Οι απαντήσεις που μπορεί να σου δώσει η χαρτογράφηση του μηνιαίου κύκλου για την ακανόνιστη περίοδό σου.
Μήπως η περίοδός σου είναι ακανόνιστη; Έχεις έντονη τριχοφυΐα; Έχεις πάρει βάρος, παρόλο που δεν τρως περισσότερο; Ή μήπως απλά προσπαθείς να μείνεις έγκυος, όμως σου είναι δύσκολο να εντοπίσεις τις γόνιμες μέρες σου, αφού ο κύκλος σου δεν είναι σταθερός; Αν όλα αυτά σου ακούγονται αρκετά συνηθισμένα, τότε είναι πολύ πιθανό το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (διαβάστε περισσότερα) να σε αφορά. Πώς μπορείς, όμως, να το ξέρεις με βεβαιότητα;
Όπως εξηγεί ο Δρ. Θάνος Παράσχος, γυναικολόγος μαιευτήρας, ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση (διαβάστε περισσότερα) και Διευθυντής του Κέντρου Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής emBIO, παρόλο που το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι ένα αρκετά συνηθισμένο πρόβλημα, καθώς αφορά το 10% των γυναικών, πολύ συχνά η διάγνωσή του καθυστερεί να γίνει. Η δυσκολία στη διάγνωση έγκειται στο ότι τα συμπτώματα, όπως οι ακανόνιστες περίοδοι, η υπερβολική τριχοφυΐα, η ακμή, η αύξηση βάρους και η υπογονιμότητα είναι συμπτώματα που δε σχετίζονται αποκλειστικά με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, αλλά μπορεί να οφείλονται και σε άλλα αίτια. Φυσικά η ενημέρωση του γυναικολόγου για τα πιο πάνω συμπτώματα συνήθως αποτελεί το έναυσμα για να γίνει η κατάλληλη διερεύνηση με τις κατάλληλες εξετάσεις. Συχνά, όμως, και η ίδια η γυναίκα δυσκολεύεται να προσδιορίσει τα συμπτώματα και να τα συνδέσει με το σύνδρομο. Κάτι, λοιπόν, που μπορεί να λειτουργήσει βοηθητικά για εκείνη είναι η χαρτογράφηση του μηνιαίου κύκλου της περιόδου της. Με τη μέθοδος αυτή, η γυναίκα δεν καταγράφει απλά και μόνο τις ημέρες που έχει περίοδο, για να προσδιορίσει το μήκος του κύκλου της. Στην ουσία, παρακολουθεί και καταγράφει την τραχηλική της βλέννα και παρατηρεί με προσοχή τα συμπτώματα που σχετίζονται με τον κύκλο της ως δείκτη της καθημερινής της γονιμότητας. Τα πιο συνηθισμένα σημεία που παρατηρούνται στις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες μπορεί να είναι οι μεγάλοι κύκλοι, δηλαδή κύκλοι που διαρκούν πάνω από 35 ημέρες ή εμφάνιση περιόδου με καθυστέρηση μηνών, γεγονός που αποτελεί σημάδι ότι η ωορρηξία είτε δε συμβαίνει είτε συμβαίνει ακανόνιστα, οι αιμορραγίες, η ακανόνιστη καφέ χρώματος αιμορραγία για αρκετές ημέρες ή η κηλίδωση μεταξύ των πραγματικών περιόδων και η παρατεταμένη παραγωγή τραχηλικής βλέννας. Πιο συγκεκριμένα, η γυναίκα με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να έχει περισσότερη βλέννα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Όπως εξηγεί ο Δρ. Παράσχος, εάν μια γυναίκα κατά τη χαρτογράφηση διαπιστώσει κάποια από τα παραπάνω, θα πρέπει να επισκεφτεί τον γυναικολόγο της, για να πάρει το πλήρες ιστορικό της, να κάνει αιματολογικές εξετάσεις, για να ελεγχθούν μεταξύ άλλων και τα επίπεδα ορμονών και να γίνει ένα υπερηχογράφημα, για να διαπιστωθεί αν οι ωοθήκες της εμφανίζονται πολυκυστικές. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να ανιχνευτούν με τον υπέρηχο πολλές μικρές κύστεις οι οποίες σχηματίζονται στις ωοθήκες, επειδή τα ωάριο δεν ωριμάζει και δεν απελευθερώνεται σε τακτική βάση. Δεν υπάρχει δηλαδή ωορρηξία. Αυτές οι κύστεις, όμως, που δημιουργούνται είναι δυνατό να προκαλέσουν ορμονικές διαταραχές, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τα συμπτώματα του συνδρόμου και μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε υπογονιμότητα (διαβάστε περισσότερα).
Όσον αφορά στην αντιμετώπιση, κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορεί να δώσουν λύση στο πρόβλημα που συχνά σχετίζεται με την υπογονιμότητα. Γι΄ αυτό συστήνεται υγιεινή διατροφή και άσκηση, που συχνά αρκούν για να μετριάσουν τα συμπτώματα του συνδρόμου. Για παράδειγμα, έχει αποδειχθεί ότι οι γυναίκες που χάνουν έως 10% του σωματικού τους βάρους, μπορεί να ξεπεράσουν το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και αρχίζουν να έχουν κύκλους κανονικότερου μήκους και σταθερή ωορρηξία. Εάν πάντως η αλλαγή του τρόπου ζωής δεν είναι αρκετή για τη διαχείριση των συμπτωμάτων, ένας γιατρός μπορεί να συστήσει ως θεραπεία το αντισυλληπτικό χάπι, το οποίο όμως δεν επιλύει πραγματικά το πρόβλημα, αφού, όταν το σταματά η γυναίκα, τα συμπτώματα επανέρχονται. Άλλες προτεινόμενες θεραπείες – ανάλογα με την περίπτωση – είναι ένα αντιδιαβητικό φάρμακο, που μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, φάρμακα που προκαλούν ωορρηξία ή φάρμακα που μειώνουν τα επίπεδα των ανδρογόνων.
Σε κάθε περίπτωση, η χαρτογράφηση του μηνιαίου κύκλου μπορεί να λειτουργήσει βοηθητικά για τη γυναίκα κατά τη διάρκεια της όποιας θεραπείας, γιατί την ενθαρρύνει να παρατηρήσει και να καταγράψει τυχόν αλλαγές που συμβαίνουν από τον έναν κύκλο στον επόμενο και να συμπεράνει πιο εύκολα κατά πόσο η θεραπεία είναι αποτελεσματική. Για να μάθει, πάντως, πώς μπορεί να εκπαιδευτεί στη μέθοδο της χαρτογράφησης του κύκλου της, χρειάζεται να συμβουλευτεί τον γυναικολόγο της.
