Έναn ολόκληρο χρόνο αφιέρωσε ο πρώην ανώτατος στρατιωτικός διοικητής του ΝΑΤΟ, Τζέιμς Σταυρίδης, σε ταξίδια στην Ευρώπη μιλώντας με πολιτικούς, πολίτες και επιχειρήσεις για την ΕΕ.
Και όπως γράφει στο Bloomberg Businessweek το ταξίδι αυτό τον άφησε γεμάτο αμφιβολίες για το μέλλον της Ένωσης.
Στο άρθρο του ο ελληνικής καταγωγής απόστρατος ναύαρχος τεσσάρων αστέρων του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού συγκρίνει την ΕΕ με την Αυστροουγγαρία : «Σήμερα βλέπουμε στην Ευρώπη μιαν άλλη παράξενη ομοσπονδία – την Ευρωπαϊκή Ένωση – να τελεί υπό εξαιρετικά φυγόκεντρες δυνάμεις, που απειλούν να κάνουν θρύψαλα το όνειρο της ενοποίησης της ηπείρου».
Όπως γράφει ο κοσμήτορας της Fletcher School of Law and Diplomacy του Πανεπιστημίου Tuft «η ΕΕ μοιάζει με αυτοκρατορία λίγο πριν την κατάρρευση» λόγω ποικίλων προβλημάτων: Στην Ουγγαρία και την Πολωνία βλέπει κανείς πώς τμήματα της Γηραιάς Ηπείρου επιδιώκουν στενότερους δεσμούς με την Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν. Στην Ιταλία βρίσκονται στην εξουσία αντιευρωπαϊκές δυνάμεις, που γοήτευσαν μάζες ψηφοφόρων με τα μηνύματά τους κατά των μεταναστών και του δημοσιονομικού ελέγχου από την ΕΕ. Ενώ το χειρότερο χτύπημα στην Ευρώπη κατάφερε η Βρετανία, που οδεύει προς το διαζύγιο από την ΕΕ χωρίς ώριμο σχέδιο για την μετά – Brexit εποχή.
«Παρά τη θετική έλξη από τη Γαλλία υπό τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τη συνεχιζόμενη επιρροή της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ στη Γερμανία, οι αντίρροπες δυνάμεις στην Ευρώπη δείχνουν να ενισχύονται. Η Ρωσία, φυσικά, ως κύριος ωφελούμενος απ’ αυτό, θα κάνει ό,τι μπορεί με λεπτούς, αλλά και άμεσους χειρισμούς- για να επιταχύνει τη διαδικασία της αποσύνθεσης», υπογραμμίζει.
Κι αυτό, σύμφωνα με τον Τζέιμς Σταυρίδη αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα ΚΑΙ για τις ΗΠΑ, αφού η ΕΕ – ως μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις παγκοσμίως, μια ένωση κρατών με τον δεύτερο μεγαλύτερο αμυντικό προϋπολογισμό στον πλανήτη και με τις δημοκρατικές της αξίες- είναι ο καλύτερος εταίρος που θα μπορούσε να έχει η Αμερική.
Πως μπορούν να βοηθήσουν οι ΗΠΑ στη διάσωση της Ευρώπης
Τι μπορούν λοιπόν να κάνουν οι ΗΠΑ για να αποτρέψουν την κατάρρευση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος;
- Πρώτον: «Οι Αμερικανοί θα πρέπει να μιλούν σε κάθε επίπεδο για το πόσο σημαντική είναι μια ενωμένη Ευρώπη», γράφει ο πρώην διοικητής του ΝΑΤΟ προτρέποντας την Ουάσιγκτον να ενισχύσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις πολιτικές, πολιτισμικές και οικονομικές ανταλλαγές με την ΕΕ.
- Δεύτερον: «Ο,τιδήποτε μπορούν να κάνουν οι ΗΠΑ για να ενισχύσουν το ΝΑΤΟ, υποστηρίζει την ιδέα μιας ενωμένης ηπείρου», λέει, αφού κατά τη γνώμη του το ΝΑΤΟ εγγυάται την ασφάλεια της ΕΕ και είναι λίαν δημοφιλές στην Ένωση.
- Τρίτον: «Πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτή την αίσθηση όχι μόνον στην Ουγγαρία, αλλά και στην Πολωνία, την Ιταλία και άλλα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, όπου ενισχύονται οι αντιευρωπαϊκές απόψεις» σημειώνει, τονίζοντας ότι η Συμμαχία μπορεί να ενισχύσει τη συνοχή της Ευρώπης ως συνεκτικός θεσμός.
- Τέταρτον: «ΗΠΑ και ΕΕ πρέπει να εργαστούν για την αναβίωση της διατλαντικής εμπορικής συνεργασίας ώστε να δημιουργήσουν τη μεγαλύτερη ζώνη ελεύθερου εμπορίου στην παγκόσμια ιστορία παρά την αντιπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ σε πολύπλευρες εμπορικές συμφωνίας», προτείνει τονίζοντας ότι αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία σε μια περίοδο που η Ρωσία απειλεί τη σταθερότητα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Κι εκφράζει την ελπίδα να φθάσουν οι προτάσεις του εις ώτα ακουόντων και να τεθούν τάχιστα σε εφαρμογή: «Οι μέρες μου στη Βουδαπέστη, στα ερείπια της αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας μου θύμισαν όχι μόνον ότι οι δύσκαμπτες πολιτικές δομές είναι επιρρεπείς στην κατάρρευση, αλλά και ότι συχνά το κάνουν αυτό σε άκρως ακατάλληλους καιρούς».
Φυσικά, καταλήγει, η Ευρώπη δεν είναι αυτοκρατορία όπως εκείνη των Αψβούργων, ούτε βρίσκεται στο ίδιο χάος με εκείνο που επικρατούσε στη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. «Αλλά οι ρωγμές στη δομή της Ευρώπης γίνονται εμφανείς» προειδοποιεί, «την ώρα η Ρωσία προσπαθεί να ανακτήσει το παλιό της μεγαλείο. Οι ΗΠΑ μπορούν να βοηθήσουν την Ευρώπη να μείνει ενωμένη και αυτό είναι κάτι που τις συμφέρει εξαιρετικά».
