«Η διστακτικότητα απέναντι στο εμβόλιο» είναι ένας ιδιαίτερα κομψός τρόπος για να διατυπώσουμε ένα σοβαρό πρόβλημα στη δημόσια υγεία.
Ο Π.Ο.Υ. (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) το χαρακτηρίζει ως «καθυστέρηση στην αποδοχή ή άρνηση εμβολιασμού παρά την ύπαρξη υπηρεσιών εμβολιασμού».
Υπάρχει μια τάση, όλοι αυτοί οι άνθρωποι που διστάζουν απέναντι στα εμβόλια, να αντιμετωπίζονται ως ένα. Μάλιστα στο εξωτερικό φέρουν τον τίτλο των anti-vaxers και είναι ο No1 κίνδυνος. Ωστόσο δεν πρόκειται για ένα ομοιογενές πλήθος γονιών που φοβούνται τις τοξίνες και θέλουν τα παιδιά τους να εκτίθενται στην ευλογιά με «φυσικό τρόπο». Μελέτη από ερευνητές του πανεπιστημίου Rutgers και του πανεπιστημίου Erfurt της Γερμανίας, αλλά και του πανεπιστημίου RWTH του Aachen, που δημοσιεύτηκε στο Policy Insights from the Behavioral and Brain Sciences, αναλύει την ψυχολογία τεσσάρων διαφορετικών τύπων ανθρώπων που είναι κατά των εμβολίων, με την ελπίδα να βρεθούν αποτελεσματικές στρατηγικές αλλαγής της αντίληψής τους.
Οι εφησυχασμένοι: Αυτοί οι άνθρωποι τείνουν να ζουν σε μέρη όπου δεν υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ασθενειών οι οποίες μπορούν να προληφθούν από το εμβόλιο, επομένως δε μπορούν να δουν την αρρώστια ως απειλή. «Οι εφησυχασμένοι» παραλείπουν παθητικά τον εμβολιασμό παρά αποφασίζουν ενεργά εναντίον του», αναφέρει το άρθρο. «Κανείς δεν παθαίνει πια ιλαρά» σκέφτεται η εφησυχασμένη Κόρτνεϊ, η οποία αναβάλλει συνεχώς τον εμβολιασμό της κόρης της. Ίσως την πάει τον επόμενο μήνα, που θα έχει περισσότερο χρόνο.
Αυτοί που δεν έχουν πρόσβαση: Για κάποιους, ο εμβολιασμός είναι πιο δύσκολος από τη δική μας γνωστή σύντομη επίσκεψη στο γιατρό και το γρήγορο τσίμπημα στο χέρι. Οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να ζουν σε μέρη χωρίς επαρκή υγειονομική περίθαλψη, με αποτέλεσμα να κάνουν ολόκληρο ταξίδι για ένα ραντεβού. Μπορεί να μην έχουν ασφάλιση (όταν μιλάμε για τις ΗΠΑ). Μπορεί να υπάρχει το εμπόδιο της γλώσσας μεταξύ του ασθενούς και του γιατρού. Συχνά, θεωρούν ότι «ο εμβολιασμός δεν είναι αρκετά σημαντικός για να τους κάνει να ξεπεράσουν τα εμπόδια», γράφουν οι ερευνητές. Ο Ίαν ζει σε μια αγροτική περιοχή και πρέπει να οδηγήσει μιάμιση ώρα για να δει τον γιατρό του, τον οποίο πληρώνει από την τσέπη του, επειδή δεν έχει ασφάλιση. Δεν βλέπει κανένα λόγο να κάνει το ταξίδι αυτό αφού ο γιος του είναι απόλυτα υγιής αυτή τη στιγμή.
Αυτοί που υπολογίζουν τα πάντα: «Μονίμως αναζητούν πληροφορίες για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του εμβολιασμού», αναφέρει το άρθρο. «Αν ο κίνδυνος μόλυνσης θεωρηθεί ότι είναι μικρότερος από τον κίνδυνο εμβολιασμού, η απόφαση θα είναι εναντίον του εμβολιασμού … Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην εντελώς εγωιστική ιδέα ότι μπορεί να παραλείψει κάποιος τον εμβολιασμό του παιδιού του όσο άλλοι γονείς εμβολιάζουν τα παιδιά τους και διατηρούν τον κίνδυνο μόλυνσης χαμηλά. Ο Καρλ γνωρίζει πολλά για την «ανοσία της αγέλης». Όταν γεννήθηκε η κόρη του, πέρασε ώρες στο internet κάνοντας έρευνες για τον εμβολιασμό. Αν και θεωρεί ότι τα εμβόλια είναι μάλλον ασφαλή, έχει δει αρκετά άτομα να τα αμφισβητούν. Και δεδομένου ότι η έρευνά του του λέει ότι όσο οι περισσότεροι άνθρωποι εμβολιάζονται, ο πληθυσμός θα είναι πιθανότατα ασφαλής, γιατί να εκθέσει την κόρη του ακόμα και στον μικρότερο κίνδυνο;
Οι ανασφαλείς: Είναι οι κλασικοί αντι-vaxers, αυτοί στους οποίους δίνεται η μεγαλύτερη προσοχή. Δεν πιστεύουν ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή, δεν εμπιστεύονται το σύστημα υγείας ή τους γιατρούς που τους λένε ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή και δεν εμπιστεύονται τους ανθρώπους που κάνουν τις πολιτικές προώθησης του εμβολιασμού. Ενώ οι άνθρωποι «που υπολογίζουν τα πάντα» και οι «εφησυχασμένοι» έχουν αμφιλεγόμενη στάση απέναντι στα εμβόλια, ο ανασφαλής αισθάνεται αρνητικά γι ‘αυτά. Η Ούρσουλα ανησυχεί. Ένας φίλος της της είπε ότι ξέρει κάποιον που το παιδί του είχε διαγνωσθεί με αυτισμό λίγους μήνες μετά τον εμβολιασμό. Αν και ο γιατρός της τη διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ των εμβολίων και του αυτισμού, η ίδια δεν αισθάνεται ότι ο γιατρός ακούει τις ανησυχίες της. Ο φίλος της λέει ότι σκέφτεται να μην εμβολιάσει τα παιδιά του και η Ούρσουλα σκέφτεται ότι μάλλον το ίδιο θα κάνει κι αυτή.
Οι παρεμβάσεις σε κάθε μία από τις ομάδες που είναι κατά του εμβολιασμού, πρέπει να είναι διαφορετικές, λένε οι ερευνητές.
Για παράδειγμα, για τον Ίαν που δεν έχει πρόσβαση, πρέπει να κάνουμε τον εμβολιασμό ευκολότερο και πιο προσιτό. Μια εκστρατεία που θα εξηγεί τους κινδύνους του μη εμβολιασμού και τα οφέλη που έχουν τα εμβόλια για την κοινωνία, θα μπορούσε να αλλάξει τους υπολογισμούς του Καρλ και θα μπορούσε να καταπνίξει τον εφησυχασμό της Κόρτνεϊ.
Η ανασφαλής Ούρσουλα είναι ο πιο δύσκολος από τους τέσσερις χαρακτήρες, και ο λόγος που τα μέσα ενημέρωσης έχουν επικεντρωθεί σε ανθρώπους με την ίδια στάση. Είναι δύσπιστη απέναντι στο σύστημα υγείας. «Αν ο εμβολιασμός γίνει κανόνας ή εξαναγκασμός, η αντίδραση θα οδηγήσει στη συνειδητή εξουδετέρωση αυτού του κανόνα», αναφέρει η μελέτη. Η μόνη πρόταση που έχουν οι ερευνητές για την ανασφαλή Ούρσουλα είναι η «απομυθοποίηση των μύθων του εμβολιασμού». Δυστυχώς όμως, παλαιότερες έρευνες έδειξαν ότι ούτε αυτό λειτουργεί – ακόμα και αν οι άνθρωποι αυτοί κατανοήσουν τις πληροφορίες, δεν πρόκειται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους.
Επειδή η αλλαγή της αντίληψης της Ούρσουλα είναι πολύ δύσκολη, οι ερευνητές προτείνουν να επικεντρωθεί ο Π.O.Y. στους άλλους τρεις τύπους ανθρώπων όπου η μπορεί να γίνει η διαφορά. «Υπάρχουν πολύ περισσότερες παρεμβάσεις που υπόσχονται αποτελέσματα στους τρεις πρώτους τύπους ανθρώπων ενώ υπάρχει μόνο μία μέθοδος που θα μπορούσε να είναι αποτελεσματική σε όσους είναι ανασφαλείς», γράφουν οι ερευνητές. «Έτσι, οι προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην παροχή κινήτρων στις ομάδες από τις οποίες μπορούμε να δούμε αλλαγή. Αυτό είναι πιο εύκολο να δουλέψει από ό, τι να πείσουν εκείνους που δεν έχουν εμπιστοσύνη στον εμβολιασμό».
atlantic