Με τις αγορές ομολόγων να πιέζουν ασφυκτικά αυξάνοντας το κόστος δανεισμού ακόμη για χώρες του σκληρού πυρήνα της ευρωζώνης, τις φήμες για σκέψεις της Ισπανίας να προσφύγει σε εξωτερική βοήθεια και για συμφωνία Ιταλίας-ΔΝΤ για παροχή δανείου να οργιάζουν, τους οίκους αξιολόγησης να απειλούν με υποβαθμίσεις, τον ΟΟΣΑ να μιλά ανοιχτά για ύφεση στην ευρωζώνη και την άποψη ότι ο κίνδυνος κατάρρευσης του ευρώ είναι πιο ορατός από ποτέ να εκφράζεται ακόμη και από επίσημα χείλη, που μέχρι χθες το διέψευδαν κατηγορηματικά, συνεδριάζει την Τρίτη το απόγευμα το Eurogroup.

Όπως καθίσταται σαφές πρόκειται για ένα από τα κρισιμότερα συμβούλια των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, που καλούνται να δώσουν σαφές μήνυμα για τις προθέσεις και τις επόμενες κινήσεις των ισχυρών ηγετών της ευρωζώνης και να καθησυχάσουν τις αγορές ότι το ευρώ δεν απειλείται με κατάρρευση και ότι η Σύνοδος Κορυφής της 8ης – 9ης Δεκεμβρίου θα αποδείξει ότι οι ηγέτες της ΕΕ είναι αποφασισμένοι να κάνουν τα πάντα για σώσουν την παρτίδα.

Ψηλά στην ατζέντα του Eurogroup η έγκριση της εκταμίευσης της 6ης δόσης του δανείου για την Ελλάδα που πλέον όμως φαίνεται εξασφαλισμένη, όπως άλλωστε εκτιμά και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β.Σόιμπλε, και η ενίσχυση του EFSF.

Γεύση όμως θα δοθεί εκτιμούν οι αναλυτές και για τα -οριστικοποιημένα πλέον σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις- σχέδια του γαλλογερμανικού άξονα για την αυστηροποίηση του συμφώνου σταθερότητας μέσω αλλαγής των συνθηκών της ΕΕ, καθώς και για την τύχη της ιδέας περί ευρωομολόγου και της προτροπής «ΕΚΤ πάρε το όπλο» σου.

Βερολίνο: δεν ανησυχούμε για 6η δόση

Σύμφωνα με δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Β.Σόιμπλε την Δευτέρα, δεν υπάρχει πλέον μεγάλη ανησυχία για το αν η τρόικα θα αποδεχθεί την επιστολή του αρχηγού της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά, που στηρίζει το νέο πρόγραμμα διάσωσης, και για τον αν θα εγκριθεί η εκταμίευση της έκτης δόσης, ύψους 8 δισ. ευρώ.

Μετά την αναποφασιστικότητα και τις καθυστερήσεις των τελευταίων μηνών, η αποδέσμευση των χρημάτων βρίσκεται σε καλό δρόμο, εκτιμούν και πολλές άλλες ευρωπαϊκές πηγές.

«Θα δούμε αν θα υπάρξουν αμφισβητήσεις και ποια είναι η πρόοδος του σχέδιου προσαρμογής της Ελλάδας», δήλωσε Ευρωπαίος κυβερνητικός αξιωματούχος.

«Αυτή θα είναι η τρίτη φορά που θα αποφασίσουμε για την εκταμίευση της έκτης δόσης, οπότε, όπως λένε, τρίτη και τυχερή», φέρεται να δήλωσε αξιωματούχος στο Reuters.

Ο ίδιος είπε ότι η ΕΕ θα πρέπει πρώτα να εξετάσει τις γραπτές εγγυήσεις που έχουν αποστείλει τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση Παπαδήμου πριν λάβουν την τελική τους απόφαση.

Σημειώνεται ότι την Δευτέρα θα αποσταλεί στις Βρυξέλλες και η επιστολή του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Γιώργου Παπανδρέου, με την οποία θα διαβεβαιώνει ότι θα στηρίξει όλα τα απαραίτητα μέτρα και αποφάσεις, ώστε να υλοποιηθούν όσα αποφασίστηκαν στη Σύνοδο Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου.

Ενίσχυση του EFSF

Τα 17 κράτη-μέλη της Ευρωζώνης θα επικυρώσουν αρχικά την Τρίτη το γενικό πλαίσιο του σχεδίου δράσης του Eυρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), ακόμα και αν οι προπαρασκευαστικές εργασίες αποδεικνύονται περισσότερο πολύπλοκες.

Ειδικότερα, το Eurogroup θα προχωρήσει στην αποκρυστάλλωση του νέου ρόλου και των κανόνων που θα διέπουν τον ενισχυμένο EFSF. Σύμφωνα μάλιστα με το Reuters, ήδη τα έγγραφα της συμφωνίας για το EFSF είναι έτοιμα και εκκρεμεί να επικυρωθούν από το Eurogroup.

Πιο συγκεκριμένα, το Eurogroup αναμένεται να καταλήξει σε συμφωνία για τους κανόνες που θα διέπουν το EFSF, για το πώς θα γίνεται η μόχλευσή των κεφαλαίων του, για το πώς θα παρέχει πιστώσεις στα κράτη -μέλη της Ευρωζώνης και για το πώς θα παρεμβαίνει στην πρωτογενή και τη δευτερογενή αγορά.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο EFSF θα μπορεί να εκδίδει εγγυήσεις που θα καλύπτουν το 20% έως 30% των εκδόσεων κρατικού χρέους.

Πάντως σύμφωνα με δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων ακόμη και εάν το Eurogroup καταλήξει σε συμφωνία η πολυπλοκότητα του EFSF είναι τόσο μεγάλη που δεν πρέπει να αναμένεται ότι θα τεθεί σε λειτουργία πριν από τον Ιανουάριο.

Γερμανο-γαλλική πίεση για αλλαγή συνθηκών

Η Γερμανία, επιβεβαίωσε με δηλώσεις του ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, επιθυμεί να πιέσει με στόχο την οικονομική ολοκλήρωση στην ΕΕ στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λισαβόνας, χωρίς ωστόσο να αποκλείονται και άλλες λύσεις.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η Γερμανία, από κοινού με τη Γαλλία, είναι απολύτως αποφασισμένες να προωθήσουν αλλαγές-εξπρες στις συνθήκες της ΕΕ με στόχο ένα νέο σύμφωνο δημοσιονομικής πειθαρχίας το συντομότερο δυνατό, ακόμα και με ιδιαίτερα δραστικές μεθόδους.

Δημοσίευμα της Bild αναφέρει ότι οι δύο ηγέτες θα παρουσιάσουν τα σχέδια τους στην Σύνοδο Κορυφής στις 8-9 Δεκεμβρίου, επιδιώκοντας οι αλλαγές να συμφωνηθούν και να ισχύσουν το αργότερο ως τον ερχόμενο Φεβρουάριο.

Με τις αλλαγές των συνθηκών προβλέπονται αυστηρότερες ρυθμίσεις με στόχο τη δημοσιονομική πειθαρχία. Το μοντέλο που θα χρησιμοποιήσουν οι μεταρρυθμίσεις θα προβλέπει συμφωνίες μεταξύ των εθνικών κρατών όπως είχε γίνει στο προοίμιο της συνθήκης του Σένγκεν.

Μεταξύ των εναλλακτικών λύσεων που εξετάζονται από Βερολίνο και Παρίσι είναι να συνυπογράψουν άμεσα τη συμφωνία με 8 έως 10 μέλη της Ευρωζώνης, απειλώντας ουσιαστικά να αφήσουν τους υπόλοιπους που αμφιταλαντεύονται βορά στις ορέξεις των αγορών.

Ειδικότερα, η πρώτη επιλογή τους είναι να υιοθετηθεί η συμφωνία σε επίπεδο Ευρωζώνης. Η δεύτερη λύση που εξετάζουν είναι να προχωρήσουν με 8 έως 10 μέλη από τα «17». Το τρίτο σενάριο προβλέπει μια διμερή συμφωνία μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, την οποία θα μπορούν να συνυπογράψουν αργότερα κι άλλες χώρες.

«Μπορούμε να το κάνουμε γρήγορα. Ο στόχος είναι οι χώρες – μέλη του κοινού νομίσματος να δημιουργήσουν τη δική τους Ένωση Σταθερότητας και να επικεντρωθούν σ’ αυτό» δήλωσε σχετικά ο Β.Σόιμπλε.

Ο Σόιμπλε υποστήριξε ότι η Ένωση Σταθερότητας μπορεί να αποτελέσει ένα καθοριστικό βήμα για να ανακτήσουν οι χώρες την εμπιστοσύνη των αγορών. «Το σημαντικό για να πειστούν οι επενδυτές είναι το σταθερό νόμισμα» τόνισε και πρόσθεσε ότι αυτό όμως σημαίνει ότι όλες οι χώρες της Ευρωζώνης πρέπει να πράξουν το καθήκον τους και να πειθαρχήσουν τα δημοσιονομικά τους.

Σύμφωνα με πηγές της γερμανικής κυβέρνησης, τις οποίες επικαλείται η εφημερίδα Tagesspiegel, η πρωτοβουλία της Γαλλίας και της Γερμανίας έχει τη στήριξη και της Ιταλίας, καθώς επίσης της Ολλανδίας και τη Φινλανδίας, ενώ οι συνομιλίες και με άλλες χώρες βρίσκονται σε εξέλιξη.

Περί ευρωομολόγου και ενίσχυσης ΕΚΤ

Η επίσημη θέση της Γερμανίας για την έκδοση ευρωομολόγου παραμένει αρνητική ή τουλάχιστον έτσι θέλει να εμφανίζεται.

Ωστόσο σύμφωνα με τους αναλυτές που αποκωδικοποιούν τις δηλώσεις Γερμανών αξιωματούχων υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για διάθεση υποχώρησης αρκεί να προηγηθεί η υιοθέτηση δρακόντειων δημοσιονομικών μέτρων και της δυνατότητας παρέμβασης και ελέγχου των εθνικών προϋπολογισμών.

Ενδεικτική η νεότερη δήλωση του προέδρου της Bundesbank, Γενς Βάιντμαν, που υπογραμμίζει μιλώντας στην Bild ότι δεν αποκλείει την υιοθέτηση του ευρωομολόγου, καλεί ωστόσο τις κυβερνήσεις να σκεφτούν τη λύση αυτή στο τέλος της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Θα πρέπει πρώτα να διασφαλιστεί ότι οι προϋπολογισμοί των εθνικών κρατών θα περνούν πρώτα από αυστηρούς ελέγχους, σημειώνει.

Τα παραπάνω δείχνουν ότι -υπό αυστηρές βέβαια προϋποθέσεις και πρωτοφανείς για την αυστηρότητά και ανελαστικότητά τους απαιτήσεις από την Γερμανία-  η υιοθέτηση του ευρωομολόγου ως εργαλείου για την αντιμετώπιση της κρίσης δεν αποκλείεται.

Υπό την προϋπόθεση της υιοθέτησης δρακόντειων δημοσιονομικών όρων δεν αποκλείονται ακόμη η ενίσχυση του ρόλου της ΕΚΤ ως πιστωτή έσχατης ανάγκης, η περαιτέρω εμπλοκή του ΔΝΤ με παροχή δανείων κατευθείαν στις ενδιαφερόμενες χώρες, η παροχή μεγαλύτερης και με καλύτερους όρους ρευστότητας στις ευρωπαϊκές τράπεζες από την ΕΚΤ.

Newsroom ΔΟΛ