Πόσο «καλοδεχούμενοι» είναι ευρωπαίοι φοιτητές στα βρετανικά πανεπιστήμια, ενόψει Brexit; Συνεχίζεται το πρόγραμμα Εράσμους; Είναι μερικά από τα ερωτήματα που απασχολούν χιλιάδες φοιτητές της Ευρώπης.
Μιλώντας στη γερμανική ραδιοφωνία (DLF), η Βίβιαν Στερν, επικεφαλής της Universities UK International, αναγνωρίζει ότι, βραχυπρόθεσμα τουλάχιστον, το Brexit θα επιφέρει «σκληρό πλήγμα» για τα βρετανικά πανεπιστήμια, κάτι που αναμένεται να φανεί και στη μείωση του αριθμού των ξένων φοιτητών.
Υποστηρίζει ωστόσο ότι έχει γίνει η κατάλληλη προετοιμασία, ώστε «μακροπρόθεσμα η ποιότητα να επικρατήσει και πάλι, προσελκύοντας περισσότερους φοιτητές από όλη την Ευρώπη». Άλλωστε, επισημαίνει η διευθύντρια της Universities UK International, τα βρετανικά πανεπιστήμια έχουν εξαιρετική φήμη και καταλαμβάνουν πάντοτε υψηλές θέσεις σε όλα τα διεθνή rankings.
Επί της ουσίας: Ο δημοσιογράφος της γερμανικής ραδιοφωνίας θέλει να μάθει, εάν, στο μέλλον, οι Ευρωπαίοι φοιτητές θα θεωρούνται «overseas students», με αποτέλεσμα να εκτοξευθούν τα δίδακτρα που θα κληθούν να πληρώσουν στα βρετανικά πανεπιστήμια. Η απάντηση της κ.Στερν: «Ακόμη είναι πολύ νωρίς για να περιγράψουμε τί ακριβώς θα γίνει. Και παρεμπιπτόντως θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι οι overseas students δεν πληρώνουν πάντοτε πολύ περισσότερα χρήματα από τους φοιτητές που προέρχονται από την ΕΕ, αυτό εξαρτάται και από το αντικείμενο σπουδών ή το πανεπιστήμιο. Αλλά ένα μπορώ να πω: όλοι οι φοιτητές που θα αρχίσουν τις σπουδές τους το 2017, θα αντιμετωπίσουν τις ίδιες συνθήκες, ως προς το οικονομικό, όπως και οι Βρετανοί φοιτητές. Το εγγυάται η κυβέρνησή μας. Ζητούμε να ισχύσει το ίδιο και για το 2018 και ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουμε καλά νέα».
«Ζήτημα συμφωνίας» το πρόγραμμα Εράσμους
Ένα άλλο ζήτημα που ενδιαφέρει εκατομμύρια φοιτητές σε όλη την Ευρώπη είναι η συμμετοχή στο πρόγραμμα ανταλλαγών «Εράσμους», που ξεκίνησε το 1987 και έχει εξελιχθεί σε μία από τις πιο επιτυχημένες πρωτοβουλίες της ΕΕ. Και αυτό γιατί δίνει στους φοιτητές τη δυνατότητα να πάρουν «μία πρώτη γεύση» από την Ευρώπη, περνώντας έξι μήνες στη χώρα και το πανεπιστήμιο της επιλογής τους, και μάλιστα με οικονομική υποστήριξη. Θα συνεχίσει η Βρετανία να συμμετέχει στο πρόγραμμα, ακόμα και μετά την αποχώρησή της από την ΕΕ; Η κ.Στερν επισημαίνει: «Το Εράσμους, όπως και πολλά άλλα προγράμματα της ΕΕ, είναι ανοιχτό και για τα κράτη που δεν είναι μέλη. Αλλά αυτό εξαρτάται από τη συμφωνία που υφίσταται ανάμεσα στην ʻτρίτη χώραʼ και την ΕΕ. Και εδώ ακριβώς πρέπει να εξηγήσουμε στην κυβέρνησή μας και στους εκπροσώπους των Βρυξελλών ότι αυτό είναι σημαντικό για όλους μας. Είναι μία win-win-situation να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στην Ευρώπη φοιτητές και ερευνητές υπό την σκέπη του προγράμματος Εράσμους».
Λιγότερο γνωστό στην κοινή γνώμη, αλλά εξαιρετικά σημαντικό για τους γνωρίζοντες, είναι το πρόγραμμα ερευνητικών ανταλλαγών Horizon 2020. Η Βρετανία συμμετέχει σήμερα σε περισσότερες δράσεις του Horizon 2020 απ΄ότι η Γερμανία. Η επικεφαλής της Universities UK International κάνει λόγο για ένα «μοναδικό» πρόγραμμα που δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο. Όχι τόσο λόγω της προβλεπόμενης χρηματοδότησης, αλλά κυρίως γιατί προσφέρει σπάνιες ευκαιρίες διασύνδεσης και επικοινωνίας ανάμεσα σε ερευνητές κορυφαίων ιδρυμάτων από όλη την Ευρώπη. «Ένα μεγάλο κομμάτι της επιστημονικής προόδου γίνεται εφικτό μόνον όταν συνεργάζονται πολλοί ερευνητές από πολλές χώρες. Γι αυτό, η βρετανική κυβέρνηση πρέπει να δώσει προτεραιότητα σε αυτά τα δίκτυα ανταλλαγών. Αυτό δεν είναι καλό μόνο για τη Βρετανία, ολόκληρη η Ευρώπη επωφελείται», σημειώνει η κ.Στερν.
«Ευπρόσδεκτοι οι Ευρωπαίοι»
Τελευταίο, αλλά όχι ήσσονος σημασίας, το ερώτημα για τις αντι-ευρωπαϊκές κορώνες που ακούγονται κατά καιρούς στη Βρετανία από συγκεκριμένους πολιτικούς, αλλά και ορισμένα- ελάχιστα ευτυχώς- κρούσματα βίας και ρατσιστικής συμπεριφοράς με θύματα ευρωπαίους πολίτες. «Είναι ακόμη ευπρόσδεκτοι οι Ευρωπαίοι στη Βρετανία;» διερωτάται ο δημοσιογράφος της γερμανικής ραδιοφωνίας. Η απάντηση της κ.Στερν: «Ναι, οι Ευρωπαίοι είναι θερμά ευπρόσδεκτοι στη Βρετανία και στα πανεπιστήμιά μας. Έχω μιλήσει με πολλούς πρυτάνεις μετά το δημοψήφισμα του Brexit και όλοι μου λένε πόσο σημαντικοί είναι οι ευρωπαίοι συνεργάτες και φοιτητές στο πανεπιστήμιό τους. Τους αγαπάμε, θέλουμε να τους κρατήσουμε εδώ και καθημερινά αγωνιζόμαστε απέναντι στην κυβέρνησή μας για να προστατευθούν τα δικαιώματά τους».
Deutsche Welle