’Οχι οι μάγοι δεν ήταν τρεις, το έλατο δεν έχει καμία σχέση με τη γέννηση του Ιησού, ούτε ο ’Αγιος Βασίλης όμως είναι “εφεύρεση” της Coca Cola
Εχετε αναρωτηθεί ποτέ αν τα Χριστούγεννα γιορτάζονταν πάντα την 25η Δεκεμβρίου με στολισμένα έλατα και δώρα, κατά την παράδοση τριών μάγων; Η αλήθεια δεν είναι ακριβώς έτσι. Οι μάγοι δεν ήταν τρεις, τα Χριστούγεννα δεν έπεφταν πάντα στις 25 Δεκεμβρίου και τα στολισμένα έλατα είναι μια μεταγενέστερη παράδοση που ξεκίνησε από τη Γερμανία, όμως ας μη γινόμαστε κυνικοί. Ο Άγιος Βασίλης, άλλωστε, δεν είναι εφεύρημα της Coca Cola κι οι κάλτσες έχουν καλό λόγο που κρέμονται πάνω από το τζάκι…
Ο Santa Clauss είναι εφεύρεση της Coca Cola; Λάθος
Ο μύθος λέει ότι η Coca Cola “εφηύρε” τον ‘Αγιο Βασίλη στη μορφή που τον ξέρουμε σήμερα, μια θεωρία, την οποία πολλοί επικαλούνται με κυνισμό τις μέρες των γιορτών ως απόδειξη της εμπορευματοποίησης των Χριστουγέννων. Μόνο που η αλήθεια δεν είναι ακριβώς έτσι. Δημιουργός της σύγχρονης εικόνας του Santa Clauss είναι ο μεγάλος καρτουνίστας και σκιτσογράφος Thomas Nast, ο οποίος αν και γεννήθηκε στη Γερμανία, θεωρείται ο “πατέρας” του αμερικανικού καρτούν. Δραστηριοποιήθηκε κυρίως στα μέσα του 18ου αιώνα κι ήταν αυτός που δημιούργησε (συνδυάζοντας φιγούρες της γερμανικής παράδοσης για τον Άγιο Νικόλαο) τη σημερινή μορφή ενός Santa Clauss, με κοιλιά και λευκή γενειάδα, που κατοικεί στον Βόρειο Πόλο. Πολλές δεκαετίες μετά, γύρω στο 1930, η Coca Cola ενέταξε τη φιγούρα του Santa Clauss -που είχε ήδη γίνει εξαιρετικά δημοφιλής- στις διαφημιστικές καμπάνιες της, βάζοντας τον να πίνει αντί για γάλα, αναψυκτικό.
Οι μάγοι ήταν τρεις, σύμφωνα με τη Βίβλο; Λάθος
Έχουμε όλοι στις φάτνες κάτω από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μας τρεις μάγους με δώρα που καθοδηγούμενοι από το αστέρι, επισκέπτονται τον νεογέννητο Ιησού; Πιθανότατα ναι. Θα μπορούσαμε να έχουμε πολύ περισσότερους και να είμαστε πιο ακριβείς, σύμφωνα με τις γραφές της Βίβλου, η οποία πουθενά δεν αναφέρει τον αριθμό “τρεις”. Αναφέρει ότι όταν ο Ιησούς γενήθηκε στη Βηθλεέμ, σοφοί άντρες από τα ανατολικά της Ιερουσαλήμ έσπευσαν να τον επισκεφτούν και να του προσφέρουν δώρα, χρυσό, λιβάνι και μύρο. Δεν διευκρινίζει, όμως, πόσοι ήταν.
Ο περιορισμός σε τρεις και τα ονόματα Γκασπάρ, Μελχιόρ και Βαλτάσαρ δεν μπήκαν στη χριστιανική παράδοση παρά πολύ μετά, όταν ένα μωσαϊκό του έκτου αιώνα στην Ιταλία τους αποκάλεσε με τα ονόματα που τους ξέρουμε και σήμερα.
Τα Χριστούγεννα ήταν πάντα στις 25/12; Λάθος
Η παλαιότερη αναφορά στην ημερομηνία γέννησης του Ιησού χρονολογείται από τον 2ο αιώνα και την τοποθετεί τον Μάρτιο. Γεγονός που συμβαδίζει με τις γραφές της Βίβλου και τις αναφορές στους βόσκους, οι οποίοι έβγαιναν με τα κοπάδια τους την άνοιξη -ποτέ χειμώνα. Η 25η Δεκεμβρίου, ως μέρα γέννησης του Ιησού, καθιερώθηκε στις αρχές του τρίτου αιώνα από τον δάσκαλο Ιππόλυτο από τη Ρώμη, ο οποίος υπολόγισε ότι η σύλληψη του Ιησού έγινε την 25η Μαρτίου, πρόσθεσε εννιά μήνες και κατέληξε στις 25/12. Χρειάστηκε να περάσει περίπου ένας αιώνας ακόμα μέχρι να καθιερωθεί η ημερομηνία και να αρχίσουν να γιορτάζονται τα Χριστούγεννα στις 25/12, διαχωρίζοντας τους χριστιανούς από τους παγανιστές που γιόρταζαν το χειμερινό ηλιοστάσιο.
Το έλατο συνδέεται με τη γέννηση; Λάθος
Όπως ο Άγιος Βασίλης – Santa Clauss, έτσι και το στολισμένο Χριστουγεννιάτικο έλατο μπήκε πολύ μετά στις Χριστουγεννιάτικες παραδόσεις. Οι γραφές της Βίβλου συμβουλεύουν τους Χριστιανούς να μην παρασύρονται από παγανιστικά έθιμα, όπως το κόψιμο των δέντρων και το στόλισμά τους με ασήμι και χρυσό. Η συμβουλή τηρήθηκε μέχρι την περίοδο της Αναγέννησης, όταν Γερμανοί προτεστάντες άρχισαν να στολίζουν τα σπίτια τους με δέντρα που έκοβαν από τοπικά δάση. Η παράδοση διαδόθηκε ευρέως, αρχικά στη Γερμανία και ύστερα στη Μεγάλη Βρετανία, όταν η σύζυγος του βασιλιά George III, Charlotte, τη μετέφερε στο παλάτι (1761). Περίπου έναν αιώνα μετά (1848), η δημοτικότητά της εκτινάχτηκε στα ύψη, όταν η βασίλισσα Victoria και ο πρίγκιπας Albert φωτογραφήθηκαν μπροστά από το στολισμένο δέντρο τους. Στην Αμερική, το έθιμο συνάντησε πολλές δυσκολίες, πολεμήθηκε, ενώ ο πρόεδρος Ρούζβελτ, προσπάθησε να το απαγορεύσει τη δεκαετία του 1930. Ματαίως, όπως η ιστορία έδειξε.
Κάλτσες στο τζάκι; Γιατί όχι;
Για να τα ξεκαθαρίσουμε: οι κάλτσες που κρεμάμε πάνω από το τζάκι για να τις γεμίσει με δώρα ο Άγιος Βασίλης, δεν έχουν κανένα έρεισμα σε αναφορές της Βίβλου. ‘Ομως πρόκειται για μια Χριστουγεννιάτικη παράδοση που συνδέεται εδώ και πολλούς αιώνες με τα Χριστούγεννα -είναι ακόμα παλιότερη από αυτήν του στολισμένου έλατου- και που προέρχεται από ένα μύθο σχετικά με τη ζωή και τη δράση του Άγιου Νικόλαου. Μύθο που λέει ότι ο Άγιος Νικόλαος, για να ενθαρρύνει τους γάμους κοριτσιών από τις φτωχότερες οικογένειες με τους γαμπρούς που πραγματικά αγαπούσαν, πήγαινε κρυφά κι έβαζε χρυσά νομίσματα στις κάλτσες που άπλωναν για να στεγνώσουν -κι έτσι ο έρωτας μπορούσε να θριαμβεύσει. Οπότε κρεμάστε κάλτσες και πιστέψτε το. Όσο κι αν καταρρίπτονται ορισμένες Χριστουγεννιάτικες παραδόσεις, η μαγεία των Χριστουγέννων είναι εδώ, αρκεί να την πιστέψουμε.
