Κοντά στο 95% φτάνει η ετοιμότητα του Διαδριατικού Αγωγού (Trans Adriatic Pipeline – TAP), με το Αζερμπαϊτζάν να θέτει ως προτεραιότητά του την παράδοση των πρώτων ποσοτήτων φυσικού αερίου στην Ευρώπη εντός του 2020. Αναμένεται ότι η Ευρώπη θα αρχίσει να λαμβάνει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα του φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν ετησίως.
Ο αγωγός TAP αποτελεί ένα σημαντικό σύστημα μεταφοράς στο έργο του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου (ΝΔΦΑ), ο οποίος μέσω της διασύνδεσής του με τους υπόλοιπους αγωγούς στην Ευρώπη, πρωτίστως με τον αγωγό διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), ανοίγει καινούργιες προοπτικές για τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, όσον αφορά στην ενεργειακή ασφάλεια.
Το έργο θεωρείται με τους παγκόσμιους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης του ΟΗΕ (SDGs) όχι μόνο του Αζερμπαϊτζάν, αλλά και όλων των μελών που συμμετέχουν επί του παρόντος στο έργο και κάθε χώρας που θα ενδιαφερθεί να συμμετάσχει σε αυτό.
Ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου (ΝΔΦΑ) είναι επίσης ένα επεκτάσιμο δίκτυο και υπάρχει δυναμικό 31 δισ. κυβικών μέτρων στους αγωγούς SCPX και TANAP, ενώ είναι δυνατόν να διπλασιαστεί έως και 20 δισ. κυβικά μέτρα για τον TAP. Τέτοια σχέδια παρόλα αυτά ενδέχεται να τεθούν υπό αμφισβήτηση λόγω των ειδήσεων ότι οι ενεργειακές πολιτικές της ΕΕ θα μπορούσαν εν δυνάμει να αλλάξουν μακροπρόθεσμα με την υιοθέτηση της «Πράσινης Συμφωνίας» που θα έκανε την Ευρώπη ουδέτερη σε εκπομπές άνθρακα έως το 2050.
Η καθηγήτρια Εσμίρα Τζαφάροβα, αντιπρόεδρος του Κέντρου Ανάλυσης Διεθνών Σχέσεων (AIR Center) του Αζερμπαϊτζάν, διευκρινίζει ότι «η κατάσταση με ήδη λειτουργικά έργα όπως είναι ο ΝΔΦΑ θα μπορούσε να αξιολογηθεί διαφορετικά. Οι ίδιοι οι αξιωματούχοι της ΕΕ δηλώνουν ότι η ουδετερότητα σε εκπομπές άνθρακα στην πραγματικότητα δεν εξαλείφει την ανάγκη της ΕΕ για φυσικό αέριο. Η ΕΕ ενδιαφέρεται να μειώσει την υψηλή εξάρτησή της από έναν μόνο προμηθευτή, και από αυτήν την άποψη, η διαφοροποίηση των οδών εξαγωγής και του εφοδιασμού με φυσικό αέριο είναι εξαιρετικά σημαντική. Η σημασία του ΝΔΦΑ είναι επομένως υψηλή και όλα τα τμήματα του έχουν συμπεριληφθεί στον κατάλογο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα “Έργα κοινού ενδιαφέροντος”».
Ο ΝΔΦΑ εγκαινιάστηκε επίσημα τον Μάιο του 2018, όταν ξεκίνησαν οι πρώτες παραδόσεις φυσικού αερίου που παράγονται από το έργο Σαχ Ντενίζ Στάδιο II στην Τουρκία. Όλες οι απαιτούμενες εργασίες στα τέσσερα τμήματα [Σαχ Ντενίζ II, Επέκταση του Αγωγού του Νότιου Καύκασου (SCPX), Αγωγός Φυσικού Αερίου Ανατολίας (TANAΡ), Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου (TAP)] του Διαδρόμου έχουν πραγματοποιηθεί με επιτυχία και σχεδόν ολοκληρώθηκαν.
Το έργο «Σαχ Ντενίζ Στάδιο II» θα προσθέσει επιπλέον 16 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τον χρόνο στα περίπου 10 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τον χρόνο που παράγεται από το «Σαχ Ντενίζ Στάδιο Ι». Έτσι, η συνολική παραγωγή από το πεδίο Σαχ Ντενίζ μπορεί να φτάσει τα 26 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου τον χρόνο και έως 120.000 βαρέλια συμπυκνωμένου φυσικού αερίου την ημέρα. Η αρχική χωρητικότητα του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου είναι 16 δισ. κυβικά μέτρα τον χρόνο, μπορεί ωστόσο να επεκταθεί για τη μεταφορά επιπρόσθετων ογκών φυσικού αερίου που προέρχονται όχι μόνο από τα διαφορετικά πεδία του Αζερμπαϊτζάν, αλλά και από τα άλλα πεδία φυσικού αερίου στην περιοχή της Κεντρικής Ασίας και της Κασπίας Θάλασσας.
Το Αζερμπαϊτζάν ερευνά επί του παρόντος τις ευκαιρίες για περαιτέρω προμήθειες στην Ευρώπη πέραν των υφιστάμενων 10 δισ. κυβικών μέτρων τον χρόνο. Για παράδειγμα, στοχεύει να αυξήσει το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη συνολική κατανάλωση ενέργειας κατά 30% έως το 2030. Με αυτόν τον τρόπο, η χώρα θα μειώσει την εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου, η οποία θα συμβάλει επίσης στην αύξηση των εξαγωγών φυσικού αερίου στο μέλλον.
