Για δεύτερη φορά μέσα σε διάσημα λίγων εβδομάδων ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζων Κέρι επισκέπτεται σήμερα στην Τουρκία για επαφές με την τουρκική ηγεσία, ενώ από χθες βρίσκεται ήδη στο Ισραήλ.
Βασικός στόχος της επίσκεψης – αστραπή Κέρι είναι η πλήρης ομαλοποίηση των σχέσεων Τουρκίας – Ισραήλ, μετά την πρώτη κίνηση που έγινε από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου ο οποίος ζήτησε συγγνώμη από τον Τούρκο ομόλογό του Ταγίπ Ερντογάν για το θάνατο εννέα Τούρκων κατά την επιδρομή Ισραηλινών κομμάντο στο πλοίο “Μαβί Μαρμαρά”. Η “συγγνώμη” Νετανιάχου διατυπώθηκε μια ημέρα μετά την επίσκεψη του Αμερικανού Προέδρου Μπάρακ Ομπάμα στο Ισραήλ προ δυο εβδομάδων, η αποκατάσταση των σχέσεων Άγκυρας – Τελ Αβιβ όμως δεν προχωρά “ικανοποιητικά”. Ο Ερντογάν επιμένει να προκαλεί το Ισραήλ, ανακοινώνοντας πχ επίσκεψη στη Γάζα για να διαπιστώσει αν έχει… χαλαρώσει ο ισραηλινός αποκλεισμός, οι Αμερικανοί όμως επείγονται για ομαλοποίηση της κατάστασης διότι χρειάζονται και τους δυο συμμάχους τους για να προχωρήσει η ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία και κυρίως την Τουρκία, στην οποία υπολογίζουν και για την “επόμενη ημέρα” στη μετά – Άσαντ εποχή.
Η Τουρκία βέβαια εκμεταλλεύεται την ανάγκη των Αμερικανών και επιχειρώντας να αξιοποιήσει την κρίση στην Κύπρο ζητά από την Ουάσινγκτον να πιέσει Αθήνα και Λευκωσία να αποδεχθούν συζήτηση για λύση του Κυπριακού στη βάση ενός “σχεδίου Ανάν”. Όπως δήλωσε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Βικτόρια Νιούλαντ, στις συνομιλίες του Αμερικανού ΥΠΕΞ με τον Τούρκο ομόλογό του θα συζητηθεί και η επιστολή που είχε στείλει ο Αχμέτ Νταβούτογλου στον Κέρι για το Κυπριακό όπου μεταξύ άλλων προτείνει την επαναφορά των συζητήσεων στη βάση του σχεδίου Ανάν.
Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ ότι «εμείς πιστεύουμε ότι η λύση που είχε προτείνει το 2004 ο ΟΗΕ και είχε υποστηριχθεί από την ΕΕ και είχε γίνει αποδεκτή από την πλευρά μας, θα προσφέρει όφελος στη “Νότια Κύπρο”». Εξήγησε, δε, το σκεπτικό του, αυτό που οι Τούρκοι αναπτύσσουν σε Αμερικανούς και Ευρωπαίους, λέγοντας ότι «μετά το 2004, η Ελλάδα και οι Ελληνοκύπριοι ακολουθούν μία γραμμή της μορφής “είμαστε μέλος της ΕΕ. Η Τουρκία είναι αυτή που έχει ανάγκη. Εμείς δεν είμαστε υποχρεωμένοι να συμβιβαστούμε. Ας συμβιβαστούν οι Τούρκοι”. Η στάση αυτή δεν μπορεί να οδηγήσει στη λύση».
Παράλληλα η Άγκυρα κλιμακώνει τις απειλές για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων ποντάροντας πάλι στο ότι οι ΗΠΑ θα πιέσουν την Κύπρο να μην προχωρήσει στην αξιοποίηση του φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ αν δεν συμμετάσχουν στα έσοδα και οι Τουρκοκύπριοι, είτε πριν είτε μετά από λύση του Κυπριακού. Επιμένει ταυτόχρονα στην κατασκευή αγωγού που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο του Ισραήλ και της Κύπρου μέσω τουρκικού εδάφους στην Ευρώπη, αντί ενός αγωγού Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας ή της δημιουργίας σταθμού LNG από όπου το αέριο θα μεταφέρεται με πλοία στον τελικό προορισμό. Θέλει έτσι και την Κύπρο να καταστήσει ενεργειακό όμηρο και την Ελλάδα να περιθοριοποιήσει γεωπολιτικά.
Ενδεικτική του αμερικανικού ενδιαφέροντος πάντως να τεθεί η Τουρκία “υπό έλεγχο” και εντός σχεδιασμού για τη Συρία είναι η προγραμματιζόμενη επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Ουάσινγκτον για συνάντηση με τον Μπαράκ Ομπάμα στον Λευκό Οίκο, η οποία αναμένεται να γίνει στις 16 του μηνός και στην οποία θα κυριαρχήσει το θέμα της ανατροπής του Άσαντ και οι εξελίξεις στην περιοχή.
Είναι ένα “δώρο” των Αμερικανών για να κολακεύσουν τους Τούρκους και να διευκολύνουν τη διαπραγμάτευση με τον Ερντογάν.
Οι Αμερικανοί κινούνται έντονα σε όλα τα επίπεδα. Ο Κέρι στο πλαίσιο της επίσκεψης του στο Ισραήλ αυτό το Σαββατοκύριακο ανεμένετο να μεταβεί και στη Ραμάλα όπου θα είχε συνάντηση με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς. Επίσης θα έχει επαφές και στη Ντόχα του Κατάρ σχετικά με τις προτάσεις των Αράβων για την επίλυση του Μεσανατολικού.
Μέσα σε όλη αυτή την κινητικότητα υπάρχουν κίνδυνοι για την Ελλάδα και την Κύπρο καθώς η Τουρκία προσπαθεί να εξαργυρώσει τη χρησιμότητά της στους Αμερικανούς και να εκμεταλλευθεί τις δυσχέρειες Αθήνας και Λευκωσίας.
Για αυτό ο Έλληνας πρωθυπουργός επιχειρεί να επισπεύσει, μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Ισραηλινό ομόλογό του, τη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Ισραήλ, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες εντός του επόμενου διμήνου προγραμματίζεται επίσκεψη του Αντώνη Σαμαρά στις ΗΠΑ με τις συνεννοήσεις μεταξύ των δυο πλευρών να βρίσκονται σε εξέλιξη.
Λ. Καλαρρύτης στον Τύπο της Κυριακής