Αφορμή για το παρόν άρθρο αποτέλεσαν η πρόσφατη ανακοίνωση των αρμοδίων υπουργείων για την πορεία της απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων, ο γόνιμος διάλογος που αναπτύσσεται τελευταία για τα αναπτυξιακά έργα και τις ανάγκες τις περιοχής μας και οι δείκτες κοινωνικής-οικονομικής κατάστασης.
Στο πρώτο θέμα η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας κατατάσσεται στη μεσαία κατηγορία αναφορικά με την απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων με κάλυψη στο μισό περίπου των συμβάσεων (έργων) 48.6% και με αποπληρωμές στο 29.6%. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι είμαστε σε καλό δρόμο αλλά απαιτείται και μια επιτάχυνση των ρυθμών μας.
Ιδιαίτερα για τα Γρεβενά, ο συνδυασμός κοινοτικών κονδυλίων τύπου ΕΣΠΑ, λοιπών ευρωπαϊκών προγραμμάτων (π.χ Life για το περιβάλλον, Jessica, έργα αστικής ανάπτυξης που χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων κλπ) καθώς και ο αγώνας για ένταξη όσο περισσότερων έργων στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων αποτελούν μια ολοκληρωμένη πρόταση ανάπτυξης και προοπτικής. Σ΄ αυτό το πλέγμα δράσεων μπορούν να επιλυθούν τα μεγάλα μας ζητήματα που αφορούν στην ανάπτυξη του χιονοδρομικού κέντρου, των γύρω περιοχών και του τουρισμού γενικότερα, το δρόμο Γρεβενών –Βασιλίτσας, το δρόμο Γρεβενών- Δεσκάτης, τον κάθετος άξονα Ε65 και φυσικά το Παλαιοντολογικό μουσείο Μηλιάς και του Αστρονομικού Πάρκου στον ‘Ορλιακα.
Ιδιαίτερα για τα δύο τελευταία (παλαιολογικό και αστεροσκοπείο) που μπήκαν στο αναπτυξιακό κάδρο τα τελευταία χρόνια μας δίδουν μια ακόμα προστιθέμενη αξία στο τοπικό γίγνεσθαι και στο προϊόν των Γρεβενών ως προορισμού για τον επισκέπτη, τον μαθητή, τον ερευνητή κλπ. Αν υπολογίσουμε τη δημοσιότητα και την προβολή που αποκτήσαμε τα τελευταία χρόνια από αυτά και δύο μόνο έργα-δηλαδή, εμφανίσεις σε εφημερίδες εθνικές και διεθνείς, τηλεοπτική κάλυψη σε εθνικά και περιφερειακά κανάλια και την αποτυπώσουμε σε χρήμα βάσει των μοντέλων που κάνουν οι εταιρείες διαφήμισης το ποσό ανέρχεται σε εκατομμύρια ευρώ διαφημιστικού χρόνου που ούτε η περιφέρεια αλλά και η τοπική αυτοδιοίκηση δεν θα μπορούσε ποτέ να καταβάλει.
Σκεφτείτε μόνον τα επόμενα χρόνια ένα διεθνές συνέδριο παλαιοντολογίας ή μια συνάντηση όλων των δημάρχων του πλανήτη που φιλοξενούν μαμούθ και την άλλη μέρα τα Γρεβενά θα είναι στο cnn και το national geographic και όχι μόνον… Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με το αστεροσκοπείο. Ας αναλογιστούμε την μεγάλη προσφορά του απόδημου γρεβενιώτη αστρονόμου Θανάση Οικονόμου στην προβολή του τόπου μας σε ένα σωρό εκπομπές και την αποτύπωση των τοπωνυμιών περιοχών μας στους χάρτες της ΝΑΣΑ και σε περιοχές του πλανήτη ‘Αρη. Είναι πολύ στενή η προσέγγιση ότι τέτοια έργα δεν είναι αναπτυξιακά αμιγώς.
Πρέπει να βλέπουμε ευρύτερα τα θέματα και να τα συνδυάζουμε με μια ολοκληρωμένη πρόταση και στρατηγική που έχουν και απολήξεις ερευνητικές και προάγουν την επιστήμη και την ανθρώπινη πρόοδο.
Σε ευρύτερο επίπεδο περιφέρειας διαπιστώνουμε ότι έχουμε μεγάλη συμβολή στην εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου, στα γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα και στον τομέα υπηρεσιών. Πέραν του πρωτογενούς τομέα ο τομέας της μεταποίησης έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης μιας και με την νέα αυτοδιοικητική δομή η κάθε περιφέρεια μπορεί να προσδιορίσει δημιουργικά τις ομάδες προϊόντων (clusters) που τους αφορούν και τους ταιριάζουν για την ανάπτυξη της μεταποίησης. Η διασύνδεση επιχειρήσεων, ανθρώπων και γνώσης σε περιφερειακό επίπεδο μπορεί να καταστήσει τις περιφέρειες πιο ανταγωνιστικές. Παραδείγματα τέτοιων επιτυχημένων πολιτικών αποτελούν οι «πόλοι ανταγωνιστικότητας» στη Γαλλία, τα «κέντρα ειδίκευσης» στη Φινλανδία και οι «βιομηχανικές συστάδες» στην Ιαπωνία.
Οι μέρες που διανύουμε είναι πολύ δύσκολες για τη χώρα και τους πολίτες. Σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο ακόμη περισσότερο μιας και είμαστε πρωταθλητές στην ανεργία. Για να μπορέσουμε όμως να ανατάξουμε θα πρέπει τουλάχιστον τοπικά και περιφερειακό να συστρατευθούν όλες οι δυνάμεις που διαθέτει ο τόπος μας, πολιτικούς, αυτοδιοικητικούς, τεχνοκράτες, στελέχη επιχειρήσεων, ακαδημαΙκούς, ερευνητές , επιχειρηματίες, επιμελητήρια κλπ που με έντονο το αίσθημα της προσφοράς και της γνώσης να δημιουργήσουμε συνθήκες για ένα καλύτερο μέλλον στη Δυτική Μακεδονία.
*Ο Γιάννης Μήτσιος γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Γρεβενά, είναι συγγραφέας του βιβλίου «Ελληνικοί και διεθνείς προβληματισμοί στην εποχή της παγκοσμιοποίησης», πολιτικός επιστήμονας- διεθνολόγος, παν/μιου Νόρθήστερν Βοστώνης
www.mitsios.gr