Το Σάββατο 9 Δεκεμβρίου 2017, στην κατάμεστη
αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου, στις 19:00 το βράδυ, έλαβε χώρα η διοργάνωση του Τιμητικού Αφιερώματος στον μεγάλο μας δάσκαλο και λαογράφο Κώστα Καραπατάκη.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους:
Εκπρόσωπος του Μητροπολίτη Γρεβενών,
Ο Δήμαρχος Γρεβενών,
Ο Διευθυντής του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, κ Καραμανές Ευάγγελος,
Ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Γρεβενών κ Πουρνάρας Στέργιος,
Η Τομεακή Επιτροπή του ΚΚΕ με επικεφαλής τη Γραμματέα Παναγιώτα Ντάγκα,
Ο Σύλλογος Γρεβενιωτών Κοζάνης με τον πρόεδρό του κ Λότσιο Αθανάσιο,
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σαρακίνας με τη χορωδία γυναικών,
Την αυλαία της εκδήλωσης άνοιξε ο Διευθυντής της Βιβλιοθήκης Ζαγκανίκας Σίμος,
Την εκδήλωση χαιρέτησε Ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Γρεβενών κ Πουρνάρας Στέργιος ο οποίος επισήμανε, ότι, είναι υποχρέωση μας, να φιλοτεχνηθεί η προτομή του Κώστα Καραπατάκη και να τοποθετηθεί σε μία από τις πλατείες της πόλης, να ονομασθεί μία οδός της πόλης με το όνομά του, και επίσης να ονομασθεί επίσημα το Κέντρο Πολιτισμού της Σαρακίνας, ως Κέντρο Πολιτισμού Κώστα Καραπατάκη.
Ο Διευθυντής του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, κύριος Καραμανές Ευάγγελος μας μίλησε για την αξία των λαογραφικών καταγραφών και την καταξίωσή τους, με τις επιβραβεύσεις που έλαβε ο Κώστας Καραπατάκης, από την Ακαδημία Αθηνών. Επισήμανε την αναγνώρισή του Κώστα Καραπατάκη από το Σύλλογο Λογοτεχνών και Λαογράφων που τον εξέλεξαν ως πρόεδρό τους!…. Και αναφέρθηκε στις σπάνιες δημοσιεύσεις του στο Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου Αίμου.
Η κόρη του Ιωάννα Καραπατάκη μας αφηγήθηκε στιγμές από την οικογενειακή ζωή του ιδεολόγου πατέρα της.
Ο ανεψιός του γιατρός Θύμιος Καραπατάκης μας ανέπτυξε το γενεαλογικό δέντρο του λαογράφου μας και τις δύσκολες συνθήκες των σπουδών του. Συνθήκες που θα ήταν ανυπέρβλητες, αν δεν υπήρχε η στήριξη του καλόγηρου της Ιεράς Μονής Ζάβορδας, πατέρα- Κοσμά. Ο πάτερ Κοσμάς είναι ένας από τους μεγάλους ανώνυμους του Μακεδονικού Αγώνα.
Ο ιδρυτής του Συλλόγου της Σαρακίνας και για πολλά χρόνια πρόεδρος του Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης, Δημήτρης Μπουκάλης, μας μίλησε για τον Λαογράφο μας όπως τον έζησε και τον γνώρισε από τα νηπιακά του χρόνια στη Σαρακίνα.
Όλοι οι παραβρισκόμενοι χειροκρότησαν τους καλλιτέχνες που φιλοτέχνησαν, κατόπιν προτροπής της Βιβλιοθήκης, τα όμορφα πορτραίτα του μεγάλου μας Λαογράφου, Κώστα Καραπατάκη, τον Πέτρο Καράκαρη με το μεγάλο πορτραίτο και την Σοφία Γκαργκάλα για το μικρότερο σε διαστάσεις.
Ήταν μια συγκινητική εκδήλωση που έχει αποτυπωθεί στο μνημονικό της πόλης. Παρευρέθηκαν σχεδόν όλοι οι συγγενείς του μεγάλου λαογράφου μας: Η κόρη του, Ιωάννα Καραπατάκη, από τα Γιάννινα, Ο εγγονός του, Γεώργιος Φίλιος, από τη Σουηδία, οι εγγονές του Δάφνη και Μυρτιά Φίλιου, από τα Γιάννινα, Η εγγονή του Αφροδίτη Καραγιαννοπούλου με τον γιό της, από την Αθήνα, ο ανεψιός του Κώστας Καραπατάκης, από την Αθήνα, ο ανεψιός του Θύμιος Καραπατάκης με το γιό του Γιώργο από το Αίγιο και οι συγγενείς του, Καραπατάκης Αναστάσιος, Γιώργος, Μαίρη, και Ευανθία, από την Κοζάνη.
Δημοτικά τραγούδια ερμήνευσαν, ο συμπατριώτης μας, καλλίφωνος των Δημοτικών μας Τραγουδιών, Χρήστος Ντάγκαλας, που τον συνόδευσε με το γλυκόηχο κλαρίνο του, ο Μήτσος Μπουζιαλής, και ο Σάκης Μπουκλάς σαν δεύτερη φωνή, με το ντέφι του
Η Χορωδία της Σαρακίνας, με τις εξαίσιες φωνές της, μας μετέφερε στην παραδοσιακή φωνητική ερμηνεία των τραγουδιών του Τόπου μας.
Ανάγνωση κειμένων έκανε η Περιστέρα Ντόλα.
Συνοπτική παράθεση αυτών που ελέχθησαν για τον μεγάλο Λαογράφο ου Τόπου μας, από τον Διευθυντή της Βιβλιοθήκης:
Στις υψηλές κορφές του Ελληνισμού
βρίσκονται λίγοι μάστοροι που χτίζουνε γιοφύρια
Για να ‘χουν οι νιότεροι διάβα να διαβούν.
Πέρασμα να περάσουν.
Και με τη μνήμη του νερού
Και τ’ αγεριού το χάδι
Να μπολιάσουν στην άκρη του γκρεμού
Καινούργια περιβόλια!…
Σ’ έναν απ’ αυτούς τους αέναους άοκνους μαστόρους, (αέναος, διαχρονικός, αιώνιος, παντοτινός), (όλοι γνωρίζουμε ότι η μνήμη όταν αποτυπώνεται στο χαρτί, γίνεται διαχρονική), τον πιο μεγάλο, με τις περισσότερες καταγραφές για τον Λαϊκό μας Πολιτισμό και την Γρεβενιώτικη Παράδοση, έχει οργανώσει ο Δήμος Γρεβενών και η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Γρεβενών, το σημερινό τιμητικό Αφιέρωμα!… Τιμητικό αφιέρωμα στον μεγάλο ερευνητή Λαογράφο του Τόπου μας, τον μεγάλο δάσκαλο, Κώστα Καραπατάκη.
Ο Κώστας Καραπατάκης έσκυψε πάνω στις πηγές, στις πρωτογενείς πηγές, εκεί όπου ανάβλυζε, από τα βάθη της αιωνιότητας, ο Λαϊκός μας Πολιτισμός, και κατέγραψε πολύτιμες μαρτυρίες, περιέγραψε με πιστότητα τα καθημερινά κοινωνικά δρώμενα, (αυτά που στη Λαογραφία λέγονται έθιμα), μετέφερε το αξιακό φορτίο από την ζωή των προγόνων μας, ( ήτοι τα κανοναρχούντα ήθη του λαού μας!..) Και αιχμαλωτίζοντας με όμορφο τρόπο τις λέξεις και την προφορά των λαϊκών ανθρώπων της γενιά του, μας παρέδωσε μια κιβωτό γνώσεων για τον Λαϊκό μας Πολιτισμό. Μας παρέδωσε, εξού συνεκδοχικά, έβαλε τα θεμέλια και έκτισε το οικοδόμημα της Γρεβενιώτικης Παράδοσης!….
Επισημαίνω ορισμένους τίτλους, από τα βιβλία του και από τις δημοσιεύσεις του, που αποδεικνύουν το πληθωρικό του έργο:
1). Λαογραφική μελέτη με τίτλο το «Παιδί» για την οποία του απονεμήθηκε ο Α΄ έπαινος από την Ακαδημία Αθηνών το 1940
2). Για το βιβλίο του ο «Γάμος του Παλιού Καιρού» Βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών το 1968
3). «Η μάνα και το παιδί τα παλιότερα χρόνια»,
4). «Μάρτης και χελιδονίσματα»,
5). «Ο δράκος του Θέρου»
6). «Τα κλήδονα στην περιοχή Γρεβενών»
7). «Ραμπόζι, τσέτλες και μαντάνια»
8). «Έθιμα της Θεσσαλίας»
9). «Το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων» Παλιά Χριστουγεννιάτικα ήθη και έθιμα»
10). «Ποντιακά ήθη και έθιμα»
11). « Ο Γιάγιανος στη Λίτσιστα του Ορτάκιοϊ της Αδριανούπολης
Όλα τα βιβλία του, αλλά ιδιαίτερα τα τέσσερα τελευταία, τον καθιερώνουν ανάμεσα στους μεγάλους Λαογράφους με πανελληνία αναγνωρισιμότητα.
Βιβλία- «γιοφύρια», που μας ενώνουν με την Ιστορία και τον Πολιτισμό των τελευταίων αιώνων του Τόπου μας!
Βιβλία-«με τη μνήμη του νερού» από όπου ποτίζεται η αναβλάστηση και η αναπαραγωγή του πολιτισμικού μας πολιτισμού!…
Βιβλία – «που φέρνουν τ’ αγεριού το χάδι», την Ελευθερία, και την Δημοκρατία που είναι το κλίμα, το οποίο είναι σύμφυτο με τον Ελληνικό Πολιτισμό.
«Στην άκρη του γκρεμού», ριζώνει ένας πολιτισμός που έχει γερές ρίζες!…
«Για να μπολιάσουν καινούργια περιβόλια», για να χτίσουν οι νεότεροι στις άγριες συνθήκες που επικρατούν, το νέο πολιτισμικό τους περιβάλλον, εφάμιλλο με το παλαιό!…
Η ζωή του Κώστα Καραπατάκη είναι παράλληλη με την Ιστορία του Τόπου και τις δοκιμασίες του Λαού μας.
Μεγάλοι οι Χειμώνες και μικρά τα Καλοκαίρια για τον Τόπο μας. Μεγάλοι οι Χειμώνες και μικρά τα Καλοκαίρια και για τον μεγάλο Λαογράφο μας!… Φυλακές εξορίες, κατατρεγμοί, διώξιμο από τη Δημόσια Εκπαίδευση. Και όλα τούτα γιατί αγάπησε πολύ το φτωχό Λαό, την Ελευθερία και την Δημοκρατία.
Ο Κώστας Καραπατάκης πήρε το δισάκι του και σύναξε τους σπόρους από το χωράφι της Ρωμιοσύνης. Οι σπόροι είναι καλά φυλαγμένοι, μπορεί και αντέχουν στη μεγάλη αναβροχιά του γένους… Κάποιοι απ’ αυτούς, θα δραπετεύουν πάντα από το δισάκι και θα μετατρέπονται σε λόγο και θα φέρνουν τη συγκίνηση και τη συνταύτιση αυτών, που έχουν την ίδια εξιονισμένη ιστορία!,,,
Στις υψηλές κορφές των χρόνων
Υπάρχουν μάστοροι που χτίζουνε γιοφύρια
Η πιο όμορφη γέφυρα είναι αυτή που μας ενώνει με το αύριο,
Και στο πιο ζεστό της μνήμης γιατάκι
Σεμνό, μειλίχιο, σε μια γωνιά, θα βρείτε τον Κώστα Καραπατάκη.
Θα γνωρίσετε τον πρωτομάστορα χωρίς να συσταθεί!..
Και θα σας δώσει ανυστερόβουλα τη συνταγή!………
Επιθυμία βαθιά των παρευρισκομένων είναι να φιλοτεχνηθεί η προτομή του Κώστα Καραπατάκη και να τοποθετηθεί σε μία από τις πλατείες της πόλης, να ονομασθεί μία οδός της πόλης με το όνομά του, και επίσης να ονομασθεί επίσημα το Κέντρο Πολιτισμού της Σαρακίνας, ως Κέντρο Πολιτισμού Κώστα Καραπατάκη.
Έχω την αίσθηση ότι τα μόρια αυτού του πολιτισμού είναι εξιονισμένα και τα αναπνέουμε ανεπαίσθητα, όπως, και ότι στην αίθουσα βρίσκεται και παρακολουθεί το τιμητικό μας αφιέρωμα, ένας άλλος κάλφας, που προσπαθούσε να κάνει το γιοφύρι πιο στέρεο και αυτός είναι ο γνωστός σε όλους μας, ο πρώην Νομάρχης, ο Τάκης Ρίγγος, και πιστεύω πως με την εξιονισμένη διάχυτη συγκίνηση του, έχουμε την στήριξή του για την συνέχεια της προσπάθειας!….
Για την επιτυχία της Εκδήλωσης συνέβαλε με την αμέριστη συνεισφορά του, ο εγγονός του, Αντώνης Αργυρόπουλος, που χωρίς αυτόν η πραγματοποίησή της θα ήταν πιο δύσκολη. Επίσης βοήθησαν οι: Αργυρόπουλος Γεώργιος, Σιαφαρίκας Βασίλειος, Χασπερίδης Σταύρος, Ταρλατζή Θεολογία και Κοπάνου Γεωργία.
Η φιλοξενία των προσκεκλημένων ήταν χορηγία του Ξενοδοχείου «ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ», του Γιώργου Νταγκούμα!
Σίμος Ζαγκανίκας
