Ἀνοίγεται μπροστά μας ὁ καιρός τῆς μετανοίας, ἡ εὐκαιρία δηλαδή γιά μία ζωή καί πορεία “ἐν μετανοίᾳ”. Σέ τί συνίσταται ἀκριβῶς αὐτό τό κάλεσμα πού μᾶς προτείνει ἡ Ἐκκλησία μας γιά μετάνοια; Πρόκειται γιά ἀπόφαση νά πάρουμε τή ζωή στά χέρια μας καί ταυτόχρονα νά τήν ἐμπιστευθοῦμε στά χέρια τοῦ Θεοῦ καί Πατέρα μας. Νά ξαναδοῦμε τή ζωή καί τόν ἑαυτό μας, ὅπως τή θέλησε γιά ἐμᾶς ὁ Κύριος καί Θεός μας, αὐτός πού εἶναι ὁ δωρητής τῆς ζωῆς μας. Μετάνοια σημαίνει λοιπόν νά ἀποκτήσουμε τήν ἀρετή ἐκείνη πού μᾶς ἐπιτρέπει νά διακρίνουμε ἀνά πᾶσα στιγμή τήν ἀπόσταση πού μᾶς χωρίζει ἀπό αὐτό πού εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μέχρι ποιό σημεῖο ἐμεῖς τό πραγματοποιήσαμε. Νά μποροῦμε νά διακρίνουμε τίς δωρέες πού μᾶς χαρίζει ἁπλόχερα ὁ Θεός καί ποιές ἐμεῖς κάναμε κτῆμα στή ζωή μας.

Μετάνοια δέν εἶναι μία μηχανική πράξη. Εἶναι πορεία ζωῆς, εἶναι τρόπος ζωῆς. Ἕνας ὅμως τρόπος ζωῆς πού ἔχει ὡς κέντρο, ὄχι τό ἐγώ μας καί τόν ἑαυτούλη μας, ἀλλά τό ἄνοιγμα τῆς ὕπαρξης μας καί τῆς ζωῆς μας στόν πλάστη καί τεχνίτη τῆς ζωῆς μας. Μετάνοια εἶναι μία ἄλλη ἡρωική ἔξοδος ἀπό τήν σκλαβιά τοῦ ἀτομικισμοῦ μας, τῆς ἐγωκεντρικῆς μας βιοτῆς, πρός τήν ἐλευθερία τῆς δόξης τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ, ὄπως ἐπισημαίνει ὁ ἀπ. Παῦλος[2].

Ὁ ἅγ. Εἰρηναῖος[3], ἐπίσκοπος Λυώνος, ἕνας ἀπό τούς πρώτους μεγάλους πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, ἐπισημαίνει πώς ὁ ἄνθρωπος ἔχει πλαστεῖ νά ἀκτινοβολεῖ τή δόξα τοῦ Θεοῦ, ὡς δημιούργημα κατ᾽εἰκόνα Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος πρέπει δηλαδή νά πορεύεται μέ τέτοιο τρόπο ὥστε νά ἀντανακλᾶ μία φανέρωση τοῦ Θεοῦ. Ἔχει κληθεῖ γιά νά ζεῖ σέ κοινωνία μέ τόν Δημιουργό, τόν Τριαδικό Θεό.  Μία τέτοια ζωή ἐπιτρέπει νά διαχέεται γύρω μας κάτι ἀπό τή λάμψη τῶν χαρισμάτων τοῦ Θεοῦ, ὅπως γιά παράδειγμα ἡ ἀγάπη, ἡ πραότητα, ἡ ταπείνωση, ἡ ὑπομονή, ἡ εἰρήνη. Μία τέτοια πορεία κοντά στό Χριστό καί μαζί μέ τό Χριστό γίνεται μία πορεία μετανοίας πού ἀκτινοβολεῖ κάτι ἀπό τή θεία εἰκόνα. Ἀσφαλῶς στήν πορεία αὐτή ἔχουμε τίς ἀτέλειές μας. Ὅταν ὅμως εἰσερχόμαστε μέ τή θέλησή μας, ζητώντας τό ἔλεος καί τή θεία ἀγάπη, τότε ἀνακαλύπτουμε καί ταυτόχρονα μεταδίδουμε τήν ὀμορφιά τοῦ κόσμου τῆς αἰωνιότητας καί τοῦ ἰδιου τοῦ Θεοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ ζωή ἐν μετανοίᾳ, πού μᾶς δίνει χαρά καί ἀγαλίαση, πού κατευθύνει τά διαβήματά μας συνεχῶς πρός τήν πηγή τῆς ζωῆς, τόν Κύριο τῆς δόξης.

Ἡ πορεία ὅμως αὐτή δέν εἶναι ἕνα δικό μας προσωπικό κατόρθωμα. Εἶναι τό ἀποτέλεσμα τῆς σχέσης μας μέ τό Θεό καί τῆς ἐν ἁγίω Πνεύματι ζωῆς μας. Καλλιεργεῖται μέσα στή Ἐκκλησία καί περνᾶ ἀπό τόν ἀσκητικό ἀγώνα δηλαδή τή νηστεία, τήν προσευχή, τήν ἐγκράτεια, τήν ἐλεημοσύνη. Τήν ἀπόφασή μας νά νικᾶμε τήν ἁμαρτία καί τά πάθη πού μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπό τή χάρη καί τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί ἀπό τήν ἄλλη νά κατευθύνουμε τή ζωή μας στήν προοπτική τό δικό μας θέλημα νά ταυτίζεται μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Καί τότε θά μποροῦμε πράγματι νά διακρίνουμε τά ἔργα τοῦ φωτός ἀπό τά ἔργα τοῦ σκότους καί αὐθόρμητα θά πράττουμε καί θά ἐνεργοῦμε κατά Θεόν καί ἡ ὕπαρξή μας θά λαχταρᾶ ἐλεύθερα καί ἀγόγγυστα  νά φωτίζεται ἀπό τή χάρη τοῦ Θεοῦ.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ὡς στοργική μάνα ὅλων μας, στό ξεκίνημα αὐτῆς τῆς περιόδου, δίνει μεγάλη σημασία στή ζωή “ἐν μετανοίᾳ”. Μᾶς καλεῖ νά ἀποβάλουμε φοβίες, ἀναστολές καί ἀναβολές καί νά πορευθοῦμε τήν “ἐν Χριστῷ ζωῇ “, ἔστω καί ἄν αὐτό ἀπαιτεῖ κόπο. Στό τέλος κερδισμένοι βγαίνουμε πάντα ἐμεῖς, γιατί τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ εἶναι λυτρωτικά γιά τόν ἄνθρωπο. Ἄν ἀγαπῶ ἀληθινά πρῶτα τό Θεό καί στή συνέχεια τόν ἑαυτό μου, τότε δέν ὑπάρχει χρόνος γιά χάσιμο. Καλοῦμαι νά μετανοήσω, γιά νά μπορῶ καί τό Θεό μου νά ἀντικρύζω καί τόν συνανθρώπο μου νά κάνω ἀδελφό. Καί μέ τόν τρόπο αὐτό νά χαίρομαι τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ στή ζωή μου, ὥστε νά ἀξιωθοῦμε ὅλοι μας τῆς Θείας χάριτος.

Καλή καί εὐλογημένη Σαρακοστή

Μέ πατρικές εὐχές καί εὐλογίες