Φαίνεται ότι αρχίζει να υλοποιείται η εξαγγελία του Πρωθυπουργού για λειτουργία του Χιονοδρομικού Κέντρου Βασιλίτσας με Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) (ο Πρωθυπουργός δήλωσε: «Δε μπορώ να σκεφτώ τη συνέχιση του Χιονοδρομικού Κέντρου της Βασιλίτσας χωρίς ΣΔΙΤ»).
Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν είναι οι αναμενόμενες, καθώς υπάρχει η πλευρά που έσπευσε να μιλήσει για «ξεπούλημα», αλλά και οι πολίτες που λένε «επιτέλους, άργησε κιόλας!». Έχει μια σημασία ότι οι πλευρές αυτές δεν ταυτίζονται με αντίστοιχες κομματικές προελεύσεις, δηλαδή στη δημόσια και την ιδιωτική σφαίρα βρίσκονται πολιτικοί φίλοι της Κυβέρνησης που γκρινιάζουν για την ιδιωτικοποίηση, αλλά και ψηφοφόροι των κομμάτων της αντιπολίτευσης που την βλέπουν ως τη μόνη λύση.
Η σύμπραξη του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα εδώ μπορεί να λειτουργήσει με πολλές μορφές. Η πιο απλή είναι να εκμισθωθούν οι εγκαταστάσεις του Χιονοδρομικού Κέντρου για ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα – μεγάλο, ώστε ο ιδιώτης που θα νοικιάσει τις εγκαταστάσεις να έχει τον χρόνο να κάνει επενδύσεις, των οποίων την αξία θα αποσβέσει κατά τη διάρκεια της μίσθωσης. Σε μια τέτοια περίπτωση το ενοίκιο μπορεί να είναι είτε ένα σταθερό ποσό, είτε ένα μέρος των κερδών, είτε ένας συνδυασμός των δύο, ενώ τίθενται και όροι για την ελάχιστη επένδυση που πρέπει να κάνει ο μισθωτής, η οποία προσδιορίζεται χρηματικά (πόσα χρήματα θα επενδύσει) και ποιοτικά/ ποσοτικά (ποιες εγκαταστάσεις θα επισκευάσει/ αναβαθμίσει ή ποιες καινούργιες θα κάνει). Οι συμβάσεις αυτές έχουν κι άλλες λεπτομέρειες, όπως, λ.χ., εάν οι δαπάνες για τις επενδύσεις θα συμψηφίζονται με το μίσθωμα, ποιος θα ελέγχει τις προδιαγραφές ασφαλείας του χιονοδρομικού κέντρου, πόσο καιρό θα λειτουργεί τον χρόνο κατ’ ελάχιστον, και ενδεχομένως να περιέχουν και κάποιες προβλέψεις για αντισταθμιστικά μέτρα για την περιοχή, λ.χ. μπορεί να προβλέπεται ότι ο επενδυτής θα βελτιώσει με δικές του δαπάνες μέρος του οδικού δικτύου που δίνει πρόσβαση στο χιονοδρομικό κέντρο.
Μια δεύτερη μορφή συνεργασίας είναι η δημιουργία μιας εταιρείας ειδικού σκοπού, στην οποία ο ιδιώτης θα έχει την πλειοψηφία ή το δικαίωμα διοίκησης για ένα σημαντικό, πάλι, χρονικό διάστημα. Και εκεί τίθενται αντίστοιχες προβλέψεις με αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω, για την περίπτωση εκμίσθωσης, οι οποίες όμως δεν θα αφορούν πια το ενοίκιο (αφού δεν θα έχουμε μίσθωση), αλλά τη συμμετοχή στο εταιρικό κεφάλαιο, δηλαδή πόσα χρήματα θα βάλει ο επενδυτής και τι ποσοστό θα πάρει, το μέρισμα, δηλαδή πώς θα διανέμονται τα κέρδη από τη λειτουργία του χιονοδρομικού κέντρου, τον έλεγχο της μειοψηφίας, ο οποίος θα γίνεται με τον τρόπο που προβλέπεται για τις ανώνυμες εταιρείες κ.λπ. Μια τέτοια εταιρεία θα πρέπει να είναι διαρθρωμένη με τρόπο, ώστε να μην υπάγεται στον δημόσιο τομέα και να μην απαιτούνται οι χρονοβόρες διαδικασίες του ΑΣΕΠ για την πρόσληψη του προσωπικού, του ν. 4412/2016 για τις προμήθειες ή του δημοσίου λογιστικού (ν. 4270/2014) για τις δαπάνες και τον προϋπολογισμό.
Το νομοθετικό οπλοστάσιο που μπορεί να αξιοποιηθεί για τέτοιου είδους συμπράξεις περιλαμβάνει και τους ν. 3389/2005 (συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα) και 4413/2016 (συμβάσεις παραχώρησης). Η προκήρυξη του σχετικού διαγωνισμού πρέπει να περιέχει όρους, οι οποίοι διασφαλίζουν την εποπτεία επί της επένδυσης χωρίς, όμως, αυτή να γίνεται με τρόπο γραφειοκρατικό, αλλά και να είναι ελκυστικές για επενδυτές, επιτρέποντας τη λειτουργία της επένδυσης με όρους ιδιωτικής οικονομίας.
Γιατί θα είναι κάτι τέτοιο χρήσιμο; Επειδή ο ιδιώτης επενδυτής ξέρει πώς να συνδυάσει και να αξιοποιήσει τους παραγωγικούς του πόρους καλύτερα από το Δημόσιο – αυτή είναι η δουλειά του και πάνω σ’ αυτή τη γνώση μπορεί να προσδοκά το κέρδος του. Μπορεί πολύ πιο εύκολα να προσλάβει και να αξιολογήσει ο ίδιος το προσωπικό που θα προσληφθεί, χωρίς να χρειάζεται ούτε να μπει σε συναλλαγή/ ρουσφέτι, ούτε να ακολουθήσει μια μακρόσυρτη διαδικασία μέσω ΑΣΕΠ. Μπορεί να διαφημίσει το χιονοδρομικό κέντρο με αποκλειστικό κριτήριο την αποτελεσματικότητα της διαφήμισης. Μπορεί να κρίνει καλύτερα την επένδυση που πρέπει να γίνει και να βρει τον καλύτερο προμηθευτή στη σχέση κόστους/ ποιότητας, κάτι που είναι πολύ δύσκολο με τη διαδικασία των δημόσιων προμηθειών. Μπορεί να διαγνώσει καλύτερα τις ανάγκες της αγοράς και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, το κοινό στο οποίο μπορεί να απευθύνεται και το οικονομικό του προφίλ, ώστε να προσαρμόσει αντιστοίχως και τις υπηρεσίες του. Επίσης, μπορεί να βρει τα χρήματα που απαιτούνται για να γίνουν σημαντικές επενδύσεις, που θα δώσουν μια φρέσκια πνοή στο χιονοδρομικό κέντρο, ένα νέο χαρακτήρα. Κυρίως, όμως, η επιτυχία ή αποτυχία της επενδυτικής προσπάθειας του ιδιώτη θα έχει άμεσο οικονομικό αντίκτυπο στον ίδιο και δεν θα έχει κανένα περιθώριο αδιαφορίας για αστοχίες ή ελλείψεις ή κακή εικόνα του χιονοδρομικού κέντρου προς τους επισκέπτες και τους τρίτους – και αυτά δεν είναι θεωρία απλώς, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις ιδιωτικοποιήσεων έχουμε δει κατακόρυφη αύξηση στο επίπεδο των υπηρεσιών που παρέχονται.
Και εμείς; Ο Δήμος, το Κράτος; Τι θα χάσουμε; Δεν είναι ξεπούλημα αυτό; Την ερώτηση αυτή μου απηύθηνε, πολύ εύστοχα, ο Χρήστος Μίμης στη συνέντευξη που μου πήρε για τον Star-FM.
Δείτε και:
Αθανάσιος Τσιούρας στον Star-fm 933: “Επιθυμώ να είμαι υποψήφιος Βουλευτής Γρεβενών με την Νέα Δημόκρατία” … – (audio)
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό ξεκινά από το τι είναι αυτό που δεν θα κερδίσει πλέον το Δημόσιο: στην πραγματικότητα, το μόνο που παραχωρούμε είναι τα εισιτήρια και το κέρδος από αυτά. Όμως αυτό που μας ενδιαφέρει στο χιονοδρομικό κέντρο δεν είναι να εισπράττουμε εισιτήρια, δεν είναι αυτή η δουλειά ούτε του Κράτους, ούτε της τοπικής αυτοδιοίκησης. Αυτό που έχει σημασία είναι να προσελκύει το χιονοδρομικό κέντρο κόσμο στην περιοχή μας. Ο κόσμος αυτός θα κοιμηθεί στα ξενοδοχεία μας, θα φάει στα εστιατόριά μας, θα εξυπηρετηθεί από τις επιχειρήσεις μας, θα γνωρίσει τον τόπο μας. Αυτό το κέρδος μένει σ’ εμάς, μένει στον τόπο.
Και εκεί ακριβώς τοποθετείται το τελικό ερώτημα: η περιοχή μας συνολικά πώς ωφελείται; Με τη διαχείριση του χιονοδρομικού κέντρου από κρατικό φορέα; Ή με τη σύμπραξη με την αγορά; Αν την ωφέλεια μας την φέρει ένας ιδιώτης (όπως δείχνει η πράξη ότι γίνεται), καλώς να μας έλθει!
*Αθανάσιος Τσιούρας
Μαυραναίοι Γρεβενών
Διαβάστε περισσότερα άρθρα, στο ιστολόγιο Γρεβενά για πάντα!
