Στο πλαίσιο της δραστηριότητας «Ιστορία, πολιτισμός, ήθη-έθιμα, παραδοσιακά παιχνίδια του τόπου μου», επισκεφτήκαμε (μαζί με τους μαθητές και μαθήτριες του πρώτου τμήματος της Έκτης τάξης και τη δασκάλα τους Δέσποινα Μπαγκράτσα) το σπίτι του Μακεδονομάχου Ζήση Βέρρου.
Ο Ζήσης Βέρρος, σύμφωνα με στοιχεία που βρήκαμε στο διαδίκτυο, γεννήθηκε στις 16 Αυγούστου του 1880, στην Αβδέλλα Γρεβενών και πέθανε το 1985 σε ηλικία 105 ετών. Τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο και στη συνέχεια φοίτησε μέχρι την 5η τάξη σ’ ένα από τα καλύτερα Γυμνάσια της τότε τουρκοκρατούμενης Β. Ελλάδος, στο Γυμνάσιο Τσοτυλίου Κοζάνης. Σα δεκαεννιά του χρόνια (1899) υπηρέτησε ως δάσκαλος στο χωριό του μέχρι το 1900.
Στη συνέχεια αναμίχθηκε σε διάφορες αντάρτικες ομάδες Μακεδονομάχων, ενώ από το 1905 — φανερά πλέον — βγήκε αντάρτης δίπλα στον Παύλο Μελά, στον Λουκά Κόκκινο, στον Καπετάν Μπρούφα, στον Βάρδα (Τούντα), Ζιάκα (Φλωρέα) και άλλων οπλαρχηγών. Αργότερα ανέλαβε αρχηγός ομάδας, αποτελούμενης από 35 αντάρτες.
Έλαβε μέρος σε περισσότερες από εξήντα μάχες από τις οποίες — όπως είπε ό ίδιος — οι περισσότερες ήταν πολύνεκρες, αλλά νικηφόρες. Για τους λόγους αυτούς το κομιτάτο των Νεότουρκων τον είχε πρώτο στον κατάλογο για εξόντωση, μαζί με άλλους συμπολεμιστές του. Διέφυγε αρκετές φορές τις δολοφονικές απόπειρες, μετά από συνεχή «καρτέ
ρια» εναντίον του.
Στην περίοδο της φασιστικής κατοχής 1940—44 συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα μέσα από τις τάξεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, πολέμησε και τραυματίσθηκε. «Ρουμανίζοντες» και γερμανόφιλοι, για να τον εκδικηθούν για την πατριωτική και εθνική δράση του, ζήτησαν από τους Γερμανούς να τον εκτελέσουν. Έτσι συνελήφθηκε και έμεινε υπόδικος για δύο χρόνια στις φυλακές Κοζάνης. Απαλλάχθηκε μετέπειτα με βούλευμα …
Για την αναγνώριση της πατριωτικής του δράσης το Κράτος τον τίμησε μ’ ένα δίπλωμα και ένα μετάλλιο του Μακεδονικού Αγώνα. Καθώς και ένα δίπλωμα της «Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας ‘Οπλαρχηγών», το όποιο αναφέρει :
«… Μέ συνεδρίαση τής 6ης καί 8ης Μαΐου τού 1940 παμψηφεί, χρήζει πρόεδρο τμήματος Γρεβενών, τόν Ζήση Βέρρο, γιά τάς μεγάλας πρός τό ‘Εθνος πατριωτικάς υπηρεσίας ώς καί τό πατριωτικόν ένδιαψέρον ύπέρ έκείνων, οί όποιοι έν κρίσιμους τής πατρίδας περιστάσεων ήγωνίσθησαν ύπέρ τών μεγαλείων τής δόξης της».
Στο σπίτι του μας υποδέχτηκαν οι τρεις κόρες του Ζήση Βέρρου, Ειρήνη, Σταυρούλα και Αλεξάνδρα, οι οποίες αφού κέρασαν τους μαθητές, τους ξενάγησαν σε όλους τους χώρους του σπιτιού. Από την ξενάγηση και τις πληροφορίες τους, η μία έκπληξη διαδεχόταν την άλλη. Η πρώτη μας έκπληξη, μόλις περάσαμε την παραδοσιακή αυλόπορτα με τον ψηλό αυλόγυρο, ο καλλωπιστικός θάμνος που όπως μας είπαν είναι ακριβώς εκατό ετών, όσα και τα χρόνια που τα Γρεβενά είναι ελεύθερα. Ακόμα μάθαμε ότι το σπίτι χτίστηκε το 1880 και ότι είναι το μοναδικό παραδοσιακό σπίτι στην πόλη των Γρεβενών.
Είναι χτισμένο με συμπαγή χειροποίητα τούβλα, πέτρα και ξύλο. Τα μικρά ορθογώνια παράθυρα είναι ασφαλισμένα με σιδερένια κάγκελα. Το εσωτερικό του σπιτιού είναι ομολογουμένως ένα μουσείο. Η σάλα, η εσωτερική ξύλινη σκάλα, τα έξι δωμάτια με τα πέτρινα τζάκια, οι παλιές φωτογραφίας στους τοίχους, τα κάδρα με τους επαίνους και τα μετάλλια του Μακεδονομάχου και τα παλιά έπιπλα συνθέτουν την εσωτερική εικόνα του σπιτιού. Ήταν μια καταπληκτική, όσο και πρωτόγνωρη εμπειρία για τους μαθητές και η ικανοποίηση που ένοιωσαν ήταν τέτοια που έκανε μια μαθήτρια να αναφωνήσει: «Τελικά αυτό το σπίτι έκρυβε έναν θησαυρό».
Εμείς αισθανόμαστε την ανάγκη να ευχαριστήσουμε τις κόρες του Ζήση Βέρρου, Ειρήνη, Σταυρούλα και Αλεξάνδρα, για την άψογη υποδοχή, φιλοξενία και ξενάγηση και να τις συγχαρούμε που καταφέρνουν και διατηρούν το σπίτι του πατέρα τους Μακεδονομάχου Ζήση Βέρρου σε αυτήν την κατάσταση ώστε πραγματικά να αποτελεί για την πόλη των Γρεβενών έναν πραγματικό θησαυρό τοπικής ιστορίας, παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής παράδοσης.
Περισσότερα, καθώς και φωτογραφίες μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα μας 2dim-greven.gre.sch.gr
Οι μαθήτριες και οι μαθητές της τάξης
Ο δάσκαλος της τάξης
Αργύριος Καραλιόλιος
