«Τα δέντρα δεν μεγαλώνουν ως τον ουρανό και οι αγορές δεν πέφτουν ως το πάτωμα» αυτή η φράση είναι η αγαπημένη – δεν ξέρουμε αν ανήκει και στον ίδιο – του Prem Watsa, του «αφεντικού» της Fairfax που πήρε το πρώτο αεροπλάνο για να έρθει στην Αθήνα την Παρασκευή και να συναντηθεί με τον αντιπρόεδρο της νέας κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη. Ο λόγος; Η αγαπημένη του ρήση έχει και εξαιρέσεις και ο ίδιος έπεσε θύμα της. Έχοντας συμμετάσχει μόλις τον περασμένο Απρίλιο στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Eurobank – καλύπτοντας την κατά 47% – με το αστρονομικό ποσό του 1,33 δισ. ευρώ είδε μέσα σε τρεις μέρες (από την Δευτέρα των εκλογών μέχρι την Τετάρτη) την επένδυση του να χάνει την αξία της. Εκεί που πίστευε ότι η αγορά βρισκόταν στο πάτωμα αγοράζοντας στα 0,31 ευρώ την κάθε μετοχή της Eurobank την εβδομάδα που πέρασε τρύπησε αρκετά πατώματα και βρέθηκε να διαπραγματεύεται στα 0,10 ευρώ χάνοντας ο Watsa, στην στιγμιαία εικόνα, το 68% της αξίας της επένδυσης του.
Στο τηλεγράφημα από το Αθηναϊκό Πρακτορείο που ακολούθησε της συνάντησης της Παρασκευής ενημερωθήκαμε ότι «η συνάντηση που είχαν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης και ο υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού Γιώργος Σταθάκης με τον επικεφαλής του Fairfax, Prem Watsa και τους συνεργάτες του πραγματοποιήθηκε σε πολύ καλό κλίμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη συνάντηση επιβεβαιώθηκε ότι κοινός στόχος και των δύο πλευρών είναι η ανάπτυξη της Eurobank και η ενίσχυση της μετοχικής της αξίας. Μάλιστα, από πλευράς της Fairfax διατυπώθηκε ενδιαφέρον για νέες επενδύσεις στην Ελλάδα».
Η πρόθεση απο την πράξη απέχει αρκετά ειδικά μετά το «στραπάτσο» που έπαθε ο κ. Watsa o οποίος δεν είναι συνηθισμένος να χάνει. Για όσους δεν γνωρίζουν την ιστορία του απλά να αναφέρουμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα Ινδο που άφησε πίσω το Χινταραμπάντ όπου γεννήθηκε το 1950, έχοντας μόνο 8 δολάρια στην τσέπη και μετανάστευσε στον Καναδά για να βρει μία καλύτερη τύχη. Άρχισε να πουλάει κλιματιστικά από σπίτι σε σπίτι και με τα λεφτά που συγκέντρωσε ολοκλήρωσε το MBA του στη σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου του Δυτικού Οντάριο. Εργάστηκε αρχικά ως αναλυτής στη Συνομοσπονδία Ασφαλίσεων του Τορόντο και στη συνέχεια ως διαχειριστής χαρτοφυλακίου μετοχών για ταμεία συνταξιούχων. Το 1985 αγοράζει μια εταιρεία ασφάλισης φορτηγών, την Markel Financial. Πάνω σε αυτήν χτίστηκε η αυτοκρατορία της Fairfax Financial Holdings.Στο βιογραφικό του περιλαμβάνονται οι επιτυχημένες προβλέψεις της κρίσης του 1987, της ιαπωνικής κρίσης του ΄90, αλλά και της πιο πρόσφατης χρηματοοικονομικής κρίσης του 2008.
Μπορεί η Ελλάδα και οι πρόσφατες εξελίξεις να είναι το «πετραδάκι» κάτω από το στρώμα που του χαλάνε τον ύπνο δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τις υπόλοιπες παγκόσμιες επενδύσεις του οι οποίες οδήγησαν την Παρασκευή που μας πέρασε την μετοχή της Fairfax να κλείσει στα 675 δολάρια από 418 που ήταν πριν από ένα ακριβώς χρόνο. Που έχει επενδύσει ο καναδικός κολοσσός που απασχολεί ούτε λίγο ούτε πολύ 8.200 εργαζόμενους; Για να ξεκινήσουμε από τα πιο γνωστά, στα προϊόντα φροντίδας Johnson&Johnson και στην Thomas Cook Ινδίας ενώ από τα τέλη του 2013 επένδυσε 4,5 δισ. δολάρια για την σωτηρία της Blackberry της πάλαι ποτέ αγαπημένης συσκευής κινητών των μάνατζερ και στελεχών.Η Eurobank δεν ήταν η μόνη τράπεζα σε «προβληματική» χώρα που επένδυσε, είχε προηγηθεί η συμμετοχή του στην ανακεφαλαιοποίηση της Bank of Ireland ενώ συμμετέχει και στις τράπεζες Wells Fargo και US Bancorp. Όπως και να έχει ο αγαπημένος κλάδος επένδυσης για την Fairfax δεν είναι άλλος από αυτόν της ασφάλισης και αντασφάλισης -μεταξύ άλλων έχει επενδύσει σε – Crum & Forster, Northbridge Financial, Zenith, Falcon Insurance, ICICI Lombard, Gulf Insurance, Alliance Insurance, Polish Re, Singapore Re, Group Re, Advent, Odyssey Re κ.ά.
Ο έρωτας με την Ελλάδα
Η χώρα μας δεν ήταν μέσα στο ραντάρ του Warren Buffett του Καναδά, όπως είναι το παρατσούκλι του Watsa, μπήκε όμως όταν το ελληνικό χρηματιστήριο βολόδερνε στα επίπεδα των 500 μονάδων (σ.σ. σήμερα είναι στις 720 μονάδες ενώ στο μεσοδιάστημα έπιασε υψηλό στις 1340 μονάδες την άνοιξη του 2014). Τότε άρχισε να παρακολουθεί ελληνικές εισηγμένες εταιρείες οι οποίες είχαν ανοσία στην ύφεση. Κάπως έτσι άρχισε να «χτίζει» θέση στο μετοχικό κεφάλαιο των Jumbo και Σαράντης (εταιρεία καλλυντικών) και στην συνέχεια στην Μυτιληναίος στην οποία πλέον κατέχει ποσοστό πάνω από 5%. Όλο αυτό το διάστημα επικοινωνούσε ο ίδιος τηλεφωνικά με υπουργούς της προηγούμενης κυβέρνησης αλλά και με τον Αντώνη Σαμαρά με τον οποίο συναντήθηκε αρκετές φορές ώστε να βεβαιωθεί για την οικονομική κατάσταση της χώρας. Και κάπως έτσι ήρθαν οι μεγάλες επενδύσεις στην συνέχεια. Έγινε βασικός μέτοχος στην εταιρεία ακινήτων Eurobank Properties στην οποία επένδυσε πριν από μερικούς μήνες 144 εκατ. ευρώ για την αγορά των κτιρίων 10 υπουργείων του Δημοσίου, ποσό το οποίο η εταιρεία θα έχει πάρει πίσω από τα μισθώματα σε δέκα χρόνια και στην συνέχεια ήρθε η εξαγορά της Praktiker στην χώρα μας και η επένδυση στην Eurobank που προαναφέρθηκε.
Στα δύο ανοιχτά μέτωπα που έχει με την κυβέρνηση ο κ. Watsa (σ.σ. δεν αποκλείεται η σημερινή κυβέρνηση να θίξει θέμα επαναδιαπραγμάτευσης για τις τιμές των υπουργικών ακινήτων) δεν αποκλείεται τις επόμενες ημέρες να υπάρξει τριβή και σε ότι αφορά την Praktiker. To σωματείο εργαζομένων με ανακοίνωση του την Πέμπτη καταγγέλλει ότι η διοίκηση «πατώντας» στην πρόθεση της νέας κυβέρνησης για επαναφορά του κατώτατου μισθού προετοιμάζει σημαντικές μειώσεις στους μισθούς στα υψηλότερα κλιμάκια. Όλα δείχνουν ότι ο κ. Watsa ή οι άνθρωποι του θα έρθουν πολλές φορές ακόμη στην Αθήνα.
Κωστής Χριστοδούλου
