Καθημερινά γίνεται λόγος για τα δάνεια των ιδιωτών και για την ανάγκη κουρέματος ώστε να μπορούν να αντέξουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις μέσα στη δίνη της κρίσης, που μαστίζει τη χώρα.

Οι τράπεζες είναι σαφώς αντίθετες σε μία τέτοια εκδοχή, αλλά και όσοι μέχρι τώρα έχουν αποπληρώσει δάνεια στο ακέραιο αισθάνονται αδικημένοι αν συμβεί το κούρεμα. Τονίζεται μάλιστα από την πλευρά τους ότι πάλι οι φορολογούμενοι θα κληθούν να καλύψουν τις απώλειες των τραπεζών.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη πλάνη, ότι από ενδεχόμενο κούρεμα των δανείων ή από άλλες λύσεις που θα αναλυθούν στη συνέχεια, το βάρος θα σηκώσουν πάλι οι φορολογούμενοι. Αντίθετα όσο καθυστερούμε στο συγκεκριμένο ζήτημα τόσο περισσότερα μέτρα περικοπών και φορολογίας αναγκάζεται να εφαρμόσει η κυβέρνηση. Αυτό συμβαίνει γιατί σε ότι αφορά στους πολίτες, η αδυναμία αποπληρωμής σε συνδυασμό με την ασφυκτική πίεση των τραπεζών οδηγεί μεγάλο μέρος από το διαθέσιμο εισόδημα στο δάνειο και δεν περισσεύει τίποτε για πληρωμή φόρων ή κατανάλωση, που δημιουργεί έσοδα στο κράτος και θέσεις εργασίας. Σε ότι αφορά στις επιχειρήσεις, αντίστοιχα η μείωση της καταναλωτικής δύναμης των πολιτών σε συνδυασμό με το δανεισμό τις οδηγεί σε συνεχόμενα λουκέτα και τους εργαζόμενους στην τεράστια λίστα των ανέργων.

Ποιό είναι λοιπόν το επιθυμητό; Να αφήνουμε το ζήτημα των δανείων να βαλτώνει και την ύφεση να καλπάζει ή να βρούμε λύσεις ρεαλιστικές και υλοποιήσιμες ώστε να γίνει πράξη η επανεκκίνηση της οικονομίας. Τέτοιες λύσεις υπάρχουν και δεν είναι μόνο το κούρεμα των δανείων.

1. Προσαρμογή επιτοκίων προς το χαμηλότερο

Είναι γεγονός πως υπάρχουν όμοια δανειακά προϊόντα, με τις ίδιες εξασφαλίσεις, αλλά με διαφορετικό επιτόκιο μεταξύ πελατών της ίδιας τράπεζας. Πρέπει να υπάρξει εξορθολογισμός και να εξισωθούν όλα τα επιτόκια στο χαμηλότερο.

2. Απεμπλοκή του φυσικού προσώπου μετά τον πλειστηριασμό

Η συνεχής απομείωση της αξίας των ακινήτων ή άλλων εξασφαλίσεων πρέπει να αφορά τις τράπεζες και όχι τους δανειολήπτες, στο πλαίσιο του επιχειρηματικού ρίσκου. Δυστυχώς στην Ελλάδα αφού πλειστηριαστεί κάποιο περιουσιακό στοιχείο που αποτελεί εξασφάλιση δανείου αν υπολείπεται κάποιο ποσό συνεχίζει να βαραίνει το δανειολήπτη. Με τον τρόπο αυτό καταστρέφεται ολοκληρωτικά και δεν του δίνεται η δυνατότητα να ξεκινήσει από την αρχή.

3. Αναστολή πληρωμής για δύο χρόνια όσων ήταν συνεπείς μέχρι το 2010

Η οικονομική ζωή του τόπου ανατράπηκε δραματικά με την προσφυγή της χώρας στο μηχανισμό στήριξης το 2010. Η πλειοψηφία των δανειοληπτών εξυπηρετούσε με συνέπεια τα δάνεια αλλά σήμερα δεν μπορεί. Η αναστολή πληρωμής για τα επόμενα δύο χρόνια, με κεφαλαιοποίηση των τόκων. είναι αναγκαία και θα δώσει “ανάσα” στην αγορά με θετικό αντίκτυπο στα έσοδα του κράτους.

4. Υπαγωγή στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και των ΜμΕ

Αφού καθοριστεί το πλαίσιο της υπερχρεωμένης επιχείρησης, η υπαγωγή της στον ισχύοντα νόμο για τα νοικοκυριά θα δώσει λύση και διέξοδο σε αρκετές ΜμΕ που στενάζουν. Σε τί διαφέρει άλλωστε μία ατομική υπερχρεωμένη επιχείρηση από έναν μισθωτό που είναι σήμερα άνεργος; Μόνο στο ότι δεν θα πάρει επίδομα ανεργίας αν κλείσει την επιχείρησή του.

5. Εφαρμογή των κανόνων της Τράπεζας της Ελλάδος

Τα δάνεια και η λειτουργία των τραπεζών, ανεξάρτητα από ότι έχει συμβεί μέχρι σήμερα, διέπονται από συγκεκριμένους κανόνες που έχει θεσπίσει η Τράπεζα της Ελλάδος. Η άμεση εφαρμογή ΟΛΩΝ αυτών των κανόνων είναι επιβεβλημένη και θα ανακουφίσει μεγάλη μερίδα δανειοληπτών.

6. Αναστολή πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας ή επαγγελματικής στέγης για ακόμη δύο χρόνια

Οι πλειστηριασμοί στην παρούσα συγκυρία το μοναδικό αποτέλεσμα που θα έχουν είναι η μεγαλύτερη απομείωση των αξιών των ακινήτων και η ολοκληρωτική καταστροφή των δανειοληπτών. Είναι μία περίπτωση που δεν συμφέρει ούτε τις τράπεζες με τις παρούσες αξίες. Απλά αποτελούν μοχλό πίεσης. Η αναστολή τους μέχρι να αλλάξει τροχιά η οικονομία της χώρας είναι αναγκαία και μας απομακρύνει και από μία άλλη πηγή κοινωνικής έκρηξης.

7. Πληρωμή τόκων ανά έτος και ταυτόχρονη κεφαλαιοποίηση

Στα κεφάλαια κίνησης που η πληρωμή τόκων γίνεται συνήθως ανά τρίμηνο η αλλαγή σε πληρωμή ανά έτος θα βοηθήσει τις τράπεζες να μην εγγράψουν επισφάλειες για την τρέχουσα χρήση και να προχωρήσουν σε ταυτόχρονη κεφαλαιοποίηση των τόκων δίνοντας έτσι περιθώριο δύο ετών στις επιχειρήσεις.

8. Ρύθμιση δανείων ΤΕΜΠΜΕ

Τα δάνεια που δόθηκαν με την εγγύηση του Ελληνικού δημοσίου πρέπει να μπορούν να ρυθμίζονται όταν έχει αποπληρωθεί τουλάχιστον το 20% του ποσού που αφορούσε την τράπεζα. Για τα άτοκα δάνεια του πρώτου κύκλου η ρύθμιση να έχει επιτόκιο όσο το επιτόκιο των έντοκων του δεύτερου κύκλου.

9. Επιμήκυνση

Κάθε μορφής επιμήκυνση που θα ελαφρύνει τους πολίτες και τις επιχειρήσεις είναι σημαντική. Δεν μπορεί όμως να λειτουργήσει μονομερώς από τις τράπεζες (αύξηση επιτοκίου, πρόσθετες εξασφαλίσεις κλπ). Πρέπει να είναι στο πλαίσιο νομοθετικής ρύθμισης προς όφελος των δανειοληπτών με τις μικρότερες δυνατές απώλειες για τις τράπεζες.

Όσα αναφέρθηκαν δεν έχουν στόχο την καταστροφή των τραπεζών και την αποφυγή πληρωμής από πλευράς των ιδιωτών και των επιχειρήσεων. Εντάσσονται στο πλαίσιο της πλέον απρόβλεπτης και μεγάλης μεταβολής των οικονομικών συνθηκών στη χώρα, με στόχο την επανεκκίνηση της οικονομίας και την αποφυγή μίας κοινωνικής έκρηξης με διαφορετικά από τα μέχρι τώρα χαρακτηριστικά. Ακόμη και το Αστικό Δίκαιο, αστική σύμβαση είναι εξάλλου η σύμβαση δανείου, λαμβάνει υπ’ όψη την απρόβλεπτη μεταβολή. Σε αυτή μάλιστα τη διάταξη βασίζονται και οι μειώσεις ενοικίων για τις οποίες υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις.

Βασίλης Τσιαλιαμάνης