Στο τέλος Αυγούστου με επιστολή μου [¹] στο Υπουργείο Ενέργειας και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) είχα επισημάνει τη ραγδαίαμείωση των εγκαταστάσεων αιολικών στη Γερμανία, τη σημαντική μεταστροφή και προτίμηση της αγοράς προς τα φωτοβολταϊκά (Φ/Β) και είχα προτείνει την κατάργηση στη χώρα μας των ξεχωριστών διαγωνισμών της ΡΑΕ αποκλειστικά για αιολικά, αλλά να γίνονται μόνο κοινοί διαγωνισμοί και να επιλέξει η αγορά την προτιμητέα και πιο φθηνή τεχνολογία.Στις 18 Οκτωβρίου ανακοινώθηκε η αποτυχία ενός ακόμα διαγωνισμού για αιολικά στη Γερμανία [²], καθώς για δημοπρατούμενη ποσότητα 675MW δόθηκαν 25 προσφορές για μόλις 204MW. Αντίθετα, στον ξεχωριστό διαγωνισμό των Φ/Β, για προσφερόμενη ποσότητα 150MW δόθηκαν 153 προσφορές, για συνολικά 648MW.Στις 25 Νοεμβρίου ανακοινώθηκαν τ’ αποτελέσματα κοινού διαγωνισμού για αιολικά & Φ/Β συνολικής ισχύος 200MW [³]. Δόθηκαν 103 προσφορές συνολικής ισχύος 514,015 ΜW και ήταν όλες αποκλειστικά για Φ/Β! Δεν υπήρξε ούτε μία προσφορά για αιολικά! Η αγορά φωνάζει, υπάρχουν στη χώρα μας ανοικτά αυτιά για ν’ αφουγκράζονται τις εξελίξεις;Σύμφωνα με δημοσιεύματα, με πρόσφατο νομοσχέδιο στη Γερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή για τους κλιματικούς στόχους του 2030, μπαίνει φραγμός στην ανεξέλεγκτη εγκατάσταση αιολικών, θεσπίζοντας απόσταση 1 χλμ από κατοικημένες περιοχές (5 οικιών και άνω), η οποία μειώνει κατά πολύ τις μελλοντικά διαθέσιμες εκτάσεις εγκατάστασης ανεμογεννητριών. Επιπλέον χρεώνουν πλέον στα αιολικά το κόστος επέκτασης των δικτύων, που απαιτούνται για τη διαχείριση του τυχαίου αιολικού ρεύματος. Με το ίδιο νομοσχέδιο αίρεται το υφιστάμενο άνω όριο/πλαφόν εγκαταστάσεων νέων Φ/Β. Οι προωθούμενες ρυθμίσεις λαμβάνουν ασφαλώς υπόψη τις ογκούμενες αντιδράσεις και δικαστικές προσφυγές πολιτών ενάντια στα αιολικά, σε συνδυασμό με την έντονα ανοδική εκλογική πορεία της Εναλλακτικής για τη Γερμανία, ενός κόμματος που αντιτίθεται στα αιολικά.Η κατάσταση αυτή οδήγησε πρόσφατα τον επικεφαλής της Enercon, του κατασκευαστή ανεμογεννητριών που έχει προμηθεύσει περί το 60% των 29 χιλ. χερσαίων ανεμογεννητριών της Γερμανίας, να πει στο περιοδικό Focus πως “οι πολιτικοί τράβηξαν σ’ εμάς (στα αιολικά) τη πρίζα – Die Politik hat uns den Stecker gezogen” [⁴]. Η Enercon ήδη εξετάζει την περικοπή 3 χιλ. θέσεων εργασίας, απ’ αυτές που δημιουργήθηκαν με τις αθρόες επιδοτήσεις μιας 20ετίας. Για την εταιρεία αποτελεί πλέον μονόδρομο ο προσανατολισμός στις εξαγωγές, η προοπτική στη Γερμανία δεν είναι ευοίωνη.Στην Ελλάδα έχουμε ήδη πάνω από 3000MW αιολικών και περίπου άλλα τόσα Φ/Β, για μια ζήτηση φορτίου που συνήθως κυμαίνεται από 3 έως 7000MW. Δεδομένης της τυχαίας και διαλείπουσας παραγωγής των συγκεκριμένων ΑΠΕ κι επειδή η αποθήκευση ηλεκτρισμού επί του παρόντος είναι ιδιαίτερα ακριβή και αντιοικονομική, στην πράξη απαιτείται η διατήρηση θερμικών μονάδων σε συνεχή λειτουργία. Αυτό μεταφράζεται σε όλο και μεγαλύτερη διείσδυση του 100% εισαγόμενου φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή, αυξάνοντας το κόστος λειτουργίας του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής, επιβαρύνοντας και τους καταναλωτές και το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας. Μετά την ανακοίνωση της κυβέρνησης για ταχεία απολιγνιτοποίηση, δημοσιεύματα φέρουν τον ΑΔΜΗΕ να ζητά νέες μονάδες φυσικού αερίου. Ο διαθέσιμος χώρος για νέες μονάδες -οποιασδήποτε τεχνολογίας- στο ηλεκτρικό μας σύστημα δεν είναι απεριόριστος. Εκτός απ’ τα αιολικά υπάρχουν κι άλλες μορφές ΑΠΕ, η αγορά έχει ήδη δείξει το δρόμο!Κλείνοντας, τονίζω πως στις 6/11/2019 τέθηκε σε κίνδυνο η ζωή ανθρώπων και βοοειδών σε βουνοπλαγιά της περιοχής Σιάτιστας Ν. Κοζάνης από ανεξέλεγκτη ανατίναξη για εγκατάσταση αιολικών στη βουνοκορφή, με αποτέλεσμα να κληθούν από έντρομο κυνηγό η Αστυνομία και η Πυροσβεστική [⁵]. Αλλά, αν είναι να καίμε όλο και περισσότερο αέριο προκειμένου να έχουμε ρεύμα, για ποιο λόγο πρέπει να γεμίζουμε τις βουνοκορφές με μπετονένιες βάσεις αιολικών; Όταν μάλιστα η διοίκηση δεν έχει προβλέψει την -τεχνικά ευχερή- πλήρη αποξήλωση και ανακύκλωση των βάσεων στο τέλος ζωής των αιολικών, παραβιάζοντας συστηματικά την αρχή της αειφορίας, της παρ. 1 του άρθρου 24 του Συντάγματος; Οι ΑΕΠΟ πρέπει να προβλέπουν την πλήρη αποξήλωση και ανακύκλωση και να τη διασφαλίζουν με σχετική εγγυητική επιστολή. Οι σχετικές παραλείψεις μπορούν βεβαίως πάντα να διορθωθούν από τη διοίκηση, ποτέ δεν είναι αργά.Παραπομπές:

1. https://energypress.gr/news/aiolika-olo-kai-ligotera-sti-germania-giati-ta-vazoyme-stin-ellada
2. https://www.bundesnetzagentur.de/SharedDocs/Pressemitteilungen/DE/2019/20191018_Ausschreibungen.html
3. https://www.bundesnetzagentur.de/SharedDocs/Pressemitteilungen/DE/2019/20191125_Ausschreibungen.html
4. https://www.focus.de/finanzen/news/die-politik-hat-uns-den-stecker-gezogen-windkraft-riese-enercon-streicht-3000-jobs_id_11328472.html
5. https://greeklignite.blogspot.com/2019/11/blog-post_7.html

*Χρήστος Ι. Κολοβός

Δρ Μηχανικός Μεταλλείων – Μεταλλουργός Μηχανικός ΕΜΠ

τ. Διευθυντής Κλάδου Μεταλλευτικών Μελετών & Έργων ΔΕΗ ΑΕ/Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας

Μέλος Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας 2010-2019