Θρίαμβος κατά την αρχαιότητα, ιδιαίτερα στον ρωμαϊκό κόσμο ήταν μεγαλειώδης παρέλαση νικηφόρου στρατεύματος, το οποίο ακολουθούσαν τα λάφυρα, υπάρξεις ανθρώπινες εξουθενωμένες στο έπακρο, που το υπόλοιπο του βίου τους θα βίωναν ως δούλοι, και θησαυροί, λεηλατημένοι από τους νικητές. Η κατάσταση των ηττημένων είχε μεταβληθεί άρδην. Ο Χριστός έθεσε τέρμα στον αρχαίο κόσμο, καθώς διαίρεσε την ιστορία σε εποχές προ και μετά από αυτόν. Κάποιοι, θεωρώντας αφόρητο τον διαχωρισμό με βάση την εμφάνιση ενός ανθρώπου, επιχειρούν την αλλοίωση του ιστορικού συμβάντος με τη χρήση των όρων προ και μετά την εποχή μας! Άραγε δεν αντιλαμβάνονται ότι γρονθοκοπούν τον αέρα;
Και η Εκκλησία αναφέρεται σε κάποιο θρίαμβο του Χριστού. Κάνει λόγο για τη θριαμβευτική είσοδό του στα Ιεροσόλυμα την Κυριακή των Βαΐων. Με ανθρώπινα κριτήρια εξεταζόμενο το συμβάν, μπορεί να θεωρηθεί γελοιοποίηση του αρχαίου θριάμβου. Ο θριαμβευτής καθισμένος σε πουλαράκι, συνοδευόμενος από ολιγομελή ομάδα μαθητών, φτωχών τω σώματι και τω πνεύματι, εισέρχεται χωρίς τυμπανοκρουσίες και επίσημη υποδοχή από τους κοσμικούς άρχοντες. Μόνο ο απλός λαός, ο περιφρονούμενος διαχρονικά από τους κρατούντες όχλος, εξέρχεται να τον προϋπαντήσει με επευφημίες και εκδηλώσεις αφοσίωσης. Οι Ρωμαίοι κατακτητές απέχουν παγερά από τα δρώμενα ενός λαού, του οποίου τη διαφορετικότητα δεν κατάφεραν να κατανοήσουν ποτέ. Αλλά και οι άρχοντες του λαού απέχουν με έκδηλη την αμηχανία τους για την παρεκτροπή του αμαθούς όχλου. Γιατί επευφημεί αυτός πρόσωπο, το οποίο ευτελίζει το βασιλικό αξίωμα στο έπακρο; Αιώνες η θρησκευτική ηγεσία πάσχιζε να εμπεδώσει την αντίληψη ότι ο Μεσσίας (Χριστός) θα ήταν ο απεσταλμένος από τον Θεό πανίσχυρος άρχων, ο οποίος όχι μόνο θα απελευθέρωνε τον εκλεκτό λαό του από την πολύχρονη δουλεία, αλλά θα τον καθιστούσε κυρίαρχο επί των άλλων λαών. Ο Χριστός τους είχε αποκαρδιώσει στο έπακρο με τη «σκανδαλώδη» συμπεριφορά του. Βέβαια δεν μπορούσαν να αμφισβητήσουν τα θαύματα, αν και δεν ήταν παρόντες κατά την τέλεσή τους, καθώς δεν είχαν διάθεση να ξεπέσουν ακολουθώντας έναν «πλάνο», που κατέλυε και τον δικό τους αρχαίο νόμο. Δεν μπορούσαν όμως να συγχωρήσουν την άρνηση της συνεργασίας και, πολύ περισσότερο, την δριμύτητα, με την οποία καταφερόταν εναντίον του τρόπου βιωτής τους. Οι εγκάθετοί τους μετέφεραν τις επικρίσεις του με τα ουαί, που βουΐζουν στα αυτιά όλων των εξουσιαστών διαχρονικά. Αν μάλιστα είχαν ακούσει, όσα υπέδειξε ο Ιησούς στους μαθητές του για τον τρόπο άσκησης της εξουσίας, τόσο οι άρχοντες του Ισραήλ, όσο και οι Ρωμαίοι κατακτητές, θα είχαν ασφαλώς εξοργισθεί στο έπακρο. Ο μεταπτωτικός κόσμος έχει αποδεχθεί τον ηγεμόνα υπερήφανο, αλαζόνα, κατακτητικό, διάγοντα βίο σπάταλο και έκλυτο και ελάχιστα ενδιαφερόμενο για το λαό του. Το πολύ να προσφέρει γι’ αυτόν, κατά διαστήματα, άρτον, από τα περισσεύματα, και θεάματα! Το να είναι ο άρχων υπηρέτης όλων φάνταζε άκρως προκλητικό και ενοχλητικό στους κρατούντες. Και φαντάζει και σήμερα ακόμη και στις «χριστιανικές» κοινωνίες!
Βέβαια άρτον είχε προσφέρει και ο Χριστός σε κάποιες περιπτώσεις. Όταν όμως οι ωφεληθέντες, μη έχοντας κατανοήσει το κήρυγμά του, έσπευσαν να τον ανακηρύξουν βασιλιά (άρχηγό), εκείνος διέφυγε. Ήθελε να κατανοήσουν ότι δεν είχε έλθει για να χορτάσει τους πεινασμένους, αλλά να προσφέρει πνευματικό χορτασμό στους λιμοκτονούντες πνευματικά, πλούσιους και φτωχούς.
Ο Χριστός, όταν εισήλθε στα Ιεροσόλυμα, υπήρξε ανατρεπτικός. Χρησιμοποίησε βία εναντίον εκείνων, που είχαν βεβηλώσει τον οίκο του Θεού, μετατρέποντάς τον σε οίκο εμπορίου. Με ποιο δικαίωμα το έπραξε; Γιατί οι θιγόμενοι δεν αντέδρασαν ακαριαία, ώστε να τον συλλάβουν εκείνη τη στιγμή; Εκείνη η νίκη του Χριστού ήταν ένας μικρός θρίαμβος, με τα ανθρώπινα κριτήρια. Έχουμε μάθει να υπολογίζουμε κυρίως τη δύναμη και ο Χριστός φάνηκε ιδιαίτερα δυνατός. Ακόμη και αρνητές του ή κριτικά ιστάμενοι έναντί του χειροκροτούν εκείνη τη νίκη του επί του κατεστημένου!
Ο θρίαμβος εκείνος δεν θα κρατούσε ούτε μία εβδομάδα. Στα μέσα της ο Χριστός συνελήφθη και οδηγήθηκε ενώπιον δικαστηρίου, το οποίο έλαβε απόφαση, που αποτελεί μνημείο κακοδικίας. Ο δικαστής, άβουλος λαϊκιστής, με το περί δικαίου αίσθημα του αρχαίου κόσμου, δεν τόλμησε να κακοκαρδίσει τους εμπαθείς καταγγείλαντες του Ιησού. Αλλά δεν ήταν όμως εκείνοι μόνοι τους. Είχαν σύρει πίσω τους τον όχλο, που περιφρονούσαν στο έπακρο. Τόσο γρήγορα είχε μεταβληθεί η στάση του λαού! Τόσο γρήγορα, επειδή η πνευματική αφύπνιση απαιτεί χρόνο και μόχθο. Και οδηγήθηκε ο Χριστός στον σταυρό και υπέστη επώδυνο θάνατο. Οι εμπαθείς άρχοντες απόλαυσαν στο έπακρο το βασανιστικό του τέλος με την μεστή ειρωνείας φράση «άλλους έσωσε εαυτόν ου δύναται σώσαι». Ο Πιλάτος, για να τιμωρήσει τους άρχοντες του Ισραήλ, που τον ανάγκασαν να κακοδικήσει, στην πινακίδα επί του σταυρού έγραψε «ο βασιλεύς των Ιουδαίων» και δεν τη διόρθωσε παρά τις παρακλήσεις τους.
Βασιλιάς ένας κακοθάνατος, εγκαταλειμμένος από πάντες, ακόμη και τους μαθητές του! Σκάνδαλο για τους ιουδαίους, μωρία για τους εθνικούς (ειδωλολάτρες). Ποιος λοιπόν ο θρίαμβός του; Ο κόσμος στάθηκε εν πολλοίς ανήμπορος να κατανοήσει ότι θρίαμβος του Χριστού δεν υπήρξε πρωτίστως η είσοδός του στα Ιεροσόλυμα. Αυτή ήταν η αρχή του θριάμβου. Συνεχίστηκε αυτός με τη σθεναρή στάση στην αυλή των αρχιερέων, αρχικά, στην άλλη του Πιλάτου στη συνέχεια, «ώστε θαυμάζειν τον ηγεμόνα λίαν». Ευτόνως δήλωσε ότι δεν ήταν η βασιλεία του του φθαρτού μας κόσμου και ότι αυτός ήλθε να μαρτυρήσει για την αλήθεια, να αποκαλύψει, δηλαδή πλήρως, το θέλημα του Θεού. Γι’ αυτό και η Εκκλησία τονίζει ότι η διδασκαλία του δεν είναι λόγος φιλοσοφικός, κοινωνικός ή θεολογικός ανθρώπινης έμπνευσης, αλλά λόγος του Θεού. Το υποστηρίζει με απολυτότητα, η οποία θέτει αυτή υπό διωγμό από τους άρχοντες του κόσμου, στην εποχή της σχετικότητας όχι μόνο στον χώρο της φυσικής, αλλά και της θρησκευτικής δοξασίας. Ναι, η θεία Αποκάλυψη βρίσκεται υπό διωγμό.
Ανθρωπίνως εξετάζοντες τα πράγματα και αποδεχόμενοι ότι το ήθος έχει ακόμη κάποια αξία, οφείλαμε να αποδεχθούμε ότι ο θρίαμβος του Χριστού κορυφώνεται επί του σταυρού, καθώς ακούγεται να εκφωνεί: «Πάτερ, άφες αυτοίς ου γας οίδασι τι ποιούσι». Τί είναι όμως εκείνο, που καθιστά έναν από δύο χιλιάδων ετών νεκρό άκρως αντιπαθή, αν όχι μισητό, σε πολλούς, ιδίως στην εποχή μας; Είναι ο τελικός του θρίαμβος, ο θρίαμβος της ζωής επί του θανάτου. Αυτός είναι ανυπόφορος για όσους έχουν επιλέξει με ποικίλους τρόπους τον θάνατο αντί της ζωής. Αρνούμενοι την ευαγγελική διδασκαλία, στο όνομα της ελευθερίας, απαξιώνουν, περιφρονούν, χλευάζουν και πολεμούν πρόσωπο και λόγο αυτού. Καλύπτουν με πέπλο λήθης τον θρίαμβο των μαρτύρων όχι μόνο των τριών πρώτων μετά Χριστόν αιώνων, αλλά και τους άλλους διαχρονικά. Εστιάζουν με επιμέλεια την προσοχή τους και στρέφουν και αυτή του πονεμένου λαού στις πάμπολλες αστοχίες των καλουμένων πιστών. Αλλά για να διακρίνουμε ποιοι είναι πιστοί και ποιοι όχι υπάρχει ασφαλές κριτήριο. Το έδωσε ο ίδιος ο Χριστός. Τον αναστάσιμο παιάνα της συντριβής του θανάτου δεν θα τον φιμώσει κανένας διωγμός της Αλήθειας, φανερός ή συγκαλυμμένος.
«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»
