Τα παιδιά που διαβάζουν για τις Πανελλήνιες έχουν πλέον μπει στην τελική ευθεία. Πώς μπορούμε εμείς οι γονείς να τα βοηθήσουμε; Συμβουλές από την Νίκη Νικολάου, ψυχολόγο MSc με ειδίκευση στη συστημική ψυχοθεραπεία
Όσοι το έχουμε βιώσει, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι οι Πανελλήνιες εξετάσεις είναι μια πολύ απαιτητική και αγχωτική διαδικασία. Καλούμαστε να πάρουμε αποφάσεις που θα μας ακολουθούν για μια ζωή και αισθανόμαστε ότι από αυτό κρίνεται το μέλλον μας με αποτέλεσμα να αγχωνόμαστε ακόμα περισσότερο. Τι μπορεί όμως να σημαίνει αυτό το άγχος; Μήπως είναι ουσιαστικά ο φόβος μιας ενδεχόμενης αποτυχίας που μας κάνει και αισθανόμαστε έτσι; Και πως μπορούμε εμείς να βοηθήσουμε τα παιδιά μας και να τα ανακουφίσουμε;
Πανελλήνιες και άγχος
Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε ότι το άγχος είναι μια πολύ φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας και μάλιστα απαραίτητη προκειμένου να είμαστε σε εγρήγορση, βελτιώνει την απόδοση και επιτρέπει την συγκέντρωση.
Τι συμβαίνει, όμως, όταν το άγχος ξεπερνά το όριο και μετατρέπεται σε αυτό που λέμε αρνητικό άγχος; Σε αυτή την περίπτωση, τα αποτελέσματα είναι δυσάρεστα, καθώς νοιώθουμε έντονη ανησυχία, μειώνεται η απόδοσή μας, δεν μπορούμε να συγκεντρωθούμε, αισθανόμαστε μεγαλύτερη κόπωση, αϋπνία, επιθετικότητα, καταθλιπτικό συναίσθημα και μπορεί ακόμα και να πάθουμε διανοητικό μπλοκάρισμα (blackout).
Επίσης, εμφανίζονται μια σειρά από σωματικά συμπτώματα όπως ταχυκαρδία, εφίδρωση, πονοκέφαλος και στομαχικά προβλήματα. Εν όψει των Πανελληνίων εξετάσεων λοιπόν, μπορούμε πολύ εύκολα να ξεπεράσουμε το όριο και το άγχος μας να μας καταβάλλει με αποτέλεσμα να μην έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Πώς μπορούμε να γίνουμε πιο βοηθητικοί για τα παιδιά μας;
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι γονείς θα πρέπει να λειτουργούν υποστηρικτικά και εμψυχωτικά για τα παιδιά τους και θα πρέπει να προσπαθούν να καταλαγιάσουν το άγχος τους. Το πιο σημαντικό είναι οι γονείς να είναι ουσιαστικά διαθέσιμοι να ακούσουν τα παιδιά τους, τις ανησυχίες και τους φόβους τους. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αγχώνονται περισσότερο από τα παιδιά ή να τα αγχώνουν ακόμα περισσότερο με τη στάση τους, κάτι που συμβαίνει πολλές φορές, άθελά μας βέβαια.
Ο έφηβος βρίσκεται ήδη σε μια ευάλωτη θέση και αν καταλάβει ότι οι γονείς του δεν μπορούν να αντέξουν να ακούσουν τις αγωνίες του, δεν θα τους πλησιάσει. Επίσης, σε αυτή την περίπτωση αυτό που μπορεί μεγιστοποιεί το άγχος του είναι ο φόβος ότι μπορεί να μην φανεί αντάξιος των προσδοκιών των γονιών του, ότι θα αποτύχει και θα τους απογοητεύσει. Επομένως, είναι χρήσιμο να προσπαθούμε να συμβουλεύουμε τα παιδιά μας ειλικρινά και να τα προσεγγίσουμε πιο συναισθηματικά. Για παράδειγμα, πείτε στον παιδί ότι ακόμα κι αν δεν περάσει εκεί που θέλει ή δεν περάσει πουθενά αυτό δεν σημαίνει ότι χάνει την αξία του ως άνθρωπος ή ότι θα αλλάξει κάτι στη σχέση σας.
Μιλήστε του για το πώς αισθανόσασταν εσείς στη θέση του και καθησυχάστε το εξηγώντας του ότι το άγχος και οι φόβοι του είναι φυσιολογικά.
Ακόμα, είναι πολύ σημαντικό να αισθανθούν τα παιδιά ότι πάντα υπάρχουν εναλλακτικές και πως αν αποτύχουν στις Πανελλήνιες μπορεί να ξαναπροσπαθήσουν ή μπορείτε να βρείτε από κοινού λύσεις.
Τέλος, θα ήταν βοηθητικό να ακούσει πως αν κάτι δεν πάει καλά στις εξετάσεις θα στενοχωρηθείτε, γιατί δεν ανταμείφτηκαν οι κόποι του κι όχι ότι σας απογοήτευσε. Άλλωστε, κάθε αποτυχία είναι μια νέα ευκαιρία για μάθηση, μια ευκαιρία να δούμε τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά.
Και το πιο σημαντικό, είναι να μάθουν οι έφηβοι στα πλαίσια του μεγαλώματός τους πως και οι αποτυχίες, καθώς και το πώς να ανταποκρίνονται σε αγχωτικές καταστάσεις είναι μέρος της ζωής.
