτος και διαμορφώνουν τα ιδιαίτερα γευστικά χαρακτηριστικά της γιαούρτης.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι χάρη στα βακτήρια αυτά, τα οποία περιέχονται σε μεγάλο πληθυσμό (δεκάδες εκατομμύρια) σε κάθε γραμμάριο γιαούρτης και γενικότερα εξ αιτίας των μεταβολών που επέρχονται στο γάλα από την ζύμωση που προκαλούν τα βακτήρια αυτά, η γιαούρτη δεν είναι μόνο ένα άριστο τρόφιμο, καλύτερο και από το γάλα από το οποίο παράγεται, αλλά έχει και γενικότερες «ευεργετικές» επιδράσεις στην υγεία αυτού που την καταναλώνει. Τις επιδράσεις αυτές πολλοί επιστήμονες δεν διστάζουν να τις χαρακτηρίσουν και ως θεραπευτικές.
Ως τρόφιμο η γιαούρτη θεωρείται ισάξιο και σε ορισμένα σημεία καλύτερο από το γάλα από το οποίο προέρχεται. Πράγματι η γιαούρτη είναι άριστη πηγή ζωικών πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, η οποία εκτιμάται (με κλίμακα το 100} σε 87% σε σύγκριση με 84% του γάλακτος και 75% περίπου εκείνης των πρωτεϊνών του κρέατος. Επιπλέον , οι πρωτεΐνες της γιαούρτης είναι περισσότερο εύπεπτες από εκείνες του γάλακτος, γεγονός που αποδίδεται στις μεταβολές που προκαλούνται κυρίως από την ζύμωση.
Σε σχέση με τα σάκχαρα, η γιαούρτη περιέχει κυρίως το γαλακτοσάκχαρο (λακτόζη) το οποίο σε ένα ποσοστό 30-40% έχει ζυμωθεί από τα βακτήρια και έχει μετατραπεί σε γαλακτικό οξύ και άλλα προϊόντα (αλδευδες, κετόνες κτλ.). Το γεγονός αυτό ενώ δεν μειώνει ουσιαστικά τη θρεπτική αξία της γιαούρτης μειώνει τον αριθμό των θερμίδων -κάτι που επιδιώκεται στη σύγχρονη διαιτητική.
Από άποψη βιταμινών, η γιαούρτη θεωρείται εξίσου καλή πηγή με το γάλα. Το ίδιο συμβαίνει και με το ασβέστιο στο οποίο είναι πλούσια η γιαούρτη και μπορεί ένα άτομο να καλύψει το 50% των ημερήσιων αναγκών του σε ασβέστιο εάν καταναλώσει 230-250 γρ. γιαούρτης.
Ως προς τις ευεργετικές επιδράσεις της γιαούρτης στην υγεία είναι γνωστό ότι:
α) Το γαλακτικό οξύ που περιέχεται στη γιαούρτη τονώνει την κινητικότητα του εντέρου, προκαλεί αύξηση των γαστρικών εκκρίσεων, αυξάνει την πεπτικότητα της καζεΐνης και ευνοεί την απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο.
β) Τα βακτήρια της γιαούρτης έχει αποδειχτεί ότι συμβάλλουν στην καλή λειτoυργία του εντέρου και το προφυλάσσουν από διάφορα παθογόνα βακτήρια που μπορούν να προκαλέσουν εντερίτιδες. Ιδιαίτερα ευεργετική είναι η κατανάλωση γιαούρτης όταν ένα άτομο παίρνει αντιβιοτικά.
γ) Η κατανάλωση γιαούρτης μειώνει τη χοληστερίνη του αίματος και αυτό αποδίδεται σε κάποια αντιχοληστερινική ουσία που παράγεται από τα βακτήρια της γιαούρτης.
δ) Η γιαούρτη γίνεται καλύτερα ανεκτή από άτομα που παρουσιάζουν αλλεργία στο γάλα ή ο οργανισμός τους δεν ανέχεται τη λακτόζη.
Συμπερασματικά μπορεί να ειπωθεί ότι η γιαούρτη είναι ένα άριστο τρόφιμο, για κάθε ηλικία, πέπτεται εύκολα και σε μικρό χρόνο (ποσότητα 300 γραμμαρίων πέπτεται μέσα σε μια ώρα) και έχει ευεργετικές επιδράσεις στην υγείa και ιδιαίτερα στην καλή λειτουργία του εντέρου.