Σε υψόμετρο 650 μέτρων και σε περίπου 16 χιλιόμετρα από την πόλη των Γρεβενών, βρίσκεται ένα μικρό χωριό 210 κατοίκων, η Μηλιά.
Σε αυτό το μικρό χωριό υπάρχει ένα μουσείο κόσμημα για την περιοχή αλλά και για την Ελλάδα. Πρόκειται για ένα σύγχρονο παλαιοντολογικό μουσείο στο οποίο εκτίθενται απολιθώματα και άλλα σημαντικά ευρήματα των ανασκαφών που έχουν πραγματοποιηθεί στην ευρύτερη περιοχή από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Στην έκθεση του μουσείου ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει απολιθωμένα οστά άγριων ζώων αλλά κυρίως γιγάντιων ζώων, όπως ελεφάντων, ρινόκερων και άλλων, τα οποία παραπέμπουν σε ένα περιβάλλον ζούγκλας το οποίο σήμερα έπειτα από τις τεράστιες γεωλογικές αλλαγές που έχουν πραγματοποιηθεί στην περιοχή, να φαίνεται απίστευτο.
Στο εν λόγω μουσείο φιλοξενούνται οι μεγαλύτεροι γνωστοί χαυλιόδοντες στον κόσμο που έχουν καταγραφεί στο βιβλίο Γκίνες και άνηκαν σε ζώο που έζησε πριν από 2,5 – 3 εκατομμύρια χρόνια. Επίσης στο εν λόγω μουσείο εκτός από τους τεράστιους χαυλιόδοντες φιλοξενείται και ένας νεογιλός χαυλιόδοντας που προέρχεται από ένα νεογέννητο μαστόδοντα που πέθανε περίπου δύο μήνες μετά τη γέννησή του και δεν ξεπερνά τα 4-5 εκατοστά.
Η περιοχή των Γρεβενών παρουσιάζει ιδιαίτερα μεγάλο γεωλογικό ενδιαφέρον γιατί συναντώνται σπάνια πετρώματα που η ηλικία τους χάνεται στα βάθη του παρελθόντος. Εκτός των πετρωμάτων, απολιθώματα διαφόρων ζωικών και φυτικών οργανισμών που έζησαν σε παλαιότερες γεωλογικές εποχές, ανακαλύφθηκαν κάτω από όγκους χώματος και διάφορων φερτών υλικών, γεγονός που αποτελεί το καλύτερο τεκμήριο της εξέλιξης των οργανισμών του παρελθόντος. Από τις αρχές της δεκαετίας του ‘80 αποκαλύπτονταν τυχαία απολιθώματα στην ευρύτερη περιοχή των Γρεβενών.
Το 1990 ύστερα από αυτοψία στην περιοχή το ΑΠΘ αναλαμβάνει εκτεταμένες έρευνες, ανακαλύπτοντας σημαντικά απολιθώματα, ώσπου το 2007 ανακαλύφθηκαν οι δύο χαυλιόδοντες μήκους 5.02 μέτρων, οι οποίοι φαίνεται να ανήκουν σε γιγάντιο ζώο 25 ετών, με ύψος περί τα 3,5 μέτρα και βάρος μεγαλύτερο από 8 τόνους, πλειοκαινικής ηλικίας (3.000.000 ετών περίπου). Η ανακάλυψη πήρε διεθνείς διαστάσεις με τη συμμετοχή ξένων επιστημών από την Ολλανδία και τη Γαλλία. Οι ελέφαντες πάντα εντυπωσίαζαν τους ανθρώπους με τις μεγάλες διαστάσεις τους ενώ η λέξη «μαμούθ» εκφράζει κάτι τεράστιο. Απολιθώματα αυτών των μεγάλων χερσαίων θηλαστικών κοσμούν μουσεία φυσικής ιστορίας και παλαιοντολογίας σε όλο τον κόσμο. Το μουσείο αποτελείται από τρεις αίθουσες εκθεμάτων και μια αίθουσα προβολών, η οποία λόγο έλλειψης χώρου τελεί χρέη αποθήκης εκθεμάτων.
Δυστυχώς για τα εκθέματα που φιλοξενούνται, το μουσείο είναι μικρό αλλά οι κάτοικοι της περιοχής, οι οποίοι σημειώνεται, είναι πλήρως καταρτισμένοι για ότι αφορά το μουσείο και τα εκθέματα, ελπίζουν στην επέκτασή του και στο μέλλον να αποτελέσει έναν χώρο συνάντησης επιστημόνων από όλο τον κόσμο για τη μελέτη παλαιοντολογικών θεμάτων. Τα τελευταίο διάστημα και μετά από παρότρυνση των τοπικών πολιτικών παραγόντων σημαντικά πολιτικά στελέχη επισκέφθηκαν το μουσείο και ενημερώθηκαν ανάλογα. Ας ελπίσουμε για το καλύτερο.
Πληροφορίες μπορεί να βρει ο κάθε ενδιαφερόμενος στην ιστοσελίδα του μουσείου mfi-miliasgrevenon.gr
Το μουσείο είναι επισκέψιμο καθημερινά και τα Σαββατοκύριακα πλην των αργιών, όμως σε επικοινωνία με τον πρόεδρο της κοινότητας Μηλιάς υπάρχει η δυνατότητα επίσκεψης του μουσείου ακόμη και σε ημέρα επίσημης αργίας.
Συγκεκριμένα επισκέφθηκα το μουσείο στις 26/12/2019 και μαζί με εμένα άλλες τέσσερις οικογένειες που έτυχε να βρίσκονται στην περιοχή. Οι εντυπώσεις ήταν συγκλονιστικές.
