Περιμένοντας το θαύμα που θα μας σώσει
Έπειτα από πέντε χρόνια ύφεσης και με την οικονομική κρίση όχι απλώς να μην αντιμετωπίζεται, αλλά να οξύνεται, επιφέροντας βαριά πλήγματα σχεδόν στους πάντες, η ελληνική κοινωνία μοιάζει να χάνει πλέον και τα λογικά της. Ζαλισμένη η κοινή γνώμη από το αδιέξοδο και κινούμενη μεταξύ κατάθλιψης και οργής, δείχνει συχνά έτοιμη να βυθιστεί σε παραισθήσεις και να υποκύψει σε μύθους που θα την οδηγήσουν δήθεν ως διά μαγείας στη Γη της Επαγγελίας.
Η ιστορία τρέλας που προκάλεσε για μερικά 24ωρα ένα ενδιαφέρον σε βαθμό παροξυσμού επειδή τάχα μου δύο ομογενείς είναι έτοιμοι να διαθέσουν περί τα 600 δισ. δολάρια είναι μεν το τελευταίο κρούσμα αυτών των ψευδαισθήσεων, αλλά δεν είναι η μόνη. Ειδικά την τελευταία διετία έχουν εμφανιστεί κι άλλες θεωρίες, που ανεξάρτητα αν κάποιες από αυτές έχουν μία βάση, επιβεβαιώνουν το γνωστό «ο πεινασμένος καρβέλια ονειρεύεται». Βέβαια η χώρα κατά περιόδους στη σύγχρονη Ιστορία της καταπιανόταν με μεγάλες ιδέες και μύθους, η δε ελληνική κοινωνία υπέκυπτε στη γοητεία δήθεν μεγαλουργιών και απίστευτων ανακαλύψεων μέχρι να προσγειωθεί ανώμαλα.
Τα τελευταία χρόνια, όμως, λόγω και της κρίσης, τα πράγματα έγιναν οριακά, με μεγάλα τμήματα του πληθυσμού να προσμένουν θαύματα που θα μας σώσουν. Δημιουργήθηκαν έτσι μύθοι, με κορυφαία παραδείγματα τις γερμανικές αποζημιώσεις, την Τράπεζα της Ανατολής, τις λίστες των φοροφυγάδων και βέβαια τους δύο ομογενείς με τις καταθέσεις των 600 δισ.
Η υπόθεση με τις γερμανικές αποζημιώσεις βέβαια δεν στερείται μιας πραγματικής βάσης, ωστόσο οι προσδοκίες που έχουν κατά καιρούς καλλιεργηθεί απέχουν παρασάγγας από τις ρεαλιστικές εκτιμήσεις για το αποτέλεσμα μιας ουσιαστικής διεκδίκησης: άλλο η εγκατάλειψη της προσπάθειας και άλλο η πραγματική διάσταση του θέματος, καθώς ακόμη και μία θετική εξέλιξη στο μέτωπο αυτό είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά τη χώρα να ξεπεράσει το δυσβάσταχτο βάρος που έχει σωρευτεί, με ένα χρέος της τάξης του 150% επί του ΑΕΠ και με τεράστια διαρθρωτικά προβλήματα σε όλους τους τομείς.
Τόκοι 1 δισ. ευρώ
Αλλος ένας μύθος είναι οι περίφημες λίστες με μεγαλοκαταθέτες που κυκλοφορούν, οι οποίες υποτίθεται μπορούν να αντιμετωπίσουν το ελληνικό πρόβλημα: άλλο θέμα όμως η πάταξη της φοροδιαφυγής και η εξοικονόμηση πόρων από αυτό το μέτωπο και άλλο η βεβαιότητα ότι αν τιμωρηθούν -που σε κάθε περίπτωση πρέπει να το πράξει η Πολιτεία- όσοι μεγαλοκαταθέτες παρανόμησαν θα σωθεί και η χώρα.
Για παράδειγμα, ακόμη κι αν δεν δηλώνονται όλοι οι τόκοι από καταθέσεις 40 δισ. ευρώ στο εξωτερικό, αυτοί δεν ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, όπερ σημαίνει ότι τα έσοδα θα κυμαίνονταν, ανάλογα με την πολιτική φορολόγησης, στα 100 με 200 εκατ. ευρώ. Η σύλληψη, δε, του αδικαιολόγητου πλούτου μπορεί να καλύψει τρύπες ώστε να μετριάσει τις επιπτώσεις της κρίσης και να γίνει πιο δίκαιη η κατανομή των βαρών, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι το ελληνικό οικονομικό πρόβλημα λύνεται οριστικά με αυτόν τον τρόπο.
Φυσικά πολύ πιο κοντά στον μύθο από τις παραπάνω δύο περιπτώσεις και εντελώς αποκύημα φαντασίας αποδείχτηκε η ιστορία με την περιβόητη Τράπεζα της Ανατολής, που ξέσπασε πριν από έναν χρόνο περίπου, για να χαθεί γρήγορα όμως, καθώς δεν άντεχε σε σοβαρή συζήτηση. Μάλιστα την έφεραν στο προσκήνιο οι ίδιοι δύο ομογενείς που τώρα δηλώνουν ότι είναι έτοιμοι να εξαγοράσουν το ελληνικό χρέος, καθώς διαθέτουν για τον σκοπό αυτό 600 δισ. δολάρια.
Οι κύριοι Μανόλης Λαμπράκης και Θεόδωρος Καρυώτης είχαν πλασάρει τον Σεπτέμβριο του 2011 τον μύθο ότι εκπροσωπούν έναν ομογενή ονόματι Αρτέμη Σώρρα, ο οποίος για να σώσει τη χώρα διαθέτει μία από τις τέσσερις μετοχές της Banque d’ Orient, την οποία ίδρυσε η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος το 1904 με καταστήματα σε Θεσσαλονίκη, Σμύρνη και Αλεξάνδρεια.
80 χρόνια μετά
Η αξία της μετοχής υπολογίζεται σε 670 δισ.! Η Τράπεζα της Ανατολής συγχωνεύτηκε το 1932 με τη μητρική της Εθνική Τράπεζα, χωρίς όμως να ολοκληρωθεί ποτέ η εκκαθαριστική διαδικασία που προβλεπόταν, με αποτέλεσμα, έλεγε ο μύθος, οι μετοχές -που ήταν σε χρυσό- να αποκτήσουν τρομακτική αξία! Η περίφημη εκείνη ιστορία μάλιστα έλεγε ότι οι μετοχές της Τράπεζας της Ανατολής είχαν την εγγύηση της Τράπεζας της Γαλλίας, η οποία θα έπρεπε με την εμφάνισή τους να καταβάλει και το τεράστιο αντίτιμο. Σύμφωνα με τον μύθο, η συνολική αξία της Τράπεζας της Ανατολής, μια τράπεζα-φάντασμα στην ουσία, είχε εξακοντιστεί στο ποσό σχεδόν των 30 τρισ. δολαρίων! Ε, λοιπόν, ο Σώρρας κατείχε τέσσερις από αυτές τις φοβερές μετοχές και διέθετε τη μία για να σώσει τη μητέρα πατρίδα, μόνο που τα ίχνη του χάθηκαν λίγο μετά τη δημοσιοποίηση της ιστορίας.
