Το κράτος θα διατηρήσει μόνο τις υπηρεσίες που δεν θέλουν ή δεν μπορούν να αναλάβουν ιδιώτες δήλωσε ο κ. Μανιτάκης
Περισσότεροι από 1700 οργανισμοί, φορείς και νομικά πρόσωπα του δημοσίου θα έχουν καταργηθεί, συγχωνευθεί ή ενοποιηθεί έως την ερχόμενη άνοιξη. Το πρώτο βήμα γίνεται με την κατάργηση 8 φορέων και τη συγχώνευση 197 νομικών προσώπων στο Δημόσιο.
Αυτό αποτυπώνεται στο σχέδιο νόμου με τίτλο «Κατάργηση και συγχώνευση νομικών προσώπων του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα – Σύσταση Γενικής Γραμματείας για το συντονισμό του κυβερνητικού έργου και άλλες διατάξεις», η συζήτηση του οποίου βρίσκεται σε εξέλιξη στη Βουλή από την Τρίτη και ολοκληρώνεται την Τετάρτη με την ψήφισή του.
Ωστόσο, όπως επισήμανε ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Αντ. Μανιτάκης «το πρώτο μέρος του νομοθετήματος, στα πρώτα άρθρα του, 1 έως 14, ρυθμίζει αναλυτικά τις περιπτώσεις καταργήσεως και συγχωνεύσεως ή ενοποιήσεως οργανισμών του δημοσίου. Πρόκειται για ένα μικρό δείγμα και πάντως όχι το πιο αντιπροσωπευτικό μιας εκτεταμένης «λίστας» οργανισμών που συγχωνεύονται ή ενοποιούνται. Η διαδικασία που ξεκινά σήμερα θα συνεχιστεί και θα ολοκληρωθεί την Άνοιξη με την κατάθεση νέου νομοσχεδίου που θα βασίζεται στην αξιολόγηση και άλλων 1500 περίπου φορέων ή οργανισμών του δημοσίου. Σήμερα, απλώς, παρουσιάζουμε στην Εθνική Αντιπροσωπεία ένα πρόπλασμα του μεταρρυθμιστικού μας στόχου στο τομέα αυτό που αποσκοπεί στον δραστικό περιορισμό των οργανισμών του δημόσιου τομέα».
Εξορθολογισμός της Δημόσιας Διοίκησης, αποτελεσματικότερη παροχή υπηρεσιών στους πολίτες και δημοσιονομικό όφελος είναι το τρίπτυχο που προβάλλεται για τις αναδιαρθρώσεις στο κράτος. Με στόχο τον δραστικό περιορισμό των οργανισμών του δημόσιου τομέα, η κυβέρνηση προτίθεται να διατηρήσει, όπως σημείωσε ο κ. Μανιτάκης, μόνον τις αναγκαίες και χρήσιμες για το κοινωνικό σύνολο δημόσιες υπηρεσίες, «που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να επιτελέσουν ιδιωτικοί φορείς, υπό την απαράβατη προϋπόθεση ότι το κόστος λειτουργίας τους δεν θα επιβαρύνει υπέρμετρα ή αδικαιολόγητα τον έλληνα φορολογούμενο».
Τόνισε ότι οι εργαζόμενοι, και όσοι από αυτούς δεν μετακινούνται αλλά και όσοι αλλάζουν φορέα μετακινούμενοι, διατηρούν τη σχέση εργασίας στον φορέα όπου ανήκουν ή σε αυτόν στον οποίο μετακινούνται.
Η μόνη περίπτωση μετατροπής της εργασιακής σχέσης από δημοσιοϋπαλληλική σε ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου διότι καταργείται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου είναι η ένταξη του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών -ΕΙΕ (69 μόνιμοι υπάλληλοι) – λόγω ενοποίησης με νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και δημιουργίας νέου προσώπου ιδιωτικού δικαίου. Η διαδικασία των αναδιαρθρώσεων αφορά 4.514 εργαζόμενους, από τους οποίους στο πλαίσιο των συγχωνεύσεων μετακινούνται 3695 (οι μόνοι που δεν μετακινούνται είναι οι 26 εργαζόμενοι της ΔΕΘ, οι 210 εργαζόμενοι του ΕΙΕ και οι 487 εργαζόμενοι του ΕΚΕΤΑ).
Παράλληλα, στο νομοσχέδιο προβλέπεται η συγκρότηση της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού της κυβέρνησης, με στόχο την ενίσχυση του προγραμματισμού και της παρακολούθησης του κυβερνητικού έργου για την επιτάχυνσή του και την άμεση προώθηση των μεταρρυθμίσεων.
Ο κ. Μανιτάκης απέρριψε τις αιτιάσεις ότι ο θεσμός αυτός αντιστρατεύεται την ομαλή και αρμονική λειτουργία του κοινοβουλευτικού μας πολιτεύματος. Σημείωσε ότι στις μονοκομματικές κυβερνήσεις, η «πρωθυπουργοκεντρική κοινοβουλευτική μονοκρατορία συμβίωνε και τρεφόταν από μια φεουδαλική αυτονομημένη και ουσιαστικά ανεξέλεγκτη υπουργο-κεντρική εξουσία», ακυρώνοντας κάθε προσπάθεια συντονισμού της κυβέρνησης και εφαρμογής της ενιαίας κυβερνητικής πολιτικής.
Τα θεσμικά αυτά παράδοξα έρχεται να αντιμετωπίσει, όπως είπε, η Γενική Γραμματεία συντονισμού και να μετριάσει ορισμένες αρνητικές θεσμικές συνέπειες της στρεβλής εφαρμογής του συλλογικού συστήματος οργάνωσης της κυβέρνησης. «Το επιδιώκει με δύο θεσμικούς τρόπους: πρώτον με την οργάνωση μια μόνιμης δημόσιας υπηρεσίας που θα διασφαλίζει μέσω της γραμματειακής στήριξης τη θεσμική συνέχεια και μνήμη και δεύτερον, με την εγκαθίδρυση διαδικασιών παρακολούθησης της εφαρμογής της κυβερνητικής πολιτικής και συντονισμού του έργου των υπουργείων», υπογράμμισε. Μάλιστα, χαρακτήρισε τον πολυκομματικό χαρακτήρα της κυβέρνησης συνεργασίας ως μια πολύ καλή ευκαιρία για την καταξίωση του θεσμού στην πράξη.
Στις στρεβλώσεις που υπήρξαν επί πολλά έτη αναφέρθηκε κατά την ομιλία του στη Βουλή ο υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Μανούσος Βολουδάκης, θυμίζοντας χαρακτηριστικά πώς σε διάφορες περιόδους φορείς «πολλαπλασιάζονταν σαν μανιτάρια, αντικατοπτρίζοντας πολιτικές πιέσεις και τοπικιστικού χαρακτήρα αναγκαιότητες». Το αποτέλεσμα, ήταν, όπως σημείωσε, «ένα κράτος – λαβύρινθος», με υψηλές δαπάνες στη λειτουργία του, με κατακερματισμό της διοίκησης, είτε όσον αφορά στα πολυάριθμα νομικά πρόσωπα του δημοσίου, είτε στον πληθωρισμό διευθύνσεων και τμημάτων στο εσωτερικό των υπουργείων, «συνώνυμο της γραφειοκρατίας».
Εξάλλου, για να δείξει το μέγεθος του προβλήματος παρουσίασε ενδεικτικά τα εξής στοιχεία:
-μόνο οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης είναι 1504 στην Ελλάδα ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο έχει περί τους 300 και η Σουηδία περί τους 400.
– το δημόσιο λειτουργεί σε 34.500 κτίρια ανά την Ελλάδα.
– Με βάση ανάλυση της Eurostat του 2011, η Ελλάδα δαπανά το υψηλότερο μεταξύ των χωρών της ΕΕ ποσοστό του ΑΕΠ στις δαπάνες που κατηγοριοποιούνται ως δαπάνες για την «Οργάνωση και Λειτουργία του κράτους»: 11,1% του ΑΕΠ έναντι μέσου όρου 6,5%.
Κεντρική αρχή στη διοικητική μεταρρύθμιση που βρίσκεται σε εξέλιξη, είναι, σημείωσε ο κ. Βουλουδάκης, η απλούστευση της δομής του κράτους, τόσο στο επίπεδο της κεντρικής κυβέρνησης, στα οργανογράμματα των υπουργείων, όσο και στο επίπεδο των εποπτευομένων φορέων. Αυτό, μεταξύ άλλων, προϋποθέτει καταργήσεις φορέων «που δεν έχουν πλέον λόγο ύπαρξης, και συγχωνεύσεις των ομοειδών, με σκοπό τον περιορισμό των δαπανών, αλλά και τη βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών, καθώς από τις συγχωνεύσεις μπορούν να προκύψουν ισχυρότεροι και αποτελεσματικότεροι φορείς».
Χαρακτήρισε μάλιστα σύμμαχο στην προσπάθεια που γίνεται τα συστήματα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.