Η πλειοψηφία έχει ήδη παρουσιάσει το προσχέδιο του πορίσματος και το αργότερο αύριο όλα τα κόμματα θα έχουν ξεδιπλώσει τις θέσεις τους, ώστε να παραδοθούν επισήμως τα στοιχεία στον πρόεδρο της Βουλής.
Πρόκειται για ένα από τα θέματα που πήραν πολύ μεγάλη δημοσιότητα όλο το προηγούμενο διάστημα. Αλλωστε οι πολύωρες συνεδριάσεις μεταδίδονταν από το κανάλι της Βουλής και έτσι όσοι ενδιαφέρονταν είχαν την ευκαιρία να τις παρακολουθήσουν. Τα κεντρικά κεφάλαια που περιλαμβάνονται στο κείμενο είναι δύο: το πρώτο αναφέρεται στη δανειοδότηση των μέσων μαζικής ενημέρωσης και το δεύτερο επικεντρώνεται στα κόμματα.
Στις ενότητες αυτές καταγράφονται αναλυτικά στοιχεία για κάθε μέσο ενημέρωσης χωριστά αλλά και για το κάθε κόμμα (π.χ. όλα τα δάνεια, από ποιες τράπεζες χορηγήθηκαν, κατά πόσο αυτά εξυπηρετούνται). Παράλληλα επισυνάπτονται τμήματα από τις τοποθετήσεις όσων κατέθεσαν στην επιτροπή, ενώ σε αρκετά σημεία υπάρχουν αναλυτικοί πίνακες (για παράδειγμα με την πορεία των δανείων που έχουν δοθεί).
Οι συνεδριάσεις της εξεταστικής επιτροπής μόνο σύντομες δεν ήταν, καθώς έπρεπε να ελεγχθούν όλες οι συμβάσεις, τα πορίσματα, οι δικογραφίες. Επίσης το κατώφλι της Βουλής πέρασαν για να εξεταστούν οι επικεφαλής των τραπεζών, των μέσων ενημέρωσης, καθώς και οι υπεύθυνοι οικονομικών των κομμάτων. Αρχικά γινόταν μία τοποθέτηση και στη συνέχεια οι βουλευτές όλων των κομμάτων είχαν τη δυνατότητα να θέσουν τα ερωτήματά τους, να ζητήσουν στοιχεία αλλά και να τοποθετηθούν επί του θέματος. Λόγω του όγκου που εξετάστηκε χρειάστηκε να δοθεί παράταση και έτσι η επιτροπή ξεκίνησε τις συνεδριάσεις το 2016, αλλά ολοκλήρωσε το έργο της με την έλευση του νέου έτους.
Ενδείξεις
Από όλη αυτή τη διαδικασία -σύμφωνα με την άποψη που διατυπώνει η πλειοψηφία της εξεταστικής επιτροπής- προέκυψαν στοιχεία για προβληματικά και επισφαλή δάνεια αλλά και στοιχεία που αποτελούν ισχυρές ενδείξεις τέλεσης ποινικών αδικημάτων. Ολο αυτό το διάστημα συντάχθηκαν πορίσματα της ΤτΕ, ενώ ακόμα και τώρα φτάνουν πορίσματα.
Οι εξελίξεις ήταν διαδοχικές τους τελευταίους μήνες, καθώς ταυτόχρονα με τη λειτουργία της επιτροπής άρχισαν να καταγγέλλονται δάνεια κομμάτων και ΜΜΕ. «Αυτοί οι έλεγχοι δεν θα είχαν γίνει ποτέ αν δεν είχε συγκληθεί η εξεταστική επιτροπή» τονίζουν κυβερνητικοί βουλευτές, σημειώνοντας ότι προέκυψε πως τα δάνεια της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ είναι 400 εκατ., ενώ τα ποσά για τα ΜΜΕ φτάνουν το 1,3 δισ. ευρώ.
Ο πρόεδρος της εξεταστικής επιτροπής, Αντ. Μπαλωμενάκης, κάνει λόγο για ένα κείμενο που προσπαθεί να αποτυπώσει με πολύ συγκεκριμένο τρόπο μία πληθώρα από παραβιάσεις και αδικήματα σε σχέση με το αντικείμενο της εξεταστικής επιτροπής, σχετικά με τα τραπεζικά δάνεια σε ΜΜΕ και κόμματα.
Και επισημαίνει πως «σε αρκετές περιπτώσεις δανειοδότησης των κομμάτων και των ΜΜΕ, ιδίως μετά την έναρξη της κρίσης:
• Παρακάμφθηκαν οι παγιωμένες και αναγκαίες εξασφαλίσεις των τραπεζών και χαρίζονταν εγγυήσεις σε μη συνεπείς δανειολήπτες.
• Παρακάμφθηκε η ανάγκη παρακολούθησης και ελέγχου της ροής των προϊόντων του δανείου.
• Γίνονταν δεκτές ως αληθείς δηλώσεις καταφανώς ψευδείς, όπως ότι συγκεκριμένες κρατικές επιχορηγήσεις κομμάτων έχουν εκχωρηθεί σε άλλες τράπεζες».
Πρόσωπο από την κυβερνητική πλειοψηφία που έχει παρακολουθήσει την πορεία των συνεδριάσεων της επιτροπής εστιάζει σε δύο θέματα.
Κατ’ αρχάς στις πολιτικές ευθύνες των ηγεσιών των κομμάτων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για τα δάνεια 401 εκατ. ευρώ. Δεύτερον μιλά για ενδείξεις τέλεσης ποινικών αδικημάτων από υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη και στελέχη μέσων ενημέρωσης αλλά και πολιτικά στελέχη.
Κυβερνητικοί βουλευτές επισημαίνουν πως: σε αυτή τη φάση δεν φαίνεται να υπάρχουν σαφείς ενδείξεις τέλεσης ποινικών αδικημάτων από πρόσωπα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου περί ευθύνης υπουργών, αυτό όμως μένει να αποδειχθεί.
Αν κατά τη διάρκεια των ερευνών που θα πυροδοτήσει το πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής οι αρμόδιοι εισαγγελείς ή ανακριτές θεωρήσουν ότι υπάρχει εμπλοκή τέτοιων προσώπων σε οποιαδήποτε πιθανή παράνομη πράξη θα πρέπει αμελλητί να διαβιβάσουν τις συναφείς δικογραφίες στη Βουλή ώστε να υπάρξει -αν το αποφασίσει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία- συγκρότηση επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης για τα πρόσωπα αυτά. Από τις συνεδριάσεις που συγκέντρωσαν τα… φώτα της δημοσιότητας ήταν αυτές που τον λόγο πήραν εκδότες και ιδιοκτήτες μέσων μαζικής ενημέρωσης.
Κυβερνητικοί βουλευτές που μετείχαν στην επιτροπή εστιάζουν σε κάποιες από τις απαντήσεις που δόθηκαν στην επιτροπή.
Μεταξύ άλλων θυμίζουν την αναφορά του Π. Ψυχάρη για τον «αέρα» στα δάνεια, την τοποθέτηση του κ. Αλαφούζου για κανάλια που έχουν γίνει γραφεία εξυπηρέτησης επιχειρηματικών συμφερόντων και τη δήλωση του Γ. Κουρτάκη για τρίγωνο διαπλοκής, μεταξύ συγκεκριμένων τραπεζών, πολιτικών και ΜΜΕ, λέγοντας πως αυτό χρειάζεται και ένα τέταρτο παράγοντα για να λειτουργήσει απρόσκοπτα (δηλαδή το δικαστικό σύστημα). Παράλληλα στο σχέδιο πορίσματος της πλειοψηφίας γίνεται αναφορά και στην εφημερίδα «Κήρυκας» Χανίων της οικογένειας Μητσοτάκη (μάλιστα αναφορά στο θέμα έκανε ο πρωθυπουργός στη συζήτηση που έγινε την Τετάρτη στη Βουλή). Μεταξύ άλλων στο κείμενο καταγράφονται τα δάνεια που έχουν χορηγηθεί, με τους κυβερνητικούς βουλευτές να ασκούν έντονη κριτική στη διαδικασία που ακολουθήθηκε. Στο σχέδιο πορίσματος της πλειοψηφίας αναφέρεται πως για ποσό 717.000 επί 23 μήνες θα καταβάλλονται 3.000 και τον Νοέμβριο του 2018 στην τελευταία δόση 649.000 ευρώ με δυνατότητα επαναρύθμισης.
Στο πόρισμα της πλειοψηφίας -που έχει σταλεί σε όλα τα κόμματα- μπαίνει το ερώτημα: τελικά, αλήθεια, το πολιτικό σύστημα με τις πρακτικές του τι κατάφερε; Και επισημαίνεται πως «κατάφερε: πρώτον να άρει τις ποινικές ευθύνες των διοικήσεων των τραπεζών και των υπευθύνων των κομμάτων (η αναφορά πάει στο άρθρο 78 ν.4146/2013 και στην τροπολογία που είχε κατατεθεί), δεύτερον τα κόμματα να μην εξοφλήσουν τα δάνειά τους, τα κόμματα της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ δεν κατέβαλαν ούτε ευρώ από το φθινόπωρο του 2001 μέχρι σήμερα έναντι της οφειλής τους των 401 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα σήμερα να είναι σε κατάσταση χρεοκοπίας, και τρίτον (το κυριότερο) να φθάσει στο ναδίρ την τιμή και την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος και των κομμάτων».
Η λύση
Στα συμπεράσματα για τα πολιτικά κόμματα επισημαίνεται πως μία και μόνη είναι η λύση:
Υποβολή επισήμως αιτημάτων ρύθμισης των χρεών, όπως καλούνται να κάνουν σήμερα όλοι οι δανειολήπτες που για κάποιους λόγους δεν μπόρεσαν να είναι συνεπείς.
Δέσμευση δημόσια απέναντι στον ελληνικό λαό για τον τρόπο εξυπηρέτησης και αποπληρωμής των δανείων, με όρους διαφάνειας, συμμετοχής και, εννοείται, τήρηση των δεσμεύσεων αυτών.
Εάν επιλεγούν μελλοντικά συμμαχικά σχήματα μέσω συγχωνεύσεων, να υπάρχει από τώρα δέσμευση ότι τα τραπεζικά χρέη θα αποτελούν παρακολούθημα των βεβαρημένων κομμάτων. Και κλείνοντας το πόρισμα αναφέρεται πως «σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, θα πρόκειται για προσπάθεια εξαπάτησης».