Μια απίστευτη φορολογική παγίδα σε βάρος χιλιάδων φοιτητών, οι οποίοι διαμένουν μακριά από τα σπίτια των οικογενειών τους, στήνει φέτος η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, μέσω της απόφασης που εξέδωσε για τον καθορισμό της διαδικασίας ηλεκτρονικής συμπλήρωσης και υποβολής των φετινών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων.

Πολλοί από τους φοιτητές αυτούς θα βρεθούν φέτος ξαφνικά αντιμέτωποι με την υποχρέωση πληρωμής φόρου εισοδήματος για ανύπαρκτα ποσά τεκμαρτών εισοδημάτων. Επιπλέον, από την εξέλιξη αυτή θα ζημιωθούν και οι οικογένειές τους, καθώς θα χάσουν το δικαίωμα είσπραξης οικογενειακών επιδομάτων από τον ΟΠΕΚΑ ή θα εισπράξουν οικογενειακά επιδόματα σημαντικά χαμηλότερα από αυτά που δικαιούνται στην πραγματικότητα.

Η οδηγία
Οπως αποκαλύπτει ο Ελεύθερος Τύπος, στην απόφαση που εξέδωσε η ΑΑΔΕ για τον τύπο και το περιεχόμενο των φορολογικών δηλώσεων του τρέχοντος έτους περιλαμβάνεται «οδηγία» διατυπωμένη κατά τέτοιον τρόπο, που θα έχει ως συνέπεια μια απρόσμενη φορολογική επιβάρυνση για χιλιάδες φοιτητές οι οποίοι σπουδάζουν μακριά από τους τόπους διαμονής των οικογενειών τους και διαμένουν σε ενοικιαζόμενα σπίτια.

Σύμφωνα με την οδηγία αυτή, η οποία περιελήφθη στο άρθρο 4 της απόφασης της ΑΑΔΕ, σε περίπτωση που ενήλικο εξαρτώμενο τέκνο της οικογένειας του φορολογούμενου μισθώνει κατοικία ή οποιουδήποτε τύπου κατάλυμα, εκτός της κύριας κατοικίας της οικογένειας (φοιτητής που σπουδάζει σε διαφορετικό τόπο, τέκνο που υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία, κ.λπ.) και δεν έχει δική του υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, τότε και μόνο τότε η κατοικία αυτή πρέπει να δηλώνεται ως δευτερεύουσα από το γονέα, ώστε να επιβαρύνεται εκείνος με το τεκμήριο διαβίωσης για το συγκεκριμένο ακίνητο.

Σε κάθε τέτοια περίπτωση, ο γονέας πρέπει να αναγράψει στον Πίνακα 6 της φορολογικής του δήλωσης το καθαρό ποσό του ενοικίου που κατέβαλε για την ενοικίαση της κατοικίας ή του οποιουδήποτε άλλου καταλύματος χρησιμοποιείται για την ικανοποίηση των στεγαστικών αναγκών του εξαρτώμενου ενήλικου χωρίς εισόδημα παιδιού του, το οποίο σπουδάζει μακριά από τον τόπο διαμονής της οικογένειας σε σχολή ή σχολείο του εσωτερικού.

Το δόκανο…
Η οδηγία αυτή, έτσι όπως είναι διατυπωμένη, αποκλείει από την ευνοϊκή μεταχείριση, ως προς την εφαρμογή του τεκμηρίου της ενοικιαζόμενης κατοικίας, τις περιπτώσεις φοιτητών που σπουδάζουν μακριά από τα σπίτια των γονέων τους, διαμένουν σε ενοικιαζόμενες κατοικίες ή σε ενοικιαζόμενα καταλύματα οποιουδήποτε άλλου τύπου και έχουν στο όνομά τους τραπεζικούς λογαριασμούς, στους οποίους κατά τη διάρκεια του 2017 πιστώθηκαν τόκοι.

Αποκλείονται δηλαδή από την απαλλαγή του τεκμηρίου της ενοικιαζόμενης κατοικίας οι παραπάνω περιπτώσεις φοιτητών που εμφανίζονται να έχουν αποκτήσει το 2017 εισοδήματα από τόκους καταθέσεων έστω και 0,01 ευρώ!

Κι αυτό διότι η παραπάνω οδηγία της ΑΑΔΕ «ξεκαθαρίζει» ότι το τεκμήριο της ενοικιαζόμενης κατοικίας βαρύνει το γονέα μόνο εφόσον το εξαρτώμενο τέκνο-φοιτητής δεν έχει δική του υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, δηλαδή εφόσον δεν έχει αποκτήσει κανενός είδους εισόδημα, ακόμη κι από τόκους καταθέσεων της τάξεως των μερικών λεπτών του ευρώ.

Διπλό σοκ
Ως εκ τούτου, σε κάθε περίπτωση κατά την οποία φοιτητής σπουδάζει μακριά από το σπίτι της οικογενείας του, διαμένει σε ενοικιαζόμενο σπίτι και έχουν πιστωθεί στο όνομά του κατά τη διάρκεια του 2017 τόκοι καταθέσεων ποσού, έστω και 0,01 ευρώ, επειδή ο φοιτητής θεωρείται αυτόματα υπόχρεος υποβολής δικής του δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η ΑΑΔΕ στη φορολογική δήλωση που θα υποβάλει θα του χρεώσει το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης των 3.000 ευρώ συν το τεκμήριο του ενοικιαζόμενου σπιτιού, με αποτέλεσμα το συνολικό ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα του φοιτητή να υπερβεί τις 3.000 ευρώ και να πάψει να θεωρείται εξαρτώμενο μέλος της οικογενείας του.

Το αποτέλεσμα θα είναι πολλαπλά επιζήμιο τόσο για τον ίδιο όσο και για τους φορολογούμενους γονείς του.

Συγκεκριμένα:

1. Ο ίδιος ο φοιτητής θα εμφανίζεται με ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα πολύ μεγαλύτερο των 3.000 ευρώ και θα πάψει να θεωρείται «εξαρτώμενο μέλος» της οικογενείας του (η παράγραφος 2 του άρθρου 67 του ισχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος προβλέπει ανώτατο όριο ετησίου εισοδήματος μέχρι 3.000 ευρώ για τα «εξαρτώμενα μέλη»). Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις τα τεκμαρτά εισοδήματα με τα οποία θα βαρύνονται οι φοιτητές θα είναι της τάξεως των 4.000 – 6.840 ευρώ, αν ληφθεί υπόψη ότι οι περισσότερες ενοικιαζόμενες φοιτητικές κατοικίες έχουν εμβαδόν από 25 έως και 80 τ.μ. περίπου κι ότι το τεκμήριο διαβίωσης μέχρι τα 80 τ.μ. υπολογίζεται με 40 ευρώ ανά τ.μ. και προσαυξάνεται κατά 20% στις μονοκατοικίες.

Τα τεκμαρτά αυτά εισοδήματα των 4.000 – 6.840 ευρώ, ανύπαρκτα στην πραγματικότητα, θα υπάγονται στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος των μισθωτών και των συνταξιούχων, στην οποία ισχύει αφορολόγητο όριο 8.636 ευρώ για τους άγαμους χωρίς εξαρτώμενα τέκνα. Ομως, για να ισχύσει το αφορολόγητο αυτό στις συγκεκριμένες περιπτώσεις και εντέλει τα τεκμαρτά αυτά εισοδήματα να απαλλαγούν από το φόρο, οι φοιτητές θα έπρεπε να είχαν προνοήσει από το 2017 και να είχαν μαζέψει χάρτινες αποδείξεις δαπανών για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών συνολικού ύψους ίσου με το 10% των τεκμαρτών αυτών εισοδημάτων τους για να μπορούν να δηλώσουν τις δαπάνες αυτές στον κωδικό 049 της φετινής φορολογικής τους δήλωσης και να κατοχυρώσουν το αφορολόγητο (σ.σ.: απαλλάσσονται από την υποχρέωση πληρωμής των δαπανών αυτών με «πλαστικό χρήμα», αλλά όχι κι από την υποχρέωση συγκέντρωση χάρτινων αποδείξεων). Θα έπρεπε δηλαδή να έχουν συλλέξει χάρτινες αποδείξεις λιανικών συναλλαγών συνολικής αξίας 400-684 ευρώ κατά τη διάρκεια του 2017! Κάτι τέτοιο στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι βέβαιο ότι δεν έχει συμβεί.

Συνεπώς, οι εν λόγω φοιτητές κινδυνεύουν να «τιμωρηθούν» από την ΑΑΔΕ με το «πέναλτι» του επιπλέον φόρου 22% επί του 10% των τεκμαρτών εισοδημάτων τους! Το τελικό αποτέλεσμα όλων αυτών των εξελίξεων, οι οποίες θα προκύψουν εξαιτίας της παραπάνω «οδηγίας» της ΑΑΔΕ, αν εν τω μεταξύ αυτή δεν διορθωθεί, θα είναι οι εν λόγω φοιτητές να λάβουν (για τις φορολογικές δηλώσεις που θα πρέπει να υποβάλουν υποχρεωτικά) εκκαθαριστικά σημειώματα τα οποία θα αναγράφουν ποσά φόρου εισοδήματος προς πληρωμή ύψους 88 έως 150,48 ευρώ!

2. Ο φοιτητής θα πάψει να υπολογίζεται ως εξαρτώμενο μέλος της οικογενείας του επειδή, όπως προαναφέραμε, θα εμφανίζεται για το 2017 με ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα υψηλότερο του ορίου των 3.000 ευρώ που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος για τα «εξαρτώμενα μέλη». Το αποτέλεσμα θα είναι ο φοιτητής αυτός να μην μπορεί να συνυπολογιστεί ως προστατευόμενο τέκνο στην αίτηση Α21 για το νέο οικογενειακό επίδομα και οι γονείς του φοιτητή είτε να χάσουν το επίδομα αυτό είτε να το εισπράξουν σημαντικά μειωμένο, καθώς το παιδί τους που είναι φοιτητής δεν θα υπολογίζεται στον αριθμό των τέκνων για τα οποία η οικογένεια δικαιούται το επίδομα.

Και αν μεν το παιδί αυτό είναι το μοναδικό της οικογένειας, το επίδομα θα χαθεί, αν όμως είναι το 2ο ή το 3ο ή το 4ο παιδί κ.λπ., το εισοδηματικό όριο που θα ληφθεί υπόψη για να καθοριστεί το ύψος του επιδόματος θα είναι πολύ χαμηλότερο για την οικογένεια του φοιτητή, λόγω μη συνυπολογισμού του παιδιού αυτού, οπότε το επίδομα είτε και πάλι θα χαθεί, λόγω υπέρβασης του πιο χαμηλού εισοδηματικού ορίου που θα προκύψει ξαφνικά, είτε το επίδομα που τελικά θα εισπράξει η οικογένεια θα είναι σημαντικά μειωμένο, καθώς θα έχει υπολογιστεί για μικρότερο αριθμό παιδιών!

Γιώργος Παλαιτσάκης
gpalaitsakis@e-typos.com
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου