Σε τυπικό κλείσιμο της συμφωνίας προχωρούν Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ στην τηλεφωνική επικοινωνία που, σύμφωνα με πληροφορίες του iefimerida, αναμένεται να έχουν μετά τις 10 το πρωί.
Πάντως η ελληνική πλευρά εμφανίζεται ιδιαίτερα προσεκτική μετά το τηλεφωνικό «στήσιμο» των 10 ημερών που υπήρξε το προηγούμενο διάστημα. Πηγές από τον στενό πυρήνα του Μαξίμου αργά χθες βράδυ έκαναν λόγο για «υψηλές πιθανότητες» για αίσια έκβαση στο ονοματολογικό, θυμίζοντας με νόημα ότι οι δύο πρωθυπουργοί συζήτησαν για πολλή ώρα και «σε πολύ θετικό κλίμα».
Και σύμφωνα με όσα αναφέρουν στο iefimerida στελέχη με καλή γνώση των παρασκηνιακών συζητήσεων, το βασικό «αγκάθι» τις τελευταίες ώρες αφορούσε «στην αποδοχή από τη γειτονική πλευρά του erga omnes με όλες του τις συνέπειες».
Διάγγελμα Τσίπρα
Μετά το τηλεφώνημα που θα ρυθμίσει και τις τελευταίες εκκρεμότητες, ο Αλέξης Τσιπρας αναμένεται να ενημερώσει τόσο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τους πολιτικούς αρχηγούς, όσο και τον ελληνικό λάο με διάγγελμα για τη συμφωνία που θα υπογράψουν οι δύο πλευρές συμβολικά στις Πρέσες.
Οι δισταγμοί και οι αρνήσεις που έφεραν την καθυστέρηση
Δισταγμοί ή και αρνήσεις που είχαν να κάνουν με το εύρος χρήσης του «erga omnes» αποτέλεσαν την αιτία των καθυστερήσεων από τη γειτονική πλευρά. Οι τελευταίες λεπτομέρειες ρυθμίστηκαν χτες το πρωί με αποτέλεσμα ο υπουργός Εξωτερικών να φτάσει στο Μαξίμου και να ενημερώσει τον πρωθυπουργό πριν από το κρίσιμο τηλεφλωνημα Ζάεφ που θα γινόταν στις δύο το μεσημέρι (ώρα Σκοπίων).
«Κλειδώνει» το «Severna Makedonijα»
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το όνομα θα είναι το Severna Makedonija, δηλαδή το «Βόρεια Μακεδονία». Είναι το όνομα που πιθανότατα αποδέχονται οι γείτονες και αποτελεί επιλογή του Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος επιλέγει από τρεις εναλλακτικές: NOVA, GORNA, SEVERNA.
Μάλιστα, διευκρινίζεται ότι «στη γλώσσα, αυτό που θα λέει η συμφωνία και έχει συμφωνηθεί είναι ότι θα προσδιορίζεται ότι δεν έχει καμία σχέση με την αρχαία ελληνική, δεν διεκδικεί καμια κληρονομιά και ανήκει στις σλαβικές οικογένειες».
Το αποκάλυψε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς σε τηλεοπτική συνέντευξή του χθες μιλώντας για επιλογή του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ. Σημειωτέον ότι οι κ. Τσίπρας και Κοτζιάς είχαν αποκαλέσει «βόρειους φίλους» και «βόρειους γείτονες» τους κατοίκους της ΠΓΔΜ σε δημόσιες παρεμβάσεις τους.
Πρέσπες το Σάββατο
Με το βλέμμα, τέλος, στραμμένο στις τελικές υπογραφές, η πολιτική «σφραγίδα» θα μπει -το πιθανότερο- στις Πρέσπες το προσεχές Σάββατο, όπου και θα παραστούν πρωθυπουργοί και υπουργοί των Εξωτερικών.
Τι κερδίζει η Αθήνα
Το νέο όνομα θα υιοθετηθεί μετά από την ολοκλήρωση ενός απαραίτητου χρονικού διαστήματος και θα είναι σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις, όπως παγίως επιδίωξαν οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 2008 και μετά.
Αναμφίβολα η χρήση του «erga omnes» για το νέο όνομα αποτελεί το θετικό κομμάτι της συμφωνίας για την Αθήνα καθώς «δόθηκε μάχη» ώστε και τα εσωτερικά έγγραφα να αναφέρουν το νέο όνομα και η χρήση στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας να είναι το ίδιο ένα συμφωνημένο όνομα, καθώς το αίτημα της άλλης πλευράς να ισχύσει το νυν («Μακεδονία»).
Συνταγματικό όνομα για εσωτερικά έγγραφα αποτελούσε «Δούρειο Ιππο» της διπλής ονομασίας, και επέμεινε μέχρι τέλους η Αθήνα σε αυτό. Συνεπώς πέρα από τα διαβατήρια και οι ταυτότητες των πολιτών της ΠΓΔΜ θα αναφέρουν το νέο όνομα της χώρας, όταν ολοκληρωθεί το μεταβατικό διάστημα και η αλλαγή ονόματος κατοχυρωθεί στο Σύνταγμα.
Τα κέρδη για την ΠΓΔΜ
Εδώ είναι το στοιχείο που κερδίζουν οι γείτονες με τη συμφωνία καθώς η ταυτότητά τους θα είναι «μακεδονική». Βέβαια θα υπάρχει αναφορά ότι δεν έχουν σχέση, ότι δεν έχουν σχέση με την Αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, ωστόσο ‘κερδίζουν» σε αυτή τη διαπραγμάτευση την ταυτότητα καθώς η ελληνική κυβέρνηση έκανε βήμα πίσω προκειμένου να εξασφαλίσει το νέο όνομα και τη χρήση αυτού, «έναντι όλων».
Η «μακεδονική» γλώσσα (των σλαβικών έστω γλωσσών) αποτελεί το δεύτερο κέρδος των γειτόνων. ‘Άλλωστε πολύ σθεναρά οι γείτονες όταν μιλούσαν για συμφωνία που θα «σέβεται «τις ευαισθησίες και την αξιοπρέπεια των λαών» εννοούσαν ότι δε γίνεται να υποχωρήσουν στο ζήτημα της γλώσσας και της ταυτότητας.
ΝΑΤΟ-ΕΕ (υπό αίρεση ολοκλήρωσης της συμφωνίας): Αποτελεί ίσως το κέρδος εκείνο που ο Ζόραν Ζάεφ θα φέρει στα χέρια του επιστρέφοντας από τις Βρυξέλλες προκειμένου να πείσει τους πολίτες τους να υπερψηφίσουν τη συμφωνία, στο Δημοψήφισμα που θα ακολουθήσει.
«Χωρίς συμφωνία, δεν έχει ΝΑΤΟ» υποστήριξε χθες ο ίδιος στα Σκόπια στέλνοντας σαφές μήνυμα στον πρόεδρο της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ να μην επιχειρήσει να καθυστερήσει τη συμφωνία γιατί υπάρχει η πιθανότητα απώλειας της νατοϊκής πρόσκλησης και προοπτικής. Στοιχείο που απαντά στην ανησυχία των γειτόνων για την ασφάλεια της χώρας τους.
Ρεπορτάζ: Στέλλα Α. Γκαντώνα, Χρήστος Τσιγουρής
