Την 1η Ιανουαρίου του 2018, μια δεκαετία μετά την ένταξή της στην ΕΕ, η Βουλγαρία ανέλαβε για πρώτη φορά την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.

Με το σύνθημα «Ενωμένοι μένουμε δυνατοί», το οποίο απηχεί και το πνεύμα της προεδρίας, καθώς έχει να αντιμετωπίσει κρίσιμα ζητήματα, όπως το Brexit, η προσφυγική-μεταναστευτική κρίση και η προώθηση της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης των Δ. Βαλκανίων, θέματα που απαιτούν ενότητα των 27 και κοινές προσπάθειες.

Το στίγμα των προτεραιοτήτων της νέας προεδρίας έδωσαν από τον Δεκέμβριο οι πρωθυπουργοί της Βουλγαρίας και -της απερχόμενης προεδρίας- της Εσθονίας, Μπόικο Μπορίσοφ και Γιούρι Ράτας, οι οποίοι συμφώνησαν να επιμείνουν στις προτεραιότητες του τρίο των προεδριών -Εσθονίας, Βουλγαρίας, Αυστρίας- σχετικά με την ασφάλεια, την αύξηση της απασχόλησης, την ανάπτυξη και συνοχή και τη σταθεροποίηση των γειτονικών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρών.

«Όλοι έχουμε συμφέρον να είναι πιο ασφαλής αυτή η περιοχή, πιο σταθερή και προοδεύουσα. Είναι ζωτικής σημασίας οι κάτοικοι των Δυτικών Βαλκανίων να γνωρίζουν ότι μπορούν να υπολογίζουν στην Ευρώπη και την αλληλεγγύη της» δήλωσε ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας, Μπόικο Μπορίσοφ, μετά τη συνάντηση.
Ενδεικτική είναι επίσης και η δήλωση του ύπατου αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, με τη μορφή σύστασης, ότι «η βουλγαρική προεδρία πρέπει να αντιμετωπίσει επειγόντως δύο προτεραιότητες σχετικές με την απόδοση ασύλου -να εκτιμήσει καλύτερα την ανάγκη προστασίας και να ενθαρρύνει τη μεγαλύτερη αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών της ΕΕ».

Κρίσιμη θα είναι η τρέχουσα προεδρία και ως προς το Brexit, όπως δήλωσε ο Μισέλ Μπαρνιέ, επικεφαλής της ομάδας διαπραγματεύσεων της ΕΕ για την έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας, στην Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία, λέγοντας ότι
«η βουλγαρική προεδρία συμπίπτει με μια κρίσιμη στιγμή των διαπραγματεύσεων για την αποχώρηση της Βρετανίας. Στις 29 Ιανουαρίου, πρέπει να οριστεί η εντολή για διαπραγματεύσεις με τους Βρετανούς για την μεταβατική περίοδο και τον Μάρτιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα δώσει κατευθύνσεις για τις μελλοντικές σχέσεις με τη χώρα».
Προειδοποίησε μάλιστα, ότι «αυτή την κρίσιμη περίοδο, η Βουλγαρία θα πρέπει να διατηρήσει την ενότητα μεταξύ των 27 κρατών-μελών, να διασφαλίζει τον συνεχή διάλογο μεταξύ τους, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς και να φροντίσει να αποφύγει τυχόν παράλληλες ή τομεακές συζητήσεις».

Για έξι μήνες, η Βουλγαρία θα είναι στο τιμόνι για την εκτέλεση της ατζέντας της ΕΕ και «θα λειτουργήσει ως έντιμος μεσολαβητής, πολιτικός ηγέτης, εκπρόσωπος και συντονιστής» αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα της βουλγαρικής προεδρίας.

Κατά το τρέχον εξάμηνο, η προεδρία θα εστιάσει σε τέσσερις βασικούς τομείς: το μέλλον της Ευρώπης και των νέων, τα Δυτικά Βαλκάνια, την ασφάλεια και τη σταθερότητα και την ψηφιακή οικονομία.

Σύμφωνα με τον επίσημο ιστότοπο, «σήμερα η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερη ασφάλεια, αλληλεγγύη και σταθερότητα.
Ασφάλεια, γιατί η μεταναστευτική κρίση και η τρομοκρατία μας έχουν δείξει πόσο ευάλωτοι είμαστε. Σταθερότητα, γιατί οι πολίτες θέλουν να γνωρίζουν ότι η ΕΕ φροντίζει για την ευημερία και την ευζωία τους. Αλληλεγγύη, γιατί τα κράτη μέλη αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις, στις οποίες μπορούν να απαντήσουν μόνον με κοινές δράσεις, όχι σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο».

Αναλυτικά, οι προτεραιότητες της βουλγαρικής προεδρίας, όπως αναφέρονται στον επίσημο ιστότοπο, είναι οι ακόλουθες:

Οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή

Παρά την επιτάχυνση της ευρωπαϊκής οικονομίας, των επενδύσεων και της απασχόλησης, υπάρχουν προκλήσεις, όπως το υψηλό χρέος και οι μικρές αυξήσεις μισθών. Είναι επίσης σημαντικό, τα κράτη να συμμετάσχουν στις μεταρρυθμίσεις της Ευρωζώνης, ανεξάρτητα αν αποτελούν μέλη της.
Πρέπει ακόμη, σημειώνεται, να εργαστούμε για την κοινωνική συνοχή και τη μείωση των διαφορών μεταξύ μας, κάτι που εγγυάται την επιτυχία του ευρωπαϊκού μοντέλου. Για τον λόγο αυτό, η προεδρία μας θα μετάσχει εποικοδομητικά στον δημόσιο διάλογο για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Πρέπει να επιδιώξουμε την ισορροπία μεταξύ των νέων κεφαλαίων και των ήδη υπαρχόντων, μεταξύ των χρηματοδοτικών εργαλείων και των δωρεάν επιδοτήσεων.

Δυτικά Βαλκάνια

Φιλοδοξία της βουλγαρικής προεδρίας είναι να διαμορφώσει ένα καθαρό σχέδιο δράσης για κάθε χώρα απ΄ αυτές, χωρίς να δημιουργήσουμε μη ρεαλιστικές προσδοκίες, αλλά να κάνουμε συγκεκριμένα βήματα. Αυτός είναι ο δρόμος για διαρκή ειρήνη, ασφάλεια, και ευημερία στην περιοχή.
Στόχος είναι να παράσχουμε συνδεσιμότητα των χωρών των Δ. Βαλκανίων στις μεταφορές, την ενέργεια, την εκπαίδευση και την ψηφιακή οικονομία. Η Βουλγαρία θα προωθήσει τις ψηφιακές πολιτικές στην περιοχή, μέσω, για παράδειγμα, της σταδιακής μείωσης των τελών roaming και της αύξησης των δυνατοτήτων ευρυζωνικής διασύνδεσης στο ίντερνετ.

Η Λιλιάνα Πάβλοβα, υπουργός της βουλγαρικής προεδρίας, έχει ανακοινώσει ότι η βούληση της χώρας της είναι, στα τέλη της βουλγαρικής προεδρίας, να ψηφιστεί μια ισχυρή δήλωση από τη Σόφια για τα Δυτικά Βαλκάνια. Αυτό θεωρείται πιθανόν να γίνει την 17η Μαΐου, όταν θα έρθουν στη Σόφια οι ηγέτες όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Δυτικών Βαλκανίων
Εξάλλου, στο κεφάλαιο για τη διεύρυνση και τα Δ. Βαλκάνια, που περιλαμβάνεται στο στρατηγικό θεματολόγιο της ΕΕ για το δεκαοκτάμηνο που λήγει στο τέλος του 2018, αναφέρονται τα εξής:
«Το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων βρίσκεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η διαδικασία διεύρυνσης αποτελεί στρατηγική επένδυση στην ειρήνη, τη δημοκρατία, την ευημερία, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ευρώπη. Η ΕΕ θα εξακολουθήσει να προωθεί την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών, προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της περιοχής και, ως εκ τούτου, η ασφάλεια της ίδιας της ΕΕ.

Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ θα εξακολουθήσει να προωθεί την ευρωπαϊκή προοπτική όλων των χωρών. Στόχος της ΕΕ είναι η απτή πρόοδος κάθε χώρας στον δρόμο προς την ΕΕ, βάσει αξιοκρατικής μέτρησης επιδόσεων. Η ΕΕ θα συνεργάζεται με όλες τις χώρες της περιοχής, δίδοντας έμφαση στην περαιτέρω ενίσχυση των θεσμών, της χρηστής διακυβέρνησης και του κράτους δικαίου, αναπτύσσοντας σχέσεις καλής γειτονίας και περιφερειακή συνεργασία, χωρίς αποκλεισμούς, μετριάζοντας τους κινδύνους για την σταθερότητα εξαιτίας της πολιτικής πόλωσης και προάγοντας την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη».

Ασφάλεια και σταθερότητα

Στις πολιτικές για την ασφάλεια και τη μετανάστευση χρειαζόμαστε συναίνεση και κοινές προσπάθειες. Η βουλγαρική προεδρία θα εργαστεί για έντιμες και διαρκείς λύσεις στο θέμα του ασύλου, για ισορροπημένες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες πολιτικές, που στοχεύουν και στα αίτια του φαινομένου.
Χωρίς σταθερότητα και ασφάλεια δεν μπορούν να επιβιώσουν οι ευρωπαϊκές αξίες, γι΄  αυτό θα δώσουμε έμφαση στον έλεγχο των συνόρων, στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων σωμάτων και στην πρόληψη. Είναι σημαντικό να εργαστούμε για αποτελεσματική, γρήγορη και δίκαιη δικαιοσύνη.

Σύμφωνα με το στρατηγικό θεματολόγιο, «οι τρεις προεδρίες θα προωθήσουν τις εργασίες για την ασφάλεια, με στόχο την οικοδόμηση μιας ουσιαστικής Ένωσης Ασφαλείας, πχ ενισχύοντας την ασφάλεια μέσω της συμμετοχής των πολιτών, αξιοποιώντας έννοιες όπως η αστυνομία της γειτονιάς, ή ενεργότερη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, όπου περιλαμβάνονται και θρησκευτικές κοινότητες, και ένα υπερσύγχρονο σύστημα ασφαλείας στον πραγματικό και στον ψηφιακό κόσμο.
Παράλληλα, πρέπει να προωθηθεί η πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης και του βίαιου εξτρεμισμού: οι τρεις προεδρίες αποβλέπουν σε μια συνολική και ολοκληρωμένη προσέγγιση για την πρόληψη του βίαιου εξτρεμισμού, η οποία εστιάζει επίσης στον ρόλο της εκπαίδευσης και του διαπολιτισμικού διαλόγου, καθώς και στον σεβασμό και τη διαφύλαξη των κοινών αξιών, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών και του κράτους δικαίου.

Ψηφιακή οικονομία και δεξιότητες για το μέλλον

Ο ρόλος της Ευρώπης συνδέεται με την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της. Η ενιαία ψηφιακή αγορά, η πρόσβαση στην καινοτομία, η διασύνδεση της εκπαίδευσης με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, είναι η βάση της τεχνολογικής εξέλιξης.
Δεν είναι τυχαίο, ότι αυτή αποτελεί κοινή προτεραιότητα του τρίο των προεδριών Εσθονίας, Βουλγαρίας, Αυστρίας.
Η ηλεκτρονική επικοινωνία, η οποία παρέχει διασυνοριακές υπηρεσίες, κυρίως στις Μμε, κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων, προστασία των δεδομένων και κυβερνοασφάλεια, είναι μερικά από τα θέματα που πρέπει να αποφασίσουμε. Η σύνδεση της εκπαίδευσης των νέων με την μάθηση «των δεξιοτήτων του μέλλοντος» είναι ο τρόπος να επιτύχουμε ανταγωνιστική, ευέλικτη και επιτυχημένη Ευρώπη.

Η νεολαία είναι η επένδυση για το μέλλον μας. Πρέπει να της δώσουμε τις ευκαιρίες της εκπαίδευσης. Ενισχύοντας από νωρίς την παιδική μάθηση, τον εκσυγχρονισμό των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών συστημάτων και των βιογραφικών, ενισχύοντας την κοινωνική συμπεριληπτικότητα μέσω επίσημης και ανεπίσημης μάθησης, είναι μερικά από τα καθήκοντα που δεν πρέπει να αναβάλουμε.
Η ευρεία εισαγωγή σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος αυτών των τεχνολογιών είναι condition sine qua non, τονίζεται στην ιστοσελίδα της βουλγαρικής προεδρίας.

Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018

Με τη βουλγαρική προεδρία συμπίπτει και ο εορτασμός του «Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018» για την «προώθηση της κοινωνικής ένταξης και την καλύτερη κατανόηση της ΕΕ μέσω του πολιτισμού».
Τα εγκαίνια του εορτασμού θα γίνουν στη Σόφια στις 11 Ιανουαρίου, μαζί με την επίσημη έναρξη της βουλγαρικής προεδρίας, όπως ανακοίνωσε η κ. Πάβλοβα.
Η υπουργός επεσήμανε, ότι ο Δήμος της Σόφιας έχει προετοιμάσει ειδικό πρόγραμμα για να δείξει τους επισκέπτες, παράλληλα με την βαρυφορτωμένη πολιτική ατζέντα, «όσο το δυνατό περισσότερα στοιχεία της πλούσιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς».

Το Εθνικό Μέγαρο Πολιτισμού είναι έτοιμο να υποδεχθεί τις ευρωπαϊκές αντιπροσωπείες. Το τμήμα του κτιρίου του Εθνικού Μεγάρου Πολιτισμού, όπου θα πραγματοποιούνται οι συναντήσεις και οι άλλες εκδηλώσεις της ατζέντας της προεδρίας, έχει ανακαινιστεί, καθώς και τα έργα τέχνης που το κοσμούν.

Τα γεγονότα της ατζέντας είναι περισσότερα από 270, με περισσότερους από 22.000 αντιπροσώπους οι οποίοι αναμένεται να φτάσουν στη Βουλγαρία. Το σύγχρονο σύστημα ασφαλείας που κατασκευάστηκε στο κτίριο είναι το καλύτερο που έχει λειτουργήσει στη Βουλγαρία.

ΑΠΕ-ΜΠΕ