Το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον από ιδιωτικά επενδυτικά
κεφάλαια (funds) και διεθνή σήματα (brands), και εγχώριους και διεθνείς εξειδικευμένους διαχειριστές, παράλληλα με την αποτελεσματικότερη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων που φθάνουν το 54% της εν λόγω αγοράς αναμένεται τα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, να αλλάξουν τον ξενοδοχειακό χάρτη της χώρας. Το ενδιαφέρον για εξαγορές υφιστάμενων τουριστικών μονάδων, μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους, μεγάλων παραθαλάσσιων εκτάσεων, μικρών ιδιωτικών νησιών και για την κατασκευή ξενοδοχείων ως τμήμα σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων οδηγεί στη διεύρυνση της εποχικότητας και στην αναβάθμιση των υποδομών στον ξενοδοχειακό τομέα της χώρας.
Ο ρόλος των μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων μάλιστα αναμένεται να συρρικνωθεί καθώς θα αυξάνει η διείσδυση των διεθνών brands στην εγχώρια αγορά, δεδομένου ότι σήμερα μόλις 6% των ξενοδοχείων και το 24% των δωματίων ανήκουν σε μεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες, ποσοστά πολύ μικρά σε σχέση με τα ισχύοντα σε ανταγωνιστικές αγορές.
Αυτονόμηση της αγοράς
Εξάλλου, από τις περίπου 9.750 ξενοδοχειακές μονάδες της χώρας, τα ξενοδοχεία πέντε αστέρων καλύπτουν πλέον περίπου το 16% των κλινών από μόλις 5% πριν από μία δεκαετία.
«Το ενδιαφέρον για εξαγορές και διαχείριση έτοιμων μονάδων από έλληνες αλλά και ξένους επενδυτές είναι υπαρκτό» αναφέρει ο Γιάννης Παρασκευόπουλος, της Δανός/BNP Paribas Real Estate, παρατηρώντας πως καθώς ως το 2021, σύμφωνα και με τη μελέτη των PWC – ReMaCo, οι αφίξεις τουριστών αναμένεται να ξεπεράσουν τα 35 εκατομμύρια παρατηρείται μια μερική αυτονόμηση της ξενοδοχειακής αγοράς από την υπόλοιπη οικονομική δραστηριότητα.
Τα σημαντικότερα προβλήματα εντοπίζονται στον κατακερματισμό της ιδιοκτησίας, στον υπερδανεισμό μονάδων και στην ύπαρξη πολλών ξενοδοχείων με χαμηλή κατηγοριοποίηση ενώ η επιτυχής διαχείριση των περισσοτέρων από 8 δισ. ευρώ «κόκκινων» δανείων των ξενοδοχειακών μονάδων θα μπορούσε να μεταβάλει καταλυτικά την επιχειρηματική δομή του κλάδου.
Η αδυναμία εξεύρεσης διαθέσιμων ακινήτων με προδιαγραφές προσφοράς μονάδων άνω των 150 δωματίων αναμένεται να ενισχύσει τη νέα τάση στην αγορά – κυρίως της Αθήνας – για ανάπτυξη μπουτίκ ξενοδοχείων (boutique hotels) με δυναμικότητα όχι μόνο 70-80 δωματίων αλλά πλέον 10-25 δωματίων εκτιμούσε και η εταιρεία συμβούλων ακινήτων Arbitrage Real Estate.
Τα ξενοδοχειακά deals πάντως θα συνεχιστούν λένε στελέχη του κλάδου, την ώρα που το μεγάλο στοίχημα για την Αθήνα παραμένει η καθιέρωσή της ως city break προορισμός.
Το τελευταίο διάστημα έχουν γίνει σημαντικές εξαγορές όπως του «Αστέρα Βουλιαγμένης» από την Apollo Investment, του Hilton από το σχήμα Dogus-ΤΕΜΕΣ, τη μίσθωση του Wyndham Grand Athens, τη συμφωνία του Marriott με τον όμιλο Χανδρή για το Metropolitan, τη μίσθωση του Electra Metropolis και την επαναλειτουργία του πρώην 2 Fashion Hotel OTEL από νέο operator με τη νέα ονομασία Athens Tiare Hotel.
Σημαντικά projects
Σε εξέλιξη βρίσκονται επίσης σημαντικά projects όπως ο πλειστηριασμός του Athens Ledra, η έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας για το πρώην Εsperia της Σταδίου, ο εν εξελίξει διαγωνισμός για το πρώην ακίνητο της Αγροτικής Τράπεζας επί των οδών Κριεζώτου και Πανεπιστημίου, η ολοκλήρωση των διαδικασιών για την επαναλειτουργία του ξενοδοχείου «Πεντελικόν», η ολοκλήρωση της ανακαίνισης του Eden Beach από τους νέους ιδιοκτήτες, τη Somewhere Hotels. Εν τω μεταξύ η Eurobank προχωρεί στην πώληση του εμβληματικού ξενοδοχείου King George στο Σύνταγμα, τη διαχείριση του οποίου έχει η εταιρεία Λάμψα (ιδιοκτήτρια και της «Μεγάλης Βρεταννίας»), η οποία ενδιαφέρεται και για το εννιαώροφο κτίριο στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Κριεζώτου που ανήκει στο Αλληλοβοηθητικό Ταμείο Πρόνοιας Πρώην Εργαζομένων της Αγροτικής Τράπεζας και που προορίζεται για ξενοδοχειακή χρήση.
Παράλληλα το τελευταίο διάστημα είχαμε μεταξύ άλλων και την εξαγορά δύο ξενοδοχείων του ομίλου Χανδρή στην Κέρκυρα από την IKOS Resort, την εξαγορά ξενοδοχείου στην Κω (πρώην Kefalos Club Med) επίσης από την IKOS, τη συμφωνία για την αγορά του Amathus Beach Hotel από την L&R, καθώς και τη νέα συμφωνία διαχείρισης του Kolossos Beach από την Louis Hotels. Οσον αφορά τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα, η κατασκευή ξενοδοχείων ως απαραίτητο τμήμα τουριστικών αναπτύξεων παρουσιάζουν σημαντικές καθυστερήσεις, όπως π.χ. στις περιπτώσεις της Κασσιόπης από την NCH Capital, της Αφάντου από τον όμιλο Atlantica, της Ελούντας από την Mirum, του Παλιουρίου από την DIMERA του Ιβάν Σαββίδη και του Αγίου Ιωάννη Χαλκιδικής από τον όμιλο Μεντεκίδη.
Στη Βόρεια Ελλάδα
Εν τω μεταξύ τα Wyndham & Ramada Loutraki Poseidon Resorts ξεκίνησαν επίσημα τη λειτουργία τους έπειτα από την υλοποίηση της επένδυσης η οποία πραγματοποιήθηκε από την ιδιοκτήτρια εταιρεία ΕΛΙΝΤΟΥΡ ΑΕ σε συνεργασία με την Zeus International και την Wyndham Hotel Group.
Στη Βόρεια Ελλάδα ξεκίνησαν τηλειτουργία τους το Thassos Grand Resort, μία επένδυση ύψους 15 εκατ. ευρώ του βούλγαρου επιχειρηματία Λουκάν Λουκάνοφ, ο οποίος δραστηριοποιείται κυρίως στην βιομηχανία των καλλυντικών, και το πεντάστερο Miraggio Thermal Spa Resort, μια επένδυση ύψους 120 εκατ. ευρώ που πραγματοποίησε η εταιρεία Med Sea Health, με βασικό επενδυτή τον ελληνοπόντιο επιχειρηματία Ανδρέα Ραγότη. Η εταιρεία Ιnestia εισέρχεται στην ξενοδοχειακή αγορά της Μυκόνου με το νέο ξενοδοχείο πέντε αστέρων Branco Mykonos μέσω της θυγατρικής της Intra Ξενοδοχειακή. Η More Meni Ιke προγραμματίζει την ανέγερση ξενοδοχείου πέντε αστέρων στην Κω, η Forest Resorts AΞΤΕ την κατασκευή ξενοδοχείου πέντε αστέρων στην πόλη της Καστοριάς και η IBDPs.r.o. τη δημιουργία ξενοδοχείου πέντε αστέρων στην Κρήτη. Στην Κρήτη επίσης ξεκίνησε την λειτουργία του το Olive Green Hotel ενώ προχωρεί η υλοποίηση της νέας μονάδας κατηγορίας πέντε αστέρων του ομίλου Καράντζη, στην περιοχή της Χερσονήσου. Συγχρόνως, η θυγατρική εταιρεία του ομίλου Στέλλα Πόλαρις Κρέτα σχεδιάζει την κατασκευή νέας μονάδας κατηγορίας πέντε αστέρων και δυναμικότητας 597 κλινών στην περιοχή Αγιος Ιωάννης στην Ιεράπετρα. Η κοινοπραξίας MIRUM HEALLAS προχωρεί σε επένδυση 400 εκατ. ευρώ η οποία περιλαμβάνει το σχέδιο Elounda Hills στον Αγιο Νικόλαο και προβλέπει τη δημιουργία κατοικιών, ξενοδοχείων και άλλων υποδομών. Στην κατηγορία των luxury resorts, έχουμε στα Χανιά το Domes Noruz Chania Autograph Collection που έχει εμπορική συνεργασία με τον όμιλο Mariott ενώ ο όμιλος Μαθιουλάκη προχωρεί σε νέο πεντάστερο ξενοδοχείο στο οποίο αναμένεται να προστεθεί και άλλο ένα resort.99.687 δωμάτια στο Νότιο Αιγαίο
Από τα συνολικά 9.750 περίπου ξενοδοχεία της χώρας, τα 2.068 ξενοδοχεία (21,2% του συνολικού δυναμικού) βρίσκονται στο Νότιο Αιγαίο και διαθέτουν 99.687 δωμάτια.
Στην Κεντρική Μακεδονία βρίσκονται 1.195 (12,3% του συνολικού δυναμικού) και περιλαμβάνουν 45.494 δωμάτια. Στην Αττική υπάρχουν 649 ξενοδοχεία (6,7% του συνολικού δυναμικού) που διαθέτουν 31.701 δωμάτια. Στα Ιόνια Νησιά επίσης τα 930 ξενοδοχεία (9,6% του συνολικού δυναμικού) διαθέτουν 47.888 δωμάτια, ενώ στην Κρήτη τα 1.568 ξενοδοχεία (16,1% του συνολικού δυναμικού) διαθέτουν 89.845 δωμάτια και στην Πελοπόννησο τα 651 ξενοδοχεία διαθέτουν 19.431 δωμάτια.
Οι Κινέζοι της Fosun και οι ΑΕΕΑΠ
Η Fosun International, με συμμετοχές στη Folli Follie και στο Ελληνικό, εξετάζει την αγορά ξενοδοχείων ή την κατασκευή νέων μέσω της θυγατρικής της Club Med SAS, ενώ θα επιδιώξει να φέρει στην Ελλάδα γκρουπ κινέζων τουριστών, αξιοποιώντας το μετοχικό της μερίδιο στην Thomas Cook.
Παράλληλα, οι ελληνικές εταιρείες επενδύσεων ακίνητης περιουσίας (ΑΕΕΑΠ) δείχνουν αυξημένο ενδιαφέρον για την ξενοδοχειακή αγορά.
Ο κλάδος διευρύνεται, καθώς στις Grivalia Properties, Εθνική Πανγαία, Trastor, ICI έρχεται να προστεθεί και η ΒriQ Ρroperties, θυγατρική της Quest του ομίλου Φέσσα.
Η τελευταία έχει ήδη δρομολογήσει την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο, ενώ άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έλαβε και η Μπλε Κέδρος ΑΕΕΑΠ, της οικογένειας Ευμορφίδη (Coco-Mat).