Το δράμα του Πρωθυπουργού
Την προπερασμένη Πέμπτη, σχεδόν στο μέσον των συζητήσεων της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών, η πλάστιγγα άρχισε να γέρνει επικίνδυνα για την Ελλάδα. Οι Γερμανοί ήταν διστακτικοί, οι Γάλλοι όχι και τόσο σίγουροι, οι Ολλανδοί δύσκολοι, οι Φινλανδοί ζητούσαν εγγυήσεις και οι Σλοβάκοι ήταν άκαμπτοι, όπως συνήθως συμβαίνει με τους νεοφώτιστους.
Φαινόταν ότι η επιμήκυνση θα ήταν μικρή, τα επιτόκια υψηλά και γενικώς η βοήθεια μίζερη,τρεις το λάδι- τρεις το ξίδι,μπακάλικα πράγματα, χωρίς πνοή, χωρίς προοπτική. Ο κ. Παπανδρέου ίδρωνε και ξεΐδρωνε, ένιωθε ότι τα προσφερόμενα ήταν λειψά,δεν έλυναν το πρόβλημα και, το κυριότερο, δεν προσέφεραν ισχυρό επιχείρημα στην ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει με αποφασιστικότητα το έργο της στην Αθήνα. Εκεί λοιπόν, μπροστά σε ένα ενδεχόμενο μικρό ελληνικό ναυάγιο, έλαβε τον λόγο και φέρεται να είπε στην Ανγκελα Μέρκελ, στον Νικολά Σαρκοζί και στους υπόλοιπους ηγέτες ότι «με αυτά εγώ δεν ανεβαίνω στο αεροπλάνο, δεν φεύγω από ΄δώ, δεν μπορώ να γυρίσω στην Αθήνα με άδεια χέρια».
Σύμφωνα με έλληνες επισήμους, οι τόνοι του Πρωθυπουργού ήταν αρκούντως δραματικοί και η διεκδίκηση μιας πιο ουσιαστικής συμφωνίας σχεδόν επιθετική. «Δώστε μας μια ουσιαστική λύση» επέμεινε ο κ. Παπανδρέου, σύμφωνα πάντα με εκείνους που ήσαν παρόντες στη Σύνοδο και γνώριζαν από πρώτο χέρι το παρασκήνιο που παίχθηκε στις Βρυξέλλες.
Και όταν ο φινλανδός ομόλογός του συνέχιζε να απαιτεί εγγυήσεις και ο Σλοβάκος να λέει ότι δεν μπορεί η φτωχή χώρα του να πληρώνει χωρίς αντίκρισμα για την Ελλάδα, ο κ. Παπανδρέου ύψωσε τους τόνους και φέρεται να είπε: «Τι θέλετε να κάνω για να πεισθείτε; Μήπως να βάλω ενέχυρο τα νησιά μας ή να πουλήσουμε την Πελοπόννησο;». «Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται και το ξέρετε» φέρεται να τόνισε ο κ. Παπανδρέου και κάπου εκεί η συζήτηση φαίνεται ότι πήρε άλλη τροπή. Από εκείνο το σημείο άνοιξε η επιμήκυνση, προσφέρθηκε η ανταλλαγή των παλαιών τίτλων με νέους, πιο μακροχρόνιους, μειώθηκαν τα επιτόκια, προβλέφθηκε η επαναγορά ομολόγων στη δευτερογενή αγορά και περιελήφθη αναπτυξιακό σχέδιο τύπου Μάρσαλ. Ωστόσο κατέστη σαφές στον έλληνα πρωθυπουργό ότι προϋπόθεση όλων αυτών είναι η αυστηρή εφαρμογή, σύμφωνα με το συμπεφωνημένο χρονοδιάγραμμα, όλων των μέτρων και των προβλέψεων του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.
«Τα ψέματα τελείωσαν»
Για τη διασφάλιση μάλιστα αυτής της προϋπόθεσης η Σύνοδος επέβαλε στον έλληνα πρωθυπουργό την «τεχνική βοήθεια», μέσω της οποίας οι εταίροι μας φιλοδοξούν να αναμορφώσουν το ελληνικό κράτος, να το καταστήσουν λιτό, αποδοτικό και ικανό να υποστηρίζει μια ανταγωνιστική οικονομία του μέλλοντος. «Τα ψέματα τελείωσαν για την Ελλάδα» διεμήνυσαν σε όλους τους τόνους οι εταίροι μας στον κ. Παπανδρέου και απαίτησαν να αποδείξει στην πράξη ότι θα τιμήσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε έναντι του πακέτου των Βρυξελλών. Από εδώ και πέρα δεν υπάρχουν δικαιολογίες για υπαναχωρήσεις, υστερήσεις και πισωγυρίσματα, σαν αυτά που παρατηρήθηκαν στο πρόσφατο παρελθόν και τα περιέγραψε με σαφήνεια η νέα γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου κ. Κριστίν Λαγκάρντ , όταν σημείωσε ότι «αυτό το περίεργο που συμβαίνει στην Αθήνα, να ψηφίζονται νόμοι και να ξεχνιούνται στη διαδρομή,δεν μπορεί να συνεχισθεί».
Κάπως έτσι έπειτα απ΄ αυτή την τόσο οριακή συζήτηση, απ΄ αυτό το απίστευτο δράμα των Βρυξελλών, ο Πρωθυπουργός επέστρεψε στην Αθήνα και έκτοτε η βασική κυβερνητική ομάδα, με προεξάρχοντα τον αντιπρόεδρο και υπουργό Οικονομικών κ. Ευ. Βενιζέλο, «τρέχει» στην κυριολεξία να θέσει σε τροχιά εφαρμογής εκκρεμότητες και νέες υπεσχημένες πολιτικές.
«Οι μηχανές δουλεύουν στο φουλ» έλεγε την περασμένη Παρασκευή ανώτερο κυβερνητικό στέλεχος, στην προσπάθειά του να περιγράψει τον πυρετό των ατέλειωτων καλοκαιριάτικων κυβερνητικών συναθροίσεων, που ασχολούνται με ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από τις ξεχασμένες συγχωνεύσεις κρατικών οργανισμών, την απελευθέρωση των επαγγελμάτων και τις αποκρατικοποιήσεις ως και τις τεχνικές λεπτομέρειες της ρύθμισης των ελληνικών χρεών, τις υποχρεώσεις κεφαλαιακής ενίσχυσης που δημιουργούν στις ελληνικές τράπεζες και την κινητοποίηση των μηχανισμών είσπραξης των εσόδων, που δεν λένε να στρώσουν παρά την πίεση των πάντων και την απαίτηση της κοινωνίας που πληρώνει τους φόρους και δεν αντέχει να βλέπει γύρω της να ανθούν οι φοροκλέπτες.
«Τώρα έχουμε απλώσει τον τραχανά και οφείλουμε να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας να τον μαζέψουμε εγκαίρως προτού πιάσουν οι βροχές» εξηγούσε το ίδιο κυβερνητικό στέλεχος και επέμεινε ότι η κυβέρνηση δεν έχει άλλα περιθώρια ύστερα απ΄ όσα συμφωνήθηκαν στις Βρυξέλλες.
Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση δεν έχει άλλη επιλογή. Ή θα εφαρμόσει τα προβλεπόμενα, συγκρουόμενη ακόμη και με τον εαυτό της, και θα επιτύχει ή θα χαθεί. Ενδιάμεση κατάσταση υπό τις παρούσες συνθήκες δεν υπάρχει. Και αυτό μαρτυρεί η στάση της έναντι των ιδιοκτητών ταξί, αλλά και οι αποφάσεις της περασμένης Παρασκευής για τις μειώσεις των επιδομάτων στους δημοσίους υπαλλήλους, όπως και οι οδηγίες του υπουργού Οικονομικών προς τις εφορίες για αυστηρή εφαρμογή των μέτρων είσπραξης των ληξιπρόθεσμων χρεών. Ετσι επίσης εξηγείται η ταχεία δράση του νέου υπευθύνου των αποκρατικοποιήσεων κ. Κ. Μητρόπουλου , ο οποίος βεβαιώνει ότι ως τα τέλη Σεπτεμβρίου μπορεί να έχει καλυφθεί ο στόχος εσόδων 1,7 δισ. ευρώ που έχει τεθεί από το Μεσοπρόθεσμο για το πρώτο τρίμηνο του νέου κύκλου των ιδιωτικοποιήσεων.
«Οι εκλογές βγήκαν από το κάδρο»
Κατόπιν όλων αυτών γίνεται φανερό ότι τα σενάρια περί εκλογών δεν στέκουν πια. Παρ΄ ότι στο επόμενο διάστημα θα έλθουν στο προσκήνιο συζητήσεις για το πλαίσιο διεξαγωγής των δημοψηφισμάτων και σχέδια αλλαγής του εκλογικού νόμου, «οι εκλογές βγήκαν από το κάδρο του 2011» διαμηνύουν σε όλους τους τόνους όσοι συνομιλούν με τον κ. Παπανδρέου. Ο Πρωθυπουργός, ο οποίος τους τελευταίους μήνες πέρασε από σαράντα κύματα και βρέθηκε ακόμη και στον προθάλαμο συγκρότησης μιας κυβέρνησης συνεργασίας, νιώθει πλέον ασφαλής, δεν διανοείται να συζητήσει για εκλογές και τα δίνει όλα για την εξασφάλιση σταθερότητας και τη διαμόρφωση το συντομότερο συνθηκών κατά το δυνατόν ταχύτερης εξόδου από την ύφεση. Οι εκλογές λοιπόν μάλλον θα αργήσουν, εκτός και αν το φθινόπωρο καεί ο τόπος. Αν όμως η κατάσταση ελεγχθεί, πρέπει να θεωρείται βέβαιον ότι οι εκλογές θα απασχολήσουν αργότερα. Ισως το 2012, αλλά και πάλι υπό την προϋπόθεση ότι η εμπιστοσύνη επανακτάται, η οικονομία ισορροπεί και οι δημοσκοπήσεις ξαναδίνουν προβάδισμα στο κόμμα του κ. Παπανδρέου. Μόνο αν ο κ. Παπανδρέου επανακτήσει την πολιτική ηγεμονία μπορεί να μπει στον πειρασμό των εκλογών κάποια στιγμή το 2012. Αλλά ως τότε χρειάζεται να κυλήσει πυκνός πολιτικός χρόνος, γεμάτος γεγονότα, εκρήξεις και πιθανώς πολλά απρόοπτα, ικανά να ανατρέψουν πολλές φορές το διαρκώς μεταβαλλόμενο πολιτικό σκηνικό.
«ΑΝΑΔΑΣΜΟΣ» ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Ο υπουργός Οικονομικών κ.Ευ.Βενιζέλος δεν αφήνει μέρα να πάει χαμένη.«Στη βράση κολλάει το σίδερο» συνηθίζει να λέει και προσπαθεί να βάλει τα πάντα σε μια σειρά.«Η ρύθμιση του χρέους,η ανταλλαγή των ομολόγων έχει πολλά τεχνικά προβλήματα,μοιάζει με Λερναία Υδρα»εξομολογείται στους συνομιλητές του και συμπληρώνει ότι«θα χρειασθεί να κρατήσουμε το μωρό στη θερμοκοιτίδα ως τις αρχές Σεπτεμβρίου».Εν τω μεταξύ ως τότε θα πρέπει να έχουν καταγραφεί τα ομόλογα και να έχουν εντοπισθεί οι κάτοχοί τους,ώστε να συμπεριληφθεί στη ρύθμιση το 90% αυτών.Και ταυτόχρονα είναι απαραίτητο να κατανεμηθούν σωστά οι ταμειακές ανάγκες του κράτους,ώστε να αποφύγουμε τυχόν δυσάρεστα απρόοπτα,σε αυτές τις ιδιαίτερα προβληματικές διεθνείς συνθήκες και σε χρόνο κατά τον οποίο οι αγορές παραμένουν νευρικές με την κρίση στις ΗΠΑ.
Επιπλέον,όπως εξηγεί,«οφείλουμε να ελέγχουμε αυστηρά τις δαπάνες,να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να αυξήσουμε τα έσοδα και μαζί να ξεκολλήσουμε τις διαρθρωτικές αλλαγές στο κράτος,να πάμε σε καταργήσεις και συγχωνεύσεις κρατικών οργανισμών».Ακόμη τη Δευτέρα θα ενεργοποιήσει τον διάλογο για την αλλαγή του φορολογικού συστήματος,καθώς αντιλαμβάνεται ότι η επανεκκίνηση της οικονομίας χρειάζεται πέραν των άλλων και ένα νέο αφήγημα,μια καινούργια προσδοκία,ικανή να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον για επενδύσεις και δραστηριότητα.Επίσης νιώθει πιο ασφαλής στο θέμα των τραπεζών,παρ΄ ότι δεν κρύβει πως«θα χρειασθεί να γίνει ένας αναδασμός στο τραπεζικό σύστημα».Το ερώτημα είναι πότε θα γίνει και ποια χαρακτηριστικά θα έχει.
Ο ίδιος απαντά στους συνομιλητές του ότι«θα χρειασθεί οι μέτοχοι των τραπεζών να βάλουν χρήματα,δεν γίνεται αλλιώς».Ωστόσο δηλώνει ότι το κλίμα είναι καλό και ότι θα δοθούν όλες οι δυνατότητες στις τράπεζες ώστε να προχωρήσουν σε αυξήσεις κεφαλαίου και να προβούν στις απαιτούμενες κινήσεις αναδιάρθρωσης.
TO BHMA
