Γράφει ο Βασίλης Ξυπολυτάς*
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω των αδελφοποιήσεων, συνεχίζει τις προσπάθειες, που ξεκίνησε από το 1989 και έχουν στόχο την ανάδυση μιας κοινής ιδιότητας του ευρωπαίου πολίτη και την υποστήριξη της συνεργασίας και των δεσμών μεταξύ των τοπικών αρχών που συμβάλλουν στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Οι αδελφοποιήσεις προσφέρουν το ιδανικό εργαλείο υλοποίησης της αλληλεγγύης μεταξύ των λαών της Ευρώπης και το, πέρα από κρατοκεντρικές λογικές, ευέλικτο πλαίσιο ανταλλαγών βέλτιστων πρακτικών.
Ο Jean Barteth, ο πρώτος Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών (CEMR) και πατέρας του θεσμού των αδελφοποιήσεων, όρισε τις αδελφοποιήσεις ως «μια συνάντηση μεταξύ δύο δήμων για να δράσουν μαζί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αντιμετωπίζοντας από κοινού προβλήματα και δημιουργώντας στενότερους και σε πιο φιλικό κλίμα δεσμούς μεταξύ τους».
Οι αδελφοποιήσεις στηρίζονται στην εθελοντική συμμετοχή των πολιτών, σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και ενώσεις. Αποτελούν επομένως ένδειξη και κίνητρο για ενεργό συμμετοχή.
Ενθαρρύνουν ανταλλαγές εμπειριών σε μια σειρά θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος, συμβάλλοντας στην επίγνωση των πλεονεκτημάτων της εύρεσης συγκεκριμένων λύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Επίσης παρέχουν μοναδική ευκαιρία να γνωρίσει κάποιος τον τρόπο ζωής των κατοίκων άλλων χωρών και να αναπτύξει φιλικές σχέσεις. Χάριν του συνδυασμού των ανωτέρω στοιχείων, οι αδελφοποιήσεις συνιστούν ένα εργαλείο επίτευξης αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ πολιτών, πόλεων και χωρών, δημιουργώντας τις συνθήκες ανάδυσης μιας κοινής ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Πάνω απ΄ όλα, όμως, οι αδελφοποιήσεις αποτελούν το επιστέγασμα ανταλλαγών και σχέσεων και, όχι, απλώς, την απαρχή μιας συνεργασίας. Οι αδελφοποιήσεις δεν αποτελούν αυτοσκοπό, αλλά μέσο προώθησης μόνιμων στόχων πολιτικής και ανταλλαγών.
Οι δράσεις που δύνανται να αναπτυχθούν στο πλαίσιο μιας αδελφοποίησης μεταξύ ΟΤΑ είναι κυρίως η συνεργασία στους τομείς της εκπαίδευσης, του πολιτισμού, του αθλητισμού, καθώς και στον τομέα της τεχνογνωσίας σε ζητήματα διοίκησης, τοπικής αυτοδιοίκησης και η ανταλλαγή εμπειριών σε τομείς, όπως, ανάπτυξη, πολεοδομία και χωροταξία, προστασία φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, ποιότητα ζωής, πολιτική προστασία, καταπολέμηση της ανεργίας, επαγγελματική κατάρτιση, απασχόληση, ένταξη μειονεκτούντων ατόμων, μεταναστών, καταπολέμηση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού, πρόληψη της εγκληματικότητας, εθελοντισμός κ.α..
Τα πρακτικά βήματα υλοποίησης μιας αδελφοποίησης είναι τα ακόλουθα:
1. Καθορισμός οράματος και επιδιωκόμενων στόχων του Ελληνικού ΟΤΑ.
2. Ανεύρεση ευρωπαίου εταίρου, με αντίστοιχους επιδιωκόμενους στόχους.
3. Σύσταση Επιτροπής αδελφοποίησης μεταξύ των δυο ενδιαφερόμενων Δήμων.
4. Κατάρτιση ενός σχεδίου δράσης των δυο ενδιαφερόμενων Δήμων.
5. Απόφαση Δημοτικού συμβουλίου.
6. Χορήγηση σύμφωνης γνώμης από τον αρμόδιο φορέα της κεντρικής διοίκησης
7. Επισημοποίηση της σχέσης, με αντίστοιχη τελετή και υπογραφή κοινής διακήρυξης αρχών.
Από την Ευρωπαϊκή εμπειρία είναι σαφές πλέον ότι o θεσμός των αδελφοποιήσεων έχει πετύχει, ενώ παράλληλα έχει συνεισφέρει σημαντικά στην δημιουργία των προϋποθέσεων ύπαρξης μιας πολυεπίπεδης δημοκρατικής διακυβέρνησης και στην προσπάθεια εμπέδωσης μιας κοινής συνείδησης σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Ενδεικτικό αυτής της επιτυχίας είναι τα στοιχεία που παραθέτει ο CEMR, για τον πανευρωπαϊκό αριθμό των αδελφοποιήσεων, ο οποίος ξεπερνά τις 30,000. Στην χώρα μας έχουν γίνει πάνω από 324 με πρώτες χώρες προτίμησης την Ιταλία, την Κύπρο και την Βουλγαρία.
*Ο Βασίλης Ξυπολυτάς είναι αντιδήμαρχος στο Δήμο Κηφισιάς
