Είτε πρόκειται για το κολατσιό μας στη δουλειά ή στο σχολείο είτε για ένα πικ νικ, το σάντουιτς είναι μια απλή, αλμυρή επιλογή για κάθε ώρα της ημέρας. Ξέρετε όμως την ιστορία του;
Πριν από τον ορισμό του ως «σάντουιτς», αυτό το φορητό φαγητό ονομαζόταν απλά «κρέας σε ψωμί», κάτι που ειλικρινά δεν είναι και τόσο εύηχο. Ζεστό ή κρύο, αλμυρό ή γλυκό αυτό το πολυεπίπεδο φαγητό, α υπάρχει για πολλά χρόνια ακόμη.
Το σύγχρονο σάντουιτς μπορεί να περιέχει κρέας, μπορεί και όχι
Η ακριβής προέλευση του σάντουιτς είναι δύσκολο να εντοπιστεί. Υπάρχουν, πολλοί άνθρωποι στην αρχαία ιστορία που καταγράφονται με ένα τέτοιο στα χέρια τους. Ο πρώτος όλων είναι ίσως ο Χιλλέλ ο Πρεσβύτερος, ένας εξέχων Εβραίος ραβίνος που έζησε γύρω στον 1ο αιώνα π.Χ. Ο Χιλλέλ πιστεύεται ότι τοποθέτησε ένα μίγμα από ψιλοκομμένα καρύδια, μπαχαρικά, μήλα και κρασί (άγνωστο πώς το κατάφερε) μεταξύ δύο μάτζο (είδος ψωμιού σαν πίτα), για να το συνοδεύσει με πικρά χόρτα.
Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα (μεταξύ του 6ου και του 16ου αι. π.X.) , οι άνθρωποι δεν έτρωγαν από τα πιάτα, αλλά από trenchers που φτιάχνονταν από ψωμί επάνω στο οποίο τοποθετούνταν το φαγητό. Μεταξύ άλλων τροφίμων, κρέας με σάλτσα έμπαινε επάνω σε αυτά και τρωγόταν με τα χέρια. Το trencher απορροφούσε τους πολλούς χυμούς του φαγητού, λόγω της απορροφητικής υφής του και τρωγόταν στο τέλος αν κάποιος δεν χόρταινε. Διαφορετικά το πετούσαν στα σκουπίδια ή το έριχναν στους φτωχούς.
Trancher. Επάνω σε αυτό τοποθετούνταν ψωμί που γινόταν επίπεδο και εξυπηρετούσε τον σκοπό ενός πιάτου, απορροφώντας μάλιστα το περιτό λίπος.
Το σάντουιτς πήρε το όνομά του τον 18ο αιώνα. Στη μέση ενός παιχνιδιού με χαρτιά διάρκειας 24 ωρών, η ιστορία λέει ότι ο 4ος κόμης του Sandwich, Τζον Μόνταγκιου, μανιώδης χαρτοπαίκτης, δεν ήθελε να σταματήσει το παιχνίδι του για να πάει να φάει το μεσημεριανό του. Είχε επισκεφθεί στο παρελθόν την Μεσόγειο όπου είχε δει τις πίτες και τα μικρά καναπεδάκια που σέρβιραν οι Έλληνες και οι Τούρκοι. Ο Μόνταγκιου έδωσε εντολή σε έναν υπηρέτη να συνθέσει ένα παρόμοιο γεύμα γι’ αυτόν, το οποίο θα μπορούσε να φάει με το ένα χέρι, για να μπορεί με το άλλο να συνεχίζει να παίζει χαρτιά.
Ο 4ος κόμης του Sandwich, Τζον Μόνταγκιου
Αν και ο Μόνταγκιου δεν εφηύρε τεχνικά το σάντουιτς, πιστώνεται την δημοφιλία του και – κατά κάποιον τρόπο – το όνομά του. Στο βιβλίο «Sandwich: A Global History», η συγγραφέας Μπι Γουίλσον γράφει ότι οι υπόλοιποι συμπαίκτες του σύντομα άρχισαν να παραγγέλνουν το «ίδιο με τον Σάντουιτς», το οποίο αργότερα συντομεύτηκε για να λέγεται «σάντουιτς».
Μέχρι τον 19ο αιώνα, το σάντουιτς είχε γίνει δημοφιλές σε όλη την Ευρώπη, ειδικά στην Αγγλία λόγω της βιομηχανικής επανάστασης. Οι άνθρωποι χρειάζονταν εύκολα στην παρασκευή, εύκολα στη μεταφορά γεύματα που θα τους κρατούσαν χορτάτους όλη την ημέρα.
Οι επιλογές πλέον είναι απεριόριστες. Όωπς για παράδειγμα, σάντουιτς για χορτοφάγους
Μέχρι τον 19ο αιώνα το σάντουιτς είχε γίνει δημοφιλές σε όλη την Ευρώπη, ειδικά στην Αγγλία λόγω της βιομηχανικής επανάστασης. Οι άνθρωποι χρειάζονταν εύχρηστα γεύματα τα οποία θα μπορούσαν να τα γεμίσουν για μια μακρά μέρα εργασίας στο γραφείο ή να κάνουν σκληρή εργασία. Κάθε τάξη ανθρώπων απολάμβανε σάντουιτς και τώρα υπάρχουν σάντουιτς όλων των διαφορετικών ειδών και γεύσεων και για κάθε περίσταση – από τα σάντουιτς αγγουριού μεγέθους δαγκώματος μπορεί να φάτε στο τσάι με τη βασίλισσα σε ένα καλό σάντουιτς τόνου που θα βρείτε στο γεύμα σας τσάντα.
Αλλά και club sandwich
Από τότε μέχρι σήμερα, όλοι οι άνθρωποι, οποιασδήποτε κοινωνικής ομάδας, οποιουδήποτε πολιτισμού έχουν γευτεί ένα σάντουιτς. Και πολλά μπορεί να έχουν αλλάξει από τον 18ο αιώνα, ωστόσο η ικανοποίηση που προσφέρει ένα σάντουιτς είναι αδιαμφισβήτητη.
Φωτογραφίες: Pexels, Wikipedia
