Η ιστορία του κτιρίου το οποίο δώρισε η ιδιοκτήτριά του για στέγαση φοιτητών

Τα ετοιμόρροπα παραθυρόφυλλα, τα σκουριασμένα επιβλητικά κάγκελα, ο εγκαταλειμμένος κήπος και οι αφίσες συμπαράστασης στη Βίλα Αμαλία κολλημένες στην πόρτα και τους τοίχους του τετραώροφου κτιρίου της οδού Λέλας Καραγιάννη 37, δεν θυμίζουν σε τίποτα το καλαίσθητο αρχοντικό που φέρεται πως σχεδίασε ο αρχιτέκτοναςΜιχάλης Λυκούδης και στο οποίο έζησε μέχρι το 1960 η Κεφαλλονίτισσα Μαρία Μεταξάτου.

Η ιδιοκτησιακή «οδύσσεια» αυτού του ξεχωριστού οικήματος, το οποίο έμελλε να τραβήξει τα φώτα της δημοσιότητας ως σύμβολο της μακροβιότερης – από τον Απρίλιο του 1988 –  κατάληψης κτιρίου στην Αθήνα, ξεκίνησε με την απόφαση της ιδιοκτήτριας να το κληροδοτήσει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και τη Σχολή Καλών Τεχνών. Επιθυμία της ήταν να χρησιμοποιηθεί για τη στέγαση άπορων φοιτητών από τα νησιά του Ιονίου, κυρίως «των εκ Κεφαλληνίας», με τον όρο να μείνει αναπαλλοτρίωτο.

Η πρώτη μελέτη για μετατροπή του κτιρίου σε εστία εκπονήθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών τον Σεπτέμβριο του 1968, όμως τελικά οι τρεις «συνιδιοκτήτες» δεν προχώρησαν σε εκπλήρωση αυτού του αιτήματος. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει στο παρελθόν κάνει δύο φορές αίτηση προς το Εφετείο Αθηνών, κατά τα έτη 1978 και 1998, σύμφωνα με τον πρώην πρύτανη Γεώργιο Μπαμπινιώτη, ώστε να τροποποιηθεί ο σκοπός της διαθέτιδός του για να διευκολυνθεί η αξιοποίηση του κτιρίου.

Οι δυναμικές παρεμβάσεις από Ενώσεις και Φοιτητικούς Συλλόγους Επτανησίων δεν επέτρεψαν την έγκριση αυτών των αιτημάτων, ενώ έχουν οδηγήσει και στον χαρακτηρισμό του κτιρίου ως διατηρητέο από το υπουργείο Πολιτισμού, βάζοντας έναν ακόμη δημόσιο φορέα στον κύκλο εκείνων που πρέπει να «συνεννοηθούν» για την αξιοποίηση μιας περιουσίας που μένει ανεκμετάλλευτη.

Αυτό το δαιδαλώδες ιδιοκτησιακό καθεστώς και η ανικανότητα των ιθυνόντων να προχωρήσουν σε αξιοποίηση, έκαναν το εγκαταλειμμένο κτίριο πόλο έλξης για μια ομάδα φοιτητών που τον Απρίλιο του 1988 αποφάσισε να το κατοικήσει. Από τότε το άβατο της κατάληψης «Λέλας Καραγιάννη 37» δεν είχε σπάσει ποτέ, μέχρι τη σημερινή επιχείρηση της ΕΛ.ΑΣ. να «καθαρίσει» το κτίριο από τους επί 25 χρόνια μόνιμους πια κατοίκους του.

Στη διάρκεια αυτών των 25 ετών δεν είναι λίγοι εκείνοι που κατηγορούν τα τρία ιδρύματα για αδιαφορία ως προς την αξιοποίηση της περιουσίας τους, αλλά και για τη μη έξωση των καταληψιών. Από την πλευρά τους οι ιδιοκτήτες πετούν ο ένας στον άλλο το μπαλάκι των ευθυνών για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το κληροδότημα. Πάντως, μετά την επέμβαση της αστυνομίας το κτίριο επανακαταλήφθηκε.