«Δεν νιώθω ο εαυτός μου. Νιώθω σαν ένα άλλο άτομο μέσα μου». Η αποσύνδεση ή αλλιώς διάσχιση είναι μια ψυχική διαταραχή κατά την οποία το άτομο αποκόπτεται από την πραγματικότητα, τις σκέψεις και τα συναισθήματα του.

Φυσιολογικά φαινόμενα αποσύνδεσης βιώνουμε όλοι μας καθημερινά. Σκεφτείτε απλά περιπτώσεις κατά τις οποίες ενώ οδηγούσατε, φτάνετε στον προορισμό σας αδυνατώντας όμως να θυμηθείτε τη διαδρομή.

«Γιατί ήρθα σε αυτό το δωμάτιο; Κάτι ήθελα να κάνω αλλά δεν θυμάμαι τι…». Πόσες φορές άραγε σας έχει τύχει να το πείτε αυτό στον εαυτό σας;

Ή τα βράδια εκείνα όπου ενώ παρακολουθείτε μια ταινία στην τηλεόραση διαπιστώνετε ότι έχετε χάσει ένα μεγάλο μέρος της για το οποίο δεν γνωρίζετε τι έγινε.

Πόσες φορές δεν έχει τύχει να χάσουμε ολόκληρα αποσπάσματα από μια συζήτηση σε παρέα φίλων απλά γιατί δεν είμαστε εκεί και το μυαλό μας τρέχει κάπου αλλού. 

Ολα αυτά τα παραδείγματα είναι φυσιολογικά και αυτό που εύκολα θα περιγράφαμε ως «ήμουν αφηρημένος» δεν είναι τίποτα άλλο από μια προσωρινή αποκοπή από την πραγματικότητα.

Συχνά η κούραση, το στρες της καθημερινότητας ή γεγονότα που δεν συνειδητοποιούμε πόσο πολύ πιέζουν την καθημερινότητά μας, μάς κάνουν περιστασιακά να «αποκόβομαστε» από τα δυσάρεστα τεκταινόμενα.

Η ψυχική αποσύνδεση μπορεί να εμφανιστεί πιο έντονα όταν το άτομο έρχεται αντιμέτωπο με ιδιαίτερα στρεσογόνα γεγονότα, τα οποία αδυνατεί να διαχειριστεί και να ελέγξει.

Εχει παρατηρηθεί ότι τα άτομα που έχουν βιώσει ένα τραυματικό γεγονός τείνουν σε υψηλό ποσοστό να εμφανίζουν συμπτώματα αποσύνδεσης σε μεγαλύτερο βαθμό.

Σε αυτές τις περιπτώσεις η αποσύνδεση λειτουργεί ως μηχανισμός άμυνας προφυλάσσοντας το άτομο από τον σωματικό ή συναισθηματικό πόνο που συνοδεύουν το τραυματικό γεγονός.

Όταν όμως η αποσύνδεση γίνεται επανειλημμένα και διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε η διατάραξη των λειτουργιών της συνείδησης, της μνήμης και της ταυτότητας είναι πιο σοβαρή και μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση των Αποσυνδετικών Διαταραχών (Dissociative Disorders).

Χαρακτηρίζεται από επίμονα και επανειλημμένα επεισόδια κατά τα οποία το άτομο αισθάνεται αποχωρισμένο από τον εαυτό του και το σώμα του. Για παράδειγμα αισθάνεται σαν μηχάνημα ή ότι ονειρεύεται. Σαν να βλέπει τον εαυτό του να παίζει σε ταινία. Νιώθει σαν ένας εξωτερικός παρατηρητής του εαυτού του.

Το άτομο με λίγα λόγια εκλαμβάνει τα συναισθήματα ή τις λειτουργίες του ως ξένο σώμα, παρατηρώντας τα από απόσταση.

Τα συμπτώματα που συνοδεύουν τη διαταραχή είναι συνήθως αλλοιωμένη αντίληψη του χώρου και του χρόνου, αίσθημα παραδοξότητας, όπως επίσης και αίσθημα άγχους, κατάθλιψης και φόβος.

Νιώθουμε σαν να είμαστε και δεν είμαστε εκεί. Σαν το σώμα μας να είναι εκεί, αλλά εμείς είμαστε κάπου αλλού…

Σε κάθε περίπτωση αποσύνδεσης η βοήθεια από ειδικό είναι επιβεβλημένη.

bovary