Η πλατφόρμα βίντεο TikTok έχει μέσα σε ελάχιστον χρονικό διάστημα γίνει ιδιαιτέρως δημοφιλής, ειδικά στις ΗΠΑ, όπου χρησιμοποιείται για memes που γίνονται viral, για πολιτική σάτιρα, αλλά και από ακτιβιστές. Ήδη το Facebook, το ισχυρότερο κοινωνικό δίκτυο στον πλανήτη, έχει επιχειρήσει να την αντιγράψει, χωρίς όμως να καταφέρει να ανακόψει την ανοδική πορεία του TikTok.
Πλέον όμως η πλατφόρμα αντιμετωπίζει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα στην εξέλιξή της που δεν προέρχεται από τους ανταγωνιστές, αλλά από την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, που ανακοίνωσε ότι «σκέφτεται» να «απαγορεύσει» την εφαρμογή, η οποία ανήκει στην Κινεζική εταιρεία, ByteDance.
Η συγκεκριμένη εφαρμογή έχει κατέβει ήδη 165 εκατομμύρια φορές στις ΗΠΑ, κυρίως από νέους χρήστες, με τους επικριτές της να δηλώνουν ότι φοβούνται την κατασκοπεία. Το TikTok αποκρούει τους ισχυρισμούς, χαρακτηρίζοντάς τους «αβάσιμους». Μάλιστα, για να υπογραμμίσει την ανεξαρτησία της από την Κινεζική κυβέρνηση, πρόσφατα η εταιρεία προσέλαβε έναν Αμερικανό για Διευθύνοντα Σύμβουλο και τονίζει ότι «δεν έχει δώσει ποτέ δεδομένα χρηστών στην κυβέρνηση, ούτε θα το έκανε ακόμα και αν το ζητούσαν».
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, χαρακτήρισε την εφαρμογή έναν ξεκάθαρο κίνδυνο, όμως οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η αλήθεια είναι πολύ πιο περίπλοκη. Και παρότι το TikTok θα μπορούσε να εξελιχθεί σε απειλή για την ασφάλεια των ΗΠΑ υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ο κίνδυνος προς το παρόν είναι υποθετικός ή άμεσος.
Πολλοί αναλυτές τονίζουν ότι το θέμα περιπλέκεται από την επιθετική προσέγγιση του Τραμπ στην Κίνα – τονίζοντας ότι η κατάσταση αντανακλά τις πολιτικές προτεραιότητες της κυβέρνησης. Οι ειδικοί έχουν εκφράσει παρόμοιες ανησυχίες και για την προσέγγιση του Τραμπ στην Huawei, τον Κινεζικό τεχνολογικό κολοσσό, λέγοντας ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ έμπλεξε χωρίς λόγο το θέμα της εθνικής ασφάλειες με τις διαπραγματεύσεις για το εμπόριο.
Γιατί θεωρείται επικίνδυνο το TikTok
Το TikTok ανήκει στην startup με τη μεγαλύτερη αξία παγκοσμίως, μία Κινεζική εταιρεία που ονομάζεται, ByteDance. Όμως το TikTok δε λειτουργεί στην Κίνα, καθώς λειτουργεί ως μία ανεξάρτητη θυγατρική. Οι ειδικοί, λοιπόν, φοβούνται ότι η ByteDance λισως αναγκαστεί να παραδώσει τα στοιχεία των Αμερικανών χρηστών του TikTok στην Κινεζική κυβέρνηση, λόγω του τοπικού νόμου για την εθνική ασφάλεια. Οι πιο επιφυλακτικοί υποστηρίζουν ότι η ByteDance είναι ουσιαστικά μία Κινεζική επιχείρηση, την οποία ελέγχει το Πεκίνο.
Σε έρευνα του CNN, ειδικοί υποστηρίζουν ότι παρότι οι σχέσεις του TikTok με μία Κινεζική ιδιωτική εταιρεία αποτελούν αιτία ανησυχίας, η ίδια η εφαρμογή δεν είναι και τόσο χρήσιμη για κατασκοπεία.
Όπως και άλλες εφαρμογές κοινωνικών δικτύων, το TikTok συγκεντρώνει αυτόματα πληροφορίες όπως η τοποθεσία του χρήστη, η διεύθυνση IP και το περιεχόμενο των μηνυμάτων εντός της εφαρμογής. Τα δεδομένα είναι πολλά, όμως άλλες πιο ευαίσθητες πληροφορίες – και πιο απειλητικές για την εθνική ασφάλεια – είχαν γίνει γνωστές από το χακάρισμα του αμερικανικού Γραφείου Διαχείρισης Προσωπικού το 2015 και της Equifax το 2017. Ακόμη και αν το TikTok κατάφερνε να συγκεντρώσει τα σωστά δεδομένα από τους κατάλληλους ανθρώπους, δεν είναι σίγουρο ότι η Κινεζική κυβέρνηση θα είχε εύκολη πρόσβαση σε αυτά. Εξ άλλου, ο Κινεζικός νόμος για την εθνική ασφάλεια είναι πολύ πιο περίπλοκος απ’ όσο φαντάζονται πολλοί.
Η μεγάλη ανησυχία με το TikTok
Παρότι πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι οι ανησυχίες για κατασκοπεία μέσω του TikTok είναι κυρίως θεωρητικές, πολιτικοί υποστηρίζουν ότι το TikTok μπορεί να απειλήσει τα αμερικανικά συμφέροντα με άλλους τρόπους – για παράδειγμα επηρεάζοντας παγκόσμιες συζητήσεις μέσω της πλατφόρμας. Και αυτός, όπως λένε, είναι ο πραγματικός κίνδυνος.
Συχνά, χρήστες αναφέρουν ότι δέχονται πιέσεις από Κινέζους να σταματήσουν κάποια σχόλια για το σοσιαλισμό στον απόηχο της επετείου για την εξέγερση της Πλατείας Τιεναμέν ή βίντεο τα οποία δεν άρεσαν σε Κινέζους.
Το TikTok υποστηρίζει ότι το περιεχόμενό του ελέγχεται από μία ομάδα Αμερικανών εργαζομένων και δεν επηρεάζεται από την κυβέρνηση. Ωστόσο, οι ανησυχίες για λογοκρισία αυξάνονται διαρκώς.