«Νιώθω ιδιαίτερα συγκινημένος που το Κοσμάτι Γρεβενών έχει πλέον ενταχθεί και επίσημα στον χάρτη των Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών. Η συγκεκριμένη απόφαση αποτελεί μια ηθική και ιστορική δικαίωση για τον τόπο μας και τους κατοίκους του καθώς αναγνωρίζει τον βαρύ φόρο αίματος που πλήρωσαν τα Γρεβενά κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μια απόφαση-σταθμό που δικαιώνει τις ψυχές των δεκάδων αθώων θυμάτων που βρήκαν ατιμωτικό θάνατο από τους Γερμανούς κατακτητές αλλά σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί, δυστυχώς, να απαλύνει ούτε στο ελάχιστο τον ανείπωτο πόνο που νοιώθουν οι απόγονοί τους».
Με αυτά τα λόγια ο Δήμαρχος Γρεβενών κ.Γιώργος Δασταμάνης, εν όψει του ετήσιου Μνημοσύνου για το Ολοκαύτωμα που θα τελεστεί αυτή την Κυριακή 12 Ιουλίου 2020, χαιρετίζει την πρόσφατη θετική απάντηση του Υπουργείου Εσωτερικών να προσθέσει και την Κοινότητα Κοσματίου της δημοτικής ενότητας Θεοδώρου Ζιάκα του Δήμου Γρεβενών στον μακρύ κατάλογο εκείνων των περιοχών ανά την Ελληνική Επικράτεια που υπέστησαν τη φρίκη της ναζιστικής θηριωδίας.
Σύμφωνα με το σχετικό ΦΕΚ (59/Α΄) που δημοσιεύτηκε στις 12 Μαρτίου 2020, το Κοσμάτι, μετά από απόφαση της αρμόδιας Επιτροπής του Υπουργείου Εσωτερικών που συστάθηκε βάσει του Ν.2503/1997, χαρακτηρίζεται ως “μαρτυρικό χωριό” γιατί υπέστη «μεγάλες καταστροφές σε ανθρωπινές ζωές και σε υλικές ζημιές κατά την αντίσταση εναντίον των δυνάμεων κατοχής 1941-1944». Αυτό αναφέρεται στο Προεδρικό Διάταγμα (32/20 Π.Δ.) που υπεγράφη από τον τέως Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ.Προκόπη Παυλόπουλο και τον νυν Υπουργό Εσωτερικών κ.Παναγιώτη Θεοδωρικάκο.
Αξίζει να επισημανθεί ότι η σημαντική αυτή απόφαση ήταν το αποτέλεσμα της προτροπής που από το 2018 είχε κάνει η Δημοτική Αρχή. Πιο συγκεκριμένα, μετά από παρότρυνση του κ.Δασταμάνη, υποβλήθηκαν προς το Δήμο τα σχετικά αιτήματα των Προέδρων των Κοινοτήτων Κηπουρείου, Κοσματίου και Μικρολίβαδου για τον χαρακτηρισμό των χωριών τους ως “μαρτυρικά”. Αιτήματα τα οποία έγιναν αποδεκτά από το Δημοτικό Συμβούλιο και στις 18 Φεβρουαρίου 2019 υποβλήθηκαν οι πλήρεις φάκελοι στο Υπουργείο Εσωτερικών και στην προαναφερθείσα Επιτροπή.
Αναφορικά με την κατάρτιση των απαιτούμενων φακέλων, ο Δήμος Γρεβενών θα ήθελε, σε αυτό το σημείο, να εκφράσει τις θερμές του ευχαριστίες σε όλους όσοι βοήθησαν στη σπουδαία αυτή προσπάθεια.
Αναλυτικότερα, οφείλουμε να ευχαριστήσουμε τους τότε Προέδρους των Κοινοτήτων Κοσματίου, Μικρολίβαδου και Κηπουρείου που ανταποκρίθηκαν άμεσα στο κάλεσμα του Δημάρχου για την υποβολή των σχετικών αιτημάτων και για την πολύτιμη συνεισφορά τους σε τεκμηριωμένο υλικό. Τον Υποστράτηγο ε.α. κ.Χρήστο Βήττο που με την πλούσια βιβλιογραφία του και την εμπεριστατωμένη καθοδήγησή του, κατάφερε ο Δήμος Γρεβενών να συλλέξει πολύτιμα στοιχεία και πληροφορίες. Τα Αρχεία Νομού Γρεβενών, περιφερειακή υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους, που συνέβαλαν στη χορήγηση σημαντικών δεδομένων και τέλος οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ σε εκείνους τους πολίτες που διαχρονικά αποτύπωσαν και διέσωσαν την ηρωική και πολυτάραχη ιστορία του τόπου μας από τη λήθη του χρόνου.
Παρ’όλα αυτά, η Επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών μετά την εξέταση των φακέλων που αποστείλαμε, προχώρησε σε μερική ικανοποίηση των αιτημάτων μας καθώς αναγνώρισε ως “μαρτυρικό χωριό” μόνο την Κοινότητα του Κοσματίου.
Επομένως, ο Δήμος Γρεβενών θα επανέλθει εκ νέου «προκειμένου να διεκδικήσει την αναγνώριση ως “μαρτυρικά”, των χωριών Κηπουρειού και Μικρολίβαδου που έμειναν εκτός και τα οποία πιστεύουμε ακράδαντα ότι πληρούν όλα τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις γιατί τα ιστορικά ντοκουμέντα και οι συγκλονιστικές μαρτυρίες που υπάρχουν δεν μπορούν να αμφισβητηθούν», καταλήγει χαρακτηριστικά στο επετειακό του μήνυμα ο Δήμαρχος Γρεβενών κ.Γιώργος Δασταμάνης.
Εν κατακλείδι, οι φετινές εκδηλώσεις τιμής και μνήμης θα λάβουν χώρα το πρωί της Κυριακής 12 Ιουλίου 2020 στο Κοσμάτι στις 09:45, στο Μικρολίβαδο στις 09:45 και στο Κηπουρειό στις 11:30. Ωστόσο, λόγω των έκτακτων μέτρων που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, οι εκδηλώσεις θα γίνουν σύμφωνα με τις ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις, με περιορισμένο αριθμό ατόμων και την τήρηση των αποστάσεων μεταξύ των συμμετεχόντων.
Γραφείο Τύπου
Δημάρχου Γρεβενών