Του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr
Την άνοιξη και ο καλύτερος καιρός, αυξάνει την έκθεση του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία και φυσικά τον κίνδυνο να αναπτυχθεί καρκίνος του δέρματος.
Τα τελευταία χρόνια ανησυχητικά αυξάνονται τα κρούσματα μελανώματος στην Ελλάδα. Ο αριθµός των κρουσµάτων του μελανώματος αυξάνεται, οι οφειλόµενοι όµως σε αυτό θάνατοι ακολουθούν πτωτική πορεία, χάρη στην ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση του κόσµου, τα προγράµµατα πρόληψης και την έγκαιρη διάγνωση. Λόγω των περιβαλλοντικών μεταβολών και των αλλαγών στον τρόπο ζωής, τα κρούσματα μελανώματος έχουν αυξηθεί τα τελευταία 50 χρόνια στις χώρες της Ευρώπης.
Ο καρκίνος του δέρματος αποτελεί πλέον ένα από τα 10 είδη καρκίνων που εμφανίζονται συχνότερα στους Ευρωπαϊκούς πληθυσμούς. Περίπου 130.000 μελανώματα εμφανίζονται παγκοσμίως και περίπου 37.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από μελάνωμα. Η ετήσια αύξηση του αριθμού των νέων περιπτώσεων που διαγιγνώσκονται στην Ευρώπη κυμαίνεται και φτάνει μέχρι και 8%.
ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΤΕ ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΤΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ;
ΑΠΑΝΤΗΣΤΕ ΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
NAI OXI
▢ ▢ Έχετε οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος;
▢ ▢ Έχετε οικογενειακό ιστορικό δερματικού εξογκώματος ή έλκους;
▢ ▢ Έχετε ανοιχτόχρωμο δέρμα;
▢ ▢ Έχετε ξανθά, κόκκινα ή καστανά μαλλιά;
▢ ▢ Έχετε ανοικτόχρωμα μάτια;
▢ ▢ Έχετε φακίδες;
▢ ▢ Έχετε περισσότερους από 50 σπίλους (κρεατοελιές);
▢ ▢ Κατοικείτε σε περιοχή με μεγάλη ηλιοφάνεια;
▢ ▢ Κατοικείτε σε περιοχή μεγάλου υψομέτρου;
▢ ▢ Είχατε σοβαρά εγκαύματα ή και φουσκάλες από έκθεση στον ήλιο;
▢ ▢ Μαυρίσατε με τεχνητά μέσα;
▢ ▢ Έρχεστε σε επαφή με χημικές ουσίες ή ζιζανιοκτόνα;
▢ ▢ Έχετε εκτεθεί σε ακτίνες Χ ή σε ιονίζουσες ακτινοβολίες;
▢ ▢ Το ανοσοποιητικό σας σύστημα είναι για διαφόρους λόγους αδύναμο;
▢ ▢ Πάσχετε από ακτινική κεράτωση του δέρματος;
Aν οι απαντήσεις σας περιλαμβάνουν:
1 ή 2 NAI ο κίνδυνος αυξάνεται περίπου κατά 3,5 φορές για εκδήλωση καρκίνου του δέρματος,
3 NAI, τότε ο κίνδυνος είναι κατά 20 φορές μεγαλύτερος.
Πότε πρέπει να ανησυχούμε;
Πρέπει να ανησυχήσουμε αν διαπιστώσουμε αλλαγή στο σχήμα των σπίλων (από συμμετρικό ασύμμετρο), αλλαγή στο χρώμα (διχρωμία, τριχρωμία, συνδυασμούς με μαύρο, καφέ, ακόμα και γκρι ή ροζ), αν τα όρια του σπίλου γίνουν ακανόνιστα και αν ο σπίλος μεγαλώσει ή αν η διάμετρός του ξεπερνά τα 6 χιλιοστά.. Ένας σπίλος που αιμορραγεί επανειλημμένα ή που έχει επίμονο κνησμό (φαγούρα)
Επειγόντως στον γιατρό
Οποιαδήποτε αλλαγή ωστόσο, ενός παλιού σπίλου ή εµφάνιση ενός νέου σπίλου θα πρέπει να σας οδηγήσει στο γιατρό, ακόµη κι αν δεν έχει παρέλθει το 12µηνο για την επανάληψη της εξέτασης. Η διαπίστωση ότι ένας σπίλος αλλάζει µορφολογία, µατώνει ή εµφανίζει κνησµό είναι λόγοι για να οδηγήσουν κάποιον στο γιατρό του χωρίς καθυστέρηση. Ωστόσο, το µελάνωµα δεν δίνει πάντα σηµάδια. Στις περιπτώσεις του µεταστατικού µελανώµατος, η εξέλιξη είναι συχνά ασυµπτωµατική και ο ασθενής µπορεί να µην έχει αντιληφθεί καµία αλλαγή στο σώµα του.
Πώς μπορεί να γίνει πρόληψη;
Η σύγχρονη πρόληψη μπορεί να γίνει με την ψηφιακή χαρτογράφηση, με το ψηφιακό δερματοσκόπιο. Με αυτό το μηχάνημα ο γιατρός μπορεί να δει στην οθόνη του υπολογιστή μια ελιά μεγεθυμένη Χ20 Χ30 Χ60 Χ80 φορές έτσι ώστε μπορεί να δει την παραμικρή λεπτομέρεια.
Είναι ένα σύστημα ηλεκτρονικής φωτογράφησης και αρχειοθέτησης των σπίλων, με ταυτόχρονη ‘χαρτογράφηση’ ολόκληρου του σώματος, αν αυτό είναι απαραίτητο. Aξιοποιώντας την πιο σύγχρονη τεχνολογία, το μηχάνημα βλέπει στοιχεία στον σπίλο που δεν μπορεί να δει το ανθρώπινο μάτι ενώ μεγεθύνει τόσο όσο είναι απαραίτητο για τον ιατρό για να διαγνώσει κάποια κακοήθεια. Oι εικόνες από κάθε ελιά του σώματος καταγράφονται, χαρτογραφούνται και αποθηκεύονται σε ατομικό αρχείο. Mε ειδικό πρόγραμμα τέλος αναλύεται κάθε σπίλος και εξάγεται το ποσοστό κινδύνου ανάπτυξης μελανώματος που βοηθά τον ιατρό στην απόφασή του να αφαιρέσει ή να παρακολουθήσει τον όποιο σπίλο.
Ο καλύτερος τρόπος για να καταπολεμήσει κανείς το μελάνωμα είναι να το αποφύγει, λαμβάνοντας όλα τα προληπτικά μέτρα, όπως έκθεση στον ήλιο με μέτρο και χαρτογράφηση των ελιών του δέρματος.
