Ως 1.500 ευρώ οι απώλειες στα «ρετιρέ», 300 ως 400 ευρώ χάνει η πλειοψηφία των υπαλλήλων

Να συμπιέσει κατά 25% περίπου τις μισθολογικές δαπάνες του εν ενεργεία προσωπικού του «στενού» και ευρύτερου δημόσιου τομέα επιδιώκει η κυβέρνηση με το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων με το οποίο θα «κουμπώσουν» τα νέα μέτρα που ανακοίνωση η κυβέρνηση μετά τη συνεδρίαση της κυβερνητικής Επιτροπής το βράδυ της Τετάρτης.
Η επιδιωκόμενη μείωση του μισθολογικού κόστους, από την οποία απο κοινού με τη μείωση των συντάξεων εκτιμάται ότι θα επιφέρει στα κρατικά ταμεία 3,2 δισ. ευρώ, είναι απολύτως βέβαιον ότι θα συρρικνώσει δραματικά τις αποδοχές σχεδόν του συνόλου των εργαζομένων στο Δημόσιο, των οποίων οι μισθοί έχουν ήδη συμπιεσθεί σημαντικά.

Ο μέσος όρος της μείωσης των αποδοχών στα «ρετιρέ» του Δημοσίου, που καλύπτουν το 10% του συνόλου των εργαζομένων, εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 1.000 ευρώ μηνιαίως, ενώ σε ορισμένες ακραίες περιπτώσεις (0,5%) θα ξεπερνά τα 1.500 ευρώ. Κατά μέσον όρο, πάντως, το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων θα δουν τους μισθούς τους να μειώνονται από 300 ως και 400 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με το σενάριο που τελικά θα επιλεγεί για την αναπλήρωση μέρους των απωλειών που θα προκύψουν από την κατάργηση των 104 ειδικών επιδομάτων με τη χορήγηση του «πριμ παραγωγικότητας».

Τι προβλέπει

Το νέο μισθολόγιο, που θα έλθει προς έγκριση στην προσεχή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου και θα τεθεί σε ισχύ από τις αρχές Οκτωβρίου, αποτυπώνει ένα από τα πλέον σκληρά σενάρια που είχαν πέσει στο τραπέζι κατά την επεξεργασία του:

* Καθιερώνεται ανώτατο όριο αμοιβών στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ που θα κυμαίνεται γύρω στα 2.700 ευρώ, το οποίο για ορισμένες μόνο κατηγορίες εργαζομένων και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις θα μπορεί να φθάσει και τις 3.000 ευρώ.

* Τα μισθολογικά κλιμάκια μειώνονται από 18 που είναι σήμερα σε 11 και «κουμπώνουν» με τους έξι βαθμούς τους οποίους θα έχει το νέο βαθμολόγιο, γεγονός που σημαίνει ότι η ωρίμανση θα χορηγείται κάθε τρία χρόνια.

* Στη θέση των καταργούμενων 104 ειδικών επιδομάτων θα χορηγείται το «πριμ παραγωγικότητας». Ωστόσο θα το λαμβάνουν μόνο ή κυρίως οι υπάλληλοι των κατηγοριών πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (ΠΕ) και τεχνολογικής εκπαίδευσης (ΠΕ) και τα διευθυντικά στελέχη. Η χορήγησή του θα γίνεται έπειτα από συμφωνίες για επίτευξη εκ των προτέρων καθορισμένων στόχων και σε βάθος χρόνου.

Τα κέρδη και οι ζημιές

Πώς οικοδομείται όμως το νέο μισθολόγιο – βαθμολόγιο και ποια θα είναι τα κέρδη και οι ζημιές που θα επιφέρει για τους εργαζομένους στον δημόσιο τομέα;

Η κυβέρνηση επιχειρεί να «κουμπώσει» το νέο μισθολόγιο με το νέο βαθμολόγιο. Με το νέο βαθμολόγιο οι βαθμοί από πέντε που είναι σήμερα (Ε, Δ, Γ, Β, Α) θα γίνουν έξι (6ος, 5ος, 4ος, 3ος, 2ος, 1ος). Οι υπάλληλοι για να περνούν από τον έναν βαθμό στον άλλον θα υπόκεινται σε ειδικά τεστ αξιολόγησης. Τα τεστ θα διενεργούνται κάθε τρία χρόνια για όλους ανεξαιρέτως τους υπαλλήλους του Δημοσίου. Η διενέργειά τους μάλιστα θα βασίζεται σε συγκεκριμένα κριτήρια, το καθένα από τα οποία θα βαθμολογείται με συγκεκριμένα μόρια, που θα καθοριστούν με προεδρικό διάταγμα το οποίο θα καταρτίσει ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Δ. Ρέππας αμέσως μετά την ψήφιση του νέου βαθμολογίου – μισθολογίου.

Οι υπάλληλοι, λοιπόν, κάθε τρία χρόνια περίπου θα κάθονται στα… θρανία και θα υποβάλλονται σε τεστ αξιολόγησης προκειμένου να λαμβάνουν βαθμό αλλά και για να κατατάσσονται σε συγκεκριμένο μισθολογικό κλιμάκιο. Τα μισθολογικά κλιμάκια από 18 που είναι σήμερα για τους υπαλλήλους με 33 χρόνια υπηρεσίας θα μειωθούν σε 11. Ετσι, κάθε βαθμός του νέου βαθμολογίου, με εξαίρεση τον 1ο, θα αντιστοιχεί σε δύο μισθολογικά κλιμάκια.

Ο χρόνος για το πέρασμα από τον έναν βαθμό στον άλλον θα είναι για τις κατηγορίες ΠΕ και ΤΕ κατά μέσον όρο έξι χρόνια, ενώ κάθε τρία χρόνια θα αλλάζουν μισθολογικό κλιμάκιο, που είναι και προϋπόθεση για να λαμβάνουν τη μισθολογική ωρίμανση. Αυτό σημαίνει ότι και το χρονοεπίδομα, που έχει ήδη παγώσει με ρύθμιση που συμπεριελήφθη στον εφαρμοστικό του Μεσοπρόθεσμου νόμο, θα χορηγείται κάθε τρία χρόνια και το ύψος του θα εξαρτάται από το μισθολογικό κλιμάκιο. Στο 11ο μισθολογικό κλιμάκιο, από την άλλη πλευρά, που θα είναι και το καταληκτικό κλιμάκιο, θα μπορούν να κατατάσσονται και οι υπάλληλοι με βαθμό 1, οι οποίοι, παρ’ ότι έχουν περάσει τα γραπτά τεστ του ΑΣΕΠ που προβλέπονται στο νέο σύστημα προαγωγών, δεν καταλαμβάνουν θέσεις ευθύνης.

Σημειώνεται ότι με την καθιέρωση του «κρατικού υπαλλήλου» τα στελέχη και των τριών ιεραρχικών βαθμίδων (γενικοί διευθυντές, διευθυντές και προϊστάμενοι) θα μπορούν να καταλαμβάνουν θέσεις ευθύνης οπουδήποτε και αν προκηρύσσονται, ανεξαρτήτως της υπηρεσίας στην οποία υπηρετούν.

Τα κριτήρια και οι αμοιβές

Ετσι με το νέο βαθμολόγιο – μισθολόγιο τα συνολικά κριτήρια τα οποία θα ισχύουν για την κατάταξη των εργαζομένων στα νέα μισθολογικά κλιμάκια θα είναι ο χρόνος υπηρεσίας, το επίπεδο σπουδών, όπως ακριβώς ισχύουν σήμερα, αλλά και η βαθμολογία την οποία θα αποκτούν στα τεστ αξιολόγησης, που καθιερώνεται για πρώτη φορά. Οι αρχές αυτές θα ισχύουν ανεξαρτήτως του σε ποια υπηρεσία εργάζονται έτσι ώστε να υπάρξει «σύγκλιση» στις αμοιβές. Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση εκτιμά ότι η σύγκλιση θα παγιωθεί και μετά την κατάργηση των ειδικών επιδομάτων που συντηρούν τις κραυγαλέες ανισότητες στο Δημόσιο.

Τα ποσά αυτά είχαν καταβληθεί αρχικά προσπάθεια να χορηγηθούν ως «προσωπική διαφορά» αλλά το σχετικό σενάριο ναυάγησε μετά από τις ενστάσεις της Τρόικας. Η κυβέρνηση, όπως προκύπτει από το νέο σύστημα αμοιβών που θα έλθει προς έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο και το οποίο καταρτίστηκε υπό την επίβλεψη μάλιστα του τεχνικού κλιμακίου της Τρόικας που είναι στη χώρα μας, εγκατέλειψε και την αρχική ιδέα, που είχε συμπεριληφθεί στο σχέδιο που είχε καταρτίσει η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, μέρος των ειδικών επιδομάτων που καταργούνται (ως 300 ευρώ) να ενσωματωθεί στο βασικό μισθό, ενώ ένα ακόμη μέρος τους που αφορά τα «ρετιρέ» του Δημοσίου, να χορηγείται ως «προσωπική διαφορά».

Αντί αυτής της επιλογής επελέγη το «σκληρό σενάριο»: Θα αναπληρωθεί μόνον ένα μικρό μέρος των υπό κατάργηση ειδικών επιδομάτων (ως 20%) μέσω της χορήγησης του «πριμ παραγωγικότητας» και της αναμόρφωσης ορισμένων από τα γενικά επιδόματα τα οποία θα παραμείνουν με το νέο μισθολόγιο.

Έτσι, το «πριμ παραγωγικότητας» δεν θα χορηγείται σε όλους ανεξαιρέτως τους εργαζόμενους στο Δημόσιο, αλλά μόνον ή κατά κύριο λόγο, στις κατηγορίες Πανεπιστημιακής (ΠΕ) και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ) και κάτω από αυστηρές προϋποθέσεις. Θα το λαμβάνουν, μ΄ άλλα λόγια, μόνον τα διευθυντικά στελέχη και οι υπάλληλοι των εν λόγω κατηγοριών που θα επιτυγχάνουν τους εκ των προτέρων καθορισμένους στόχους και έχουν θετική αξιολόγηση.

Επιπλέον, το ύψος του δεν θα είναι ενιαίο αλλά θα κυμαίνεται από 5% ως 20% του μέσου όρου του ύψους των υπό κατάργηση ειδικών επιδομάτων. Θα μπορεί να φθάσει, δηλαδή, σ΄ ορισμένες μόνον περιπτώσεις ως και τα 250 ευρώ μηνιαίως. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το ακριβές ύψος του ποσού αυτού, από το οποίο θα εξαρτηθεί και το ανώτατο επίπεδο αποδοχών στο Δημόσιο, θα αποφασιστεί μετά την οριστικοποίηση των οικονομικών μεγεθών του νέου προϋπολογισμού.

Δημήτρης Νικολακόπουλος