Περισσότεροι από 600.000 Έλληνες για να βρουν δουλειά πρέπει να αλλάξουν πόλη ή επάγγελμα

Το όνειρο της παραδοσιακής ελληνικής οικογένειας «γιατρός, δικηγόρος, δημόσιος υπάλληλος» στην πρωτεύουσα θα πρέπει να εγκαταλείψουν οι μισοί και πλέον σημερινοί άνεργοι προκειμένου να έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να βρουν δουλειά τα επόμενα χρόνια.


Άλλοι, βεβαίως, υψηλά καταρτισμένοι έχουν ήδη βρει διέξοδο στο εξωτερικό και φτάνουν από το 2008 μέχρι σήμερα τις 200.000, αριθμός αυξημένος κατά 300% σε σύγκριση με την προ κρίσης περίοδο. Η τάση μάλιστα είναι αυξητική, καθώς από τις 200.000 οι 50.000 είναι αυτοί που αναζήτησαν την τύχη τους εκτός Ελλάδας –κυρίως στη Γερμανία και την Αγγλία– κατά το πρώτο πεντάμηνο του 2014 σύμφωνα με την «Καθημερινή».

Σύμφωνα με τη μελέτη «Δημιουργώντας θέσεις εργασίας για τους νέους» που πραγματοποίησε η Endeavor Greece με τη χορηγία του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» 640.000 άνεργοι από το περίπου ένα εκατομμύριο συνολικά θα πρέπει να αλλάξουν τομέα, ενώ πάνω από 500.000 θα αναγκαστούν να αλλάξουν τόπο διαμονής, εγκαταλείποντας την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Κι αυτό διότι, εκτός από την τεχνολογία, οι άλλοι κλάδοι που εμφανίζουν προοπτικές ανάπτυξης στην Ελλάδα αφορούν κυρίως δραστηριότητες εκτός των μεγάλων αστικών κέντρων, όπως είναι ο τουρισμός, η αγροτική παραγωγή και μεταποίηση τροφίμων, αλλά και σε μεγάλο βαθμό τα logistics.

Η προσπάθεια εύρεσης εργασίας σε κλάδους όπως οι κατασκευές, η μεταποίηση (πλην της βιομηχανίας τροφίμων), το εμπόριο, η ιατρική, η παροχή νομικών υπηρεσιών είναι σε μεγάλο βαθμό αδιέξοδη για δύο βασικούς λόγους. Πρώτον, από τις 953.874 θέσεις εργασίας που χάθηκαν την περίοδο 2008-2013, οι 618.365 προέρχονται από τρεις κλάδους (κατασκευές, λιανεμπόριο-χονδρεμπόριο και μεταποίηση). Όπως επισημαίνεται στη μελέτη, ακόμη και στο αισιόδοξο σενάριο ανάπτυξης, τα 2/3 των χαμένων θέσεων εργασίας δεν μπορούν να ανακτηθούν από τους ίδιους κλάδους. Δεύτερον, σε πολλούς από τους αγαπημένους για την ελληνική οικογένεια επαγγελματικούς τομείς, αυτοί που χτυπήθηκαν κυρίως από την ανεργία ήταν οι νέοι. Ενδεικτικά, στον κλάδο των λογιστών και δικηγόρων την περίοδο 2008-2013 αυξήθηκαν κατά 5.000 οι θέσεις εργασίας για τους άνω των 35 ετών, αλλά μειώθηκαν κατά 15.100 για τους κάτω των 35 ετών. Όπως επεσήμανε χθες, κατά την παρουσίαση της μελέτης, ο κ. Χάρης Μακρυνιώτης, διευθύνων σύμβουλος της Endeavor Greece, οι Ελληνες εργοδότες προτίμησαν άτομα με εργασιακή εμπειρία, διότι είναι χαμηλά στις προτεραιότητές τους να εκπαιδεύσουν εξαρχής νέους.

Το παραπάνω έχει περαιτέρω αρνητικές επιπτώσεις στο εργατικό δυναμικό της χώρας, καθώς από τους περίπου 650.000 ανέργους κάτω των 35 ετών, οι 250.000 δεν έχουν καμία εργασιακή εμπειρία, εκ των οποίων οι μισοί είναι πάνω από 25 ετών. Το κρίσιμο ερώτημα, βεβαίως, είναι πώς θα δημιουργηθούν οι θέσεις εργασίας. Κάθε χρόνο ιδρύονται περί τις 40.000 επιχειρήσεις, αλλά όπως έχει αποδειχθεί στην περίπτωση αυτή ισχύει το «ουκ εν τω πολλώ το ευ», καθώς μόνο το 10% αυτών επικεντρώνεται σε κλάδους προστιθέμενης αξίας και μόλις το 1% επιδεικνύει σημαντική ανάπτυξη. Εάν δεν αλλάξει τίποτα και συνεχιστούν οι ρυθμοί αυτοί, η απασχόληση θα αποκατασταθεί σε 25 χρόνια από τώρα.


Η ανάγκη, ωστόσο, για μείωση της ανεργίας και μάλιστα με τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας είναι πολύ πιο άμεση. Για να επιτευχθεί το παραπάνω σε 7-10 χρόνια η μελέτη υποστηρίζει ότι πρέπει να αυξηθεί από το 10% στο 30% το ποσοστό των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε κλάδους προστιθέμενης αξίας. Ηδη υπάρχουν 3.000 επιχειρήσεις (μόλις το 0,5% του συνόλου) εκ των οποίων 2.900 είναι μικρομεσαίες και 100 μεγάλες, που μπορούν να δημιουργήσουν 200.000 νέες θέσεις εργασίας εάν στηριχθούν κατάλληλα με ειδικά, «εξατομικευμένα» κίνητρα όχι μαζικής εφαρμογής. Οι υπόλοιπες 800.000 θέσεις εργασίας θα προέλθουν από τη δημιουργία 10.000 νέων επιχειρήσεων υψηλής ανάπτυξης και με το τελευταίο η μελέτη δεν εννοεί τα περίφημα startups, χωρίς να παραγνωρίζει τη θετική συμβολή τους. Αρκεί βεβαίως να μπορέσει να υπάρξει το «πάντρεμα» των καλών εργοδοτών και όχι ευκαιριακών επιχειρηματιών με τους νέους, που στην πλειονότητά τους είναι ευέλικτοι, θέλουν να κυνηγήσουν τις ευκαιρίες, δεν ονειρεύονται να «τακτοποιηθούν», αλλά συχνά είναι μπερδεμένοι.