Η λιτότητα κατέστρεψε την υγεία και αύξησε τη θνησιμότητα των Ελλήνων – Ερευνα με συμμετοχή και ομογενών επιστημόνων
Μία νέα μεγάλη έρευνα στις ΗΠΑ, στην οποία συμμετείχαν και ομογενείς επιστήμονες, έρχεται να καταδείξει πως η λιτότητα τα χρόνια της κρίσης στην Ελλάδα κατέστρεψε την υγεία των Ελλήνων και αύξησε τη θνησιμότητα του πληθυσμού.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το ανακοινωθέν του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον (University of Washington, UW), στην έρευνα συμμετείχε ο Δρ. Γιώργος Κοτσάκης (Dr. Georgios Kotsakis), ακαδημαϊκός της Σχολής Οδοντιατρικής (School of Dentistry) καθώς και δεκάδες ακόμη ερευνητές του Πανεπιστημίου, αλλά και Ανώτερων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων ανά τον Κόσμο.
Μεταξύ αυτών, ο Δρ Στέφανος Τυροβολάς (Dr. Stefanos Tyrovolas), επισκέπτης καθηγητής στην Σχολή Οδοντιατρικής και ο Δρ Αντι Στεργάκης (Dr. Andy Stergachis), καθηγητής Φαρμακευτικής και Παγκόσμιας Υγείας και αναπληρωτής πρύτανης της Σχολής Φαρμακευτικής του UW.
Ακόμη, οι επιστήμονες Σοφία Ανδρούδη (Sofia Androudi), Βανέσσα Χρέπα (Vanessa Chrepa), Βασιλική Σταματοπούλου (Vasiliki Stathopoulou), Κωνσταντίνος Στρουμπούλης (Konstantinos Stroumpoulis), Φώτης Τοπούζης (Fotis Topouzis), Μιλτιάδης Τσιλιμπάρης (Miltiadis Tsilimbaris), Νικόλαος Τσιλιμπάρης (Nikolaos Tsilimparis), Δημήτριος Βαλσαμίδης (Dimitrios Valsamidis).
Παράλληλα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ, WHO), σε ανάλυσή του για την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων στον τομέα Υγείας στην Ελλάδα, έκανε λόγο για σημαντικές προκλήσεις, παρά τις φιλόδοξες αλλαγές που έγιναν για την παροχή υπηρεσιών σε ανασφάλιστο πληθυσμό.
Ο ΠΟΥ τόνιζε ότι το Σύστημα Υγείας της χώρας επηρεάστηκε βαθιά από την οικονομική κρίση, κάτι που είχε άμεσο αντίκτυπο στην πρόσβαση σε σχετικές υπηρεσίες, την ποιότητα της φροντίδας και την οικονομική προστασία.
Η πίεση από την κρίση αποκάλυψε μακροχρόνια προβλήματα σε τομείς όπως η διακυβέρνηση στην Υγεία και την πρωτοβάθμια περίθαλψη. Η εγρήγορση γι’ αυτά τα προβλήματα κατέστησε πιο εύκολο στην κυβέρνηση να θέσει στοχευμένες προτεραιότητες για να προωθήσει μεταρρυθμίσεις εις βάθος.
Η νέα έρευνα
Το έργο της μεταρρύθμισης στην Υγεία δεν είναι εύκολο πάντως, ή όχι αρκετά ταχύ. Στα ευρήματα της νέας έρευνας αναφέρεται ότι η υγεία του πληθυσμού της Ελλάδας μειώθηκε σημαντικά και οι θάνατοι αυξήθηκαν ραγδαία μετά την επιβολή σκληρών μέτρων λιτότητας από την ΕΕ και το ΔΝΤ το 2010.
«Η μελέτη αυτή είναι σημαντική γιατί παρέχει ένα πλαίσιο εργασίας για την παρακολούθηση της υγείας σε εθνικό επίπεδο μετά από μεγάλες κοινωνικοοικονομικές αλλαγές», δήλωσε ο Δρ Κοτσάκης, εκ των συγγραφέων της έρευνας η οποία δημοσιεύτηκε στο βρετανικό The Lancet Public Health.
Σε αυτή επισημαίνεται ότι οι κυβερνητικές δαπάνες για την υγεία μειώθηκαν κατά πολύ στην Ελλάδα και ότι τα αίτια θανάτου που αυξήθηκαν περισσότερο ήταν κυρίως αυτά που θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν από το σύστημα περίθαλψης.
Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η μείωση των δαπανών στον τομέα, που οφείλεται στην απαίτηση για μέτρα λιτότητας, δεν έγινε χωρίς να ληφθούν μέτρα για την προστασία του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Υπογραμμίζουν ότι οι νομοθέτες θα έπρεπε να θέσουν στο επίκεντρο ειδικής προσοχής να διασφαλίσουν ότι το σύστημα υγεία της χώρας είναι εξοπλισμένο να ανταποκριθεί στις ανάγκες των πολιτών της χώρας.
Η μελέτη διεξήχθη με την χορηγία του Bill & Melinda Gates Foundation, και βασίζεται στην Global Burden of Diseases, Injuries, and Risk Factors Study (GBD) του UW.
Η έρευνα αυτή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, του 2016, πραγματοποιήθηκε από το Institute for Health Metrics and Evaluation (IHME), και αποτελεί επέκταση της αρχικής του 1997, η οποία ήταν η μεγαλύτερη συστηματική προσπάθεια να χαρτογραφηθεί το εύρος απώλειας υγείας από όλες τις σημαντικές ασθένειες, τραυματισμούς και παράγοντες κινδύνου ανά ηλικία, φύλο και πληθυσμό.
Οι ερευνητές βρήκαν και μία αύξηση στο ρυθμό γήρανσης του πληθυσμού της Ελλάδας, ως ένα ακόμη ανησυχητικό παράγοντα και τόνισαν:
«Η αύξηση των συνολικών θανάτων σε μικρά παιδιά, μικρότερα των 5 ετών και πιο μεγάλων ενήλικων, σε συνδυασμό με την αύξηση αιτιών ευαίσθητων προς τη διαθεσιμότητα πόρων (όπως η πρόσβαση σε έλεγχο και έκτακτη φροντίδα) δείχνουν ότι το Σύστημα Υγείας απαιτεί σημαντική αναδιάρθρωση για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις συνέπειες της οικονομικής κρίσης που είχαν να κάνουν με την διαθεσιμότητα πόρων, επανατοποθέτηση πόρων και δομή του πληθυσμού».
Ακόμη, έγραψαν ότι ενώ το συνολικό ποσοστό θνησιμότητας αυξήθηκε το 2010 κατά περίπου 5,6% από το 2000, είχε ραγδαία άνοδο περί το 17,7% τα 6 χρόνια που ακολούθησαν (2010-2016), μετά την επιβολή των μέτρων λιτότητας.
Ηταν μία αύξηση τρεις φορές ταχύτερη από το ποσοστό της Δυτικής Ευρώπης και ήρθε σε μία στιγμή που στην πραγματικότητα καταγράφεται μείωση της θνησιμότητας διεθνώς.
Η μεγαλύτερη μάλιστα αύξηση ήταν στις ηλικίες των 70+ ενώ και στους πολύ νεότερους υπήρξε μία δυσανάλογη αύξηση.
Η αύξηση στην θνησιμότητα συμπίπτει με αλλαγές στις αιτίες θανάτου, με αξιοσημείωτες αυξήσεις σε μεταδοτικές, μητρικές, νεογνικές και διατροφικές ασθένειες.
Αλλα ευρήματα της μελέτης περιλαμβάνουν:
- Τα περιστατικά φυματίωσης αυξήθηκαν μεταξύ των γεννημένων στη χώρα Ελλήνων αφού επιβλήθηκε η λιτότητα.
- Τα περιστατικά HIV σχεδόν διπλασιάστηκαν από το 2010 έως το 2012, υποκινώντας την αποκατάσταση προγραμμάτων διανομής συριγγών. Μετά από αυτό τα ποσοστά HIV μειώθηκαν.
- Την περίοδο της λιτότητας καταγράφηκαν σημαντικές αυξήσεις στα ποσοστά αυτοκτονιών κατάθλιψης, καθώς και στην έλλειψη βελτίωσης μητρικής, βρεφικής και παιδικής θνησιμότητας.
«Ειδικότερα, ο αριθμός των ατόμων με σημαντικές ανάγκες φροντίδας υγείας σχεδόν διπλασιάστηκε από το 2010, με μία σημαντική μερίδα να αναφέρει το κόστος ως τον κύριο λόγο για τη μη λήψη των προτεινόμενων υπηρεσιών υγείας», επεσήμαναν οι ερευνητές.
