Καθώς οι ώρες μετρούν αντίστροφα πια για την παραίτηση του Θανάση Παπαχριστόπουλου από το βουλευτικό αξίωμα και την παράδοση της έδρας του στον πρώτο επιλαχόντα, δηλαδή τον Τέρενς Κουίκ, η κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ και ο πρόεδρος της Βουλής βρίσκονται μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης για το πώς θα λύσουν το πολιτικό δράμα που ακούει στο όνομα διάλυση των ΑΝΕΛ.
Να διευκολυνθεί με οποιονδήποτε τρόπο ο κ. Καμμένος προκειμένου να συνεχίσει να είναι πολιτικός αρχηγός εκείνος και κοινοβουλευτικό κόμμα οι ΑΝΕΛ ή να τηρηθεί κατά γράμμα η υπάρχουσα διάταξη του Κανονισμού της Βουλής, με συνέπεια το κόμμα του κ. Καμμένου να διαλυθεί και ο ίδιος να απασφαλίσει και να μετατραπεί σε κινούμενη βόμβα που θα απειλεί κάθε μέρα την κυβέρνηση;
Πώς ξεκίνησε το όλο θέμα
Το θέμα αρχικά πήρε δημοσιότητα και διάσταση όταν παραμονή της ψήφισης της Συμφωνίας των Πρεσπών, στις 24 Ιανουαρίου, ο Πάνος Καμμένος από το βήμα της Βουλής κατήγγειλε προσπάθεια του προέδρου της Βουλής και κατ’ επέκταση της κυβέρνησης να διαλύσουν τους ΑΝΕΛ, ερμηνεύοντας τον Κανονισμό με τρόπο με τον οποίο ο ίδιος διαφωνούσε.
Ο Θανάσης Παπαχριστόπουλος που είχε δηλώσει ότι θα παραιτηθεί μόλις ψηφίσει τη Συμφωνία, δηλαδή την επόμενη μέρα, αποφάσισε κατόπιν και «φιλικών» συμβούλων από το κυβερνητικό στρατόπεδο να παραμείνει βουλευτής των ΑΝΕΛ μέχρι και σήμερα, προκειμένου μέσα σε αυτές τις μέρες ο κ. Καμμένος να διακριβώσει αν μπορεί με παραδεκτούς κοινοβουλευτικούς τρόπους να σώσει το κόμμα του.
Ποιοι είπαν «όχι» στον Καμμένο
Στις μέρες που πέρασαν έγιναν διερευνητικές επαφές προς τρεις ανεξάρτητους βουλευτές που εξελέγησαν με τη σημαία των ΑΝΕΛ. Δηλαδή προς τον Δημήτρη Καμμένο, τον Γιώργο Λαζαρίδη και τον Νίκο Νικολόπουλο, μήπως κάποιος από τους τρεις επιθυμούσε να επιστρέψει ως βουλευτής των ΑΝΕΛ και έτσι να απενεργοποιηθεί η προοπτική διάλυσης. Η απάντηση και των τριών ήταν αρνητική.
Ο Πάνος Καμμένος, βλέποντας μετά από αυτές τις αρνήσεις να πλησιάζει ο «ξαφνικός θάνατος» των ΑΝΕΛ, ενεργοποίησε το επόμενο όπλο του, δηλαδή την ισχυρή απειλή προς την κυβέρνηση ότι θα είναι casus belli για εκείνον η εφαρμογή του άρθρου 15 παράγραφος 2 του Κανονισμού, που σημαίνει επί της ουσίας το τέλος των ΑΝΕΛ κοινοβουλευτικά.
Η σιγή ιχθύος του Βούτση και η δήλωση Τζανακόπουλου
Όλες αυτές τις μέρες ο πρόεδρος της Βουλής τηρούσε σιγήν ιχθύος και παρά τις επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων δεν θέλησε να κάνει το παραμικρό σχόλιο για το τι προτίθεται να πράξει. Άλλωστε οι σχέσεις του με τον κ. Καμμένο, που δεν ήταν ποτέ αρμονικές, τις τελευταίες μέρες, μετά τις προσωπικού χαρακτήρα επιθέσεις του προέδρου των ΑΝΕΛ, έγιναν σχεδόν ανύπαρκτες.
Παρόμοια στάση σιγής είχε και η κυβέρνηση, μέχρι που ξαφνικά χθες το μεσημέρι, στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, ο Δημήτρης Τζανακόπουλος έκανε μια σιβυλλική δήλωση που είχε ως αποτέλεσμα να ξεκλειδώσει πάμπολλα σενάρια για το τι μέλλει γενέσθαι σχετικά με το κόμμα του κ. Καμμένου.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι «δεν είναι ηθικά ή πολιτικά ορθό να διαλύονται κοινοβουλευτικές ομάδες κομμάτων που στις εκλογές εξασφάλισαν την είσοδό τους στο Κοινοβούλιο, παρά το ότι βουλευτές για λόγους συνείδησης ή άποψης μπορούν να αποχωρήσουν».
Η δήλωση αυτή ενεργοποίησε μια σειρά σεναρίων που όσο περνούσε η μέρα πολλαπλασιάζονταν για το αν θα αλλάξει ή όχι ο Κανονισμός της Βουλής, και αν ναι προς ποια κατεύθυνση, και αν η αλλαγή θα αφορά μόνο τον κ. Καμμένο ή θα συμπεριλαμβάνει και το διαλυμένο ήδη Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη.
Τι αναφέρει η επίμαχη διάταξη
Η επίμαχη διάταξη από την οποία έχει προκληθεί όλος αυτός ο πολιτικός θόρυβος αναφέρει ότι ο ελάχιστος αριθμός βoυλευτών για τη συγκρότηση Κοινοβουλευτικής Oμάδας περιορίζεται σε πέντε (5), αν τo κόμμα με τo oπoίo εκλέχθηκαν και στo oπoίo εξακoλoυθoύν να ανήκoυν έλαβε μέρoς στις γενικές εκλoγές από τις oπoίες πρoήλθε η Boυλή.
Η φράση-κλειδί στη διάταξη είναι «στο οποίο εξακολουθούν να ανήκουν», και αυτό διότι ο κ. Καμμένος, ακόμη κι αν σήμερα ο κ. Παπαχριστόπουλός παραιτηθεί και την έδρα του πάρει αμέσως ο Τέρενς Κουίκ και ανεξαρτητοποιηθεί, έχει τον αριθμό των 5 βουλευτών, όμως ο κ. Φωκάς, ο οποίος είναι άρτι αφιχθείς και αποτελεί τον πέμπτο βουλευτή, δεν έχει εκλεγεί με τους ΑΝΕΛ αλλά με την Ένωση Κεντρώων. Άρα με βάση τη διάταξη δεν μπορεί να λογίζεται στους ελάχιστους 5 και κατά συνέπεια οι ΑΝΕΛ διαλύονται.
Ποια είναι τα πιθανά σενάρια και τι θα προκαλέσουν
Τι μπορεί να κάνει λοιπόν η κυβέρνηση και κυρίως ο πρόεδρος της Βουλής προκειμένου ο κ. Καμμένος να μη μετατραπεί σε απασφαλισμένη βόμβα;
Το πρώτο σενάριο είναι η αλλαγή των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 15 και η αφαίρεση της προϋπόθεσης ότι οι πέντε βουλευτές που έχουν μείνει σε ένα κόμμα πρέπει να έχουν εκλεγεί με το ίδιο κόμμα.
Εάν όμως γίνει μόνο αυτή η αλλαγή, η κυβέρνηση και ο πρόεδρος της Βουλής θα κατηγορηθούν ότι προχώρησαν σε μια φωτογραφική διάταξη αποκλειστικά και μόνο για τον κ. Καμμένο. Κάτι που σίγουρα σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί, για προφανείς και πολλούς λόγους, ο κ. Βούτσης.
Σε ένα δεύτερο σενάριο η αλλαγή θα αφορά και το Ποτάμι, έστω κι αν εδώ και λίγες μέρες έχει πάψει να υφίσταται ως Κοινοβουλευτική Ομάδα.
Με δεδομένη τη δήλωση Τζανακόπουλου ότι δεν είναι ηθικό να διαλύονται κόμματα που έχουν προκύψει από εκλογές, θα μπορούσε να αφαιρεθεί και ο περιοριστικός αριθμός των πέντε βουλευτών ώστε να μην προκύπτει θέμα διάλυσης του κόμματος. Μπορεί όμως μια τέτοια διάταξη να έχει αναδρομική ισχύ στον Κανονισμό της Βουλής προκειμένου να δοθεί εκ νέου η δυνατότητα στο Ποτάμι να συγκροτηθεί σε Κοινοβουλευτική Ομάδα; «Δύσκολο», λένε οι γνωρίζοντες τη θεσμική λειτουργία του Κοινοβουλίου.
Στο τρίτο σενάριο μπορεί να υπάρξει ερμηνεία από την επιστημονική επιτροπή της Βουλής στο υπάρχον άρθρο 15 χωρίς αλλαγή του, ερμηνεία που να κουμπώνει με την άποψη που έχουν οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, ότι δηλαδή οι διατάξεις αφορούν μόνο την αρχική συγκρότηση μιας κοινοβουλευτικής ομάδας και όχι και την πορεία του κόμματος κατά τη διάρκεια της τετραετίας.
Μια τέτοια ερμηνεία όμως θα κατηγορηθεί και πάλι ως φωτογραφική, αφού θα αφήνει απ’ έξω το Ποτάμι.
Το τέταρτο σενάριο, που κυκλοφόρησε αργά χθες το βράδυ, κάνει λόγο για μείωση του αριθμού των ανεξάρτητων βουλευτών προκειμένου να μπορούν να συγκροτούν Κοινοβουλευτική Ομάδα, από 10 που είναι σήμερα σε 5.
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να προκύψουν τρεις νέες κοινοβουλευτικές ομάδες.
Μία με τους ανεξάρτητους βουλευτές που θα στηρίζουν την κυβέρνηση, δηλαδή τους κ. Κόκκαλη, Δανέλλη, Κουίκ και τις κυρίες Κουντουρά και Παπακώστα.
Μία με τους ανεξάρτητους βουλευτές που θα προκύψουν από τη διάλυση των ΑΝΕΛ, όμως μέσα σε αυτούς θα είναι και ο κ. Ζουράρις που στηρίζει την κυβέρνηση και της έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης.
Και μία με τους τρεις ανεξάρτητους βουλευτές που προέκυψαν από τη διάλυση του Ποταμιού συν άλλους δύο, εφόσον ο Σταύρος Θεοδωράκης πείσει τον Θανάση Θεοχαρόπουλο και ακόμα έναν ανεξάρτητο βουλευτή να συνεργαστούν μαζί του.
Ένα τέτοιο σενάριο, εάν τελικά δημιουργηθούν δύο κοινοβουλευτικές ομάδες, οι ανεξάρτητοι που στηρίζουν την κυβέρνηση και οι ανεξάρτητοι που προέκυψαν από τους ΑΝΕΛ, θα δώσει τη δυνατότητα στον ΣΥΡΙΖΑ να αποκτήσει εκ νέου πλειοψηφία στις επιτροπές της Βουλής και έτσι να μην υπάρχει θέμα καταψήφισης των νομοσχεδίων που θα φέρνει.
Οι κατηγορίες κατά της κυβέρνησης για συναλλαγή και υποχώρηση
Το μεγάλο πρόβλημα για την κυβέρνηση και στα τέσσερα σενάρια είναι η σφοδρή αντίδραση που θα προκύψει από την αντιπολίτευση, η οποία θα κάνει λόγο για συμφωνίες κάτω από το τραπέζι μεταξύ ΑΝΕΛ και ΣΥΡΙΖΑ, για σικέ διαζύγιο των δύο κομμάτων και τελικά για άτακτη υποχώρηση του πρωθυπουργού μπροστά στις απειλές του Πάνου Καμμένου περί πολέμου.
Και όλα αυτά θα ειπωθούν και στην Ολομέλεια της Βουλής, καθώς οι όποιες αλλαγές θα πρέπει να συζητηθούν και να ψηφιστούν στο Κοινοβούλιο. Ήδη από χθες το βράδυ η Νέα Δημοκρατία έριξε τα πρώτα προειδοποιητικά πυρά, λέγοντας πως «όσα παρακολουθούμε τις τελευταίες ώρες είναι το αποτέλεσμα ενός εξόφθαλμου πια εκβιασμού προκειμένου ο κ. Καμμένος να μη χάσει την καρέκλα του αρχηγού της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των ΑΝΕΛ. Είναι προφανές ότι ο κ. Τσίπρας τρέμει όσα ο πρώην εταίρος του απειλεί να αποκαλύψει και είναι πρόθυμος να κάνει όποια παραχώρηση του ζητήσει ο κ. Καμμένος».
Αντέχει η κυβέρνηση έναν απασφαλισμένο Καμμένο;
Η κυβέρνηση έχει και μια άλλη επιλογή αν θέλει να γλιτώσει από τα σφοδρά πυρά της αντιπολίτευσης. Να αφήσει τον Κανονισμό ως έχει και οι ΑΝΕΛ σήμερα ή το αργότερο την Δευτέρα να διαλυθούν. Σε ένα τέτοιο σενάριο, όμως, ο μεγάλος κίνδυνος ακούει στο όνομα Πάνος Καμμένος, ο οποίος απασφαλισμένος πια θα γυρνάει από κανάλι σε κανάλι, θα τουιτάρει όλη τη μέρα και θα εξαπολύει για την κυβέρνηση και τον Αλέξη Τσίπρα κάθε πιθανή και απίθανη κατηγορία.
Το αντέχει αυτό η κυβέρνηση, και μάλιστα μέχρι τον Οκτώβριο, εάν η πρόθεσή της είναι να εξαντλήσει την τετραετία; Μια προφανής απάντηση είναι «όχι».
Άρα η κυβέρνηση θα πάρει την τελική της απόφαση αφού ζυγίσει τα υπέρ και τα κατά της κάθε λύσης και με κύριο γνώμονα ποια από τις λύσεις θα έχει το μικρότερο πολιτικό κόστος για την ίδια μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέχρι τις εκλογές.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, βαρύνουσα θα είναι και η γνώμη του προέδρου της Βουλής Νίκου Βούτση, μιας και θα είναι αυτός που θα χρεωθεί ή θα πιστωθεί σε μεγάλο βαθμό στο τέλος της μέρας τη μία ή την άλλη λύση.
