Αποφασισμένη να πλεύσει κόντρα στο ρεύμα εμφανίζεται η Άνγκελα Μέρκελ.
Την ώρα που η πλειοψηφία των αντιπροσώπων των Χριστιανοδημοκρατών στο συνέδριο του κόμματος στην Έσση υιοθετούσε ένα 20σέλιδο κείμενο θέσεων υπό τον τίτλο «προσανατολισμός σε δύσκολους καιρούς», ένα κείμενο που προβλέπει περισσότερους περιορισμούς σε θέματα όπως το μεταναστευτικό, η διπλή υπηκοότητα κι η φορολογία, και σηματοδοτεί μια στροφή προς τα δεξιά της CDU ενόψει των βουλευτικών εκλογών του Σεπτεμβρίου.
Η 62χρονη καγκελάριος προσπάθησε να κρατήσει ισορροπίες υποστηρίζοντας τη μερική απαγόρευση της μπούργκα, τόνισε όμως ότι θα αγνοήσει την ψήφο των συνέδρων που καλούν την κυβέρνηση να περιορίσει τα δικαιώματα του πολίτη για Γερμανούς υπηκόους με ξένες ρίζες.
Καθώς η Μέρκελ προετοιμάζεται, όπως λέει, για τη σκληρότερη έως τώρα προεκλογική της εκστρατεία, δοκιμάζει τα όρια της αντοχής ορισμένων στελεχών της Xριστιανικής Ένωσης (CDU), που έχουν απογοητευθεί από πολιτικές, οι οποίες αποξενώνουν κατά τη γνώμη τους τους κοινωνικά συντηρητικούς ψηφοφόρους, όπως η πολιτική των ανοικτών συνόρων της καγκελαρίου στο προσφυγικό. Κι αυτό υπογραμμίζει τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η κατ’ εξοχήν ηγερία της Ευρώπης καθώς το ξενοφοβικό, αντιμεταναστευτικό κόμμα Afd την έχει κηρύξει υπ’ αριθμόν ένα δημόσιο κίνδυνο κι ο Ντόναλντ Τραμ ετοιμάζεται να παραλάβει τη σκυτάλη της εξουσίας στην Ουάσιγκτον.
«To έργο μας θα είναι να προσφέρουμε κάτι σε όλους σ’ αυτή τη χώρα», είπε χθες η Μέρκελ στην τελευταία της ομιλία στο συνέδριο, σηματοδοτώντας την έναρξη της προεκλογικής καμπάνιας για την CDU. «Θέλουμε να προσφέρουμε κάτι σε όλους, όχι μόνον σε συγκεκριμένες ομάδες».
Η Μέρκελ έχει στη διάθεσή της μόλις εννιά μήνες για να πείσει για τις θέσεις της τους Γερμανούς ψηφοφόρους και να γεφυρώσει το ρήγμα με το αδελφό κόμμα των Χριστιανοκοινωνιστών της Βαυρίας, που ζητούν να οριστεί πλαφόν οροφής στη μετανάστευση. Στο ίδιο διάστημα θα οδηγήσει το κόμμα της σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις σε ομόσπονδα κρατίδια πριν τις γενικές εκλογές του ερχόμενου φθινοπώρου.
Αν και τα δύο αδελφά δεξιά κόμματα CDU και CSU προηγούνται στις δημοσκοπήσεις κι η δημοτικότητα της Μέρκελ ανέκαμψε, η θέση της είναι σήμερα σαφώς πιο αποδυναμωμένη σε σχέση με το 2013, όταν κατέγραψε τη μεγαλύτερη εκλογική νίκη απ’ την επανένωση των δύο Γερμανιών.
«Σ’ αυτές τις εκλογές υπάρχει για πρώτη φορά ένας ”αρνητικός παράγοντας Μέρκελ”», λέει ο Καρλ Ρούντολφ Κόρτε, επικεφαλής της Σχολής Δημόσιας Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Duisburg-Essen. «Πολλοί άνθρωποι της καταλογίζουν προσωπικά το χάος που προκάλεσε πέρυσι η μαζική εισροή προσφύγων», όταν 890.000 αιτούντες άσυλο πέρασαν τα σύνορα της Γερμανίας, καθιστώντας «μεγάλο ρίσκο» για το κόμμα της την υποψηφιότητά της.
Η μοίρα της Μέρκελ ίσως εξαρτηθεί απ’ το αν θα μπει ένα όριο στην εισροή μεταναστών στη Γερμανία, που έχει ήδη περιοριστεί σημαντικά με την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας των συνόρων κατά μήκος της λεγόμενης «βαλκανικής οδού», αλλά και με τη συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για το προσφυγικό. Την ίδια ώρα η Μέρκελ μπορεί να καυχάται για τη μείωση της ανεργίας σε επίπεδα ρεκόρ και την αύξηση του μέσου εισοδήματος των Γερμανών.
«Η καμπάνια μας δεν θα επικεντρωθεί μόνον στο προσφυγικό», είπε σε συνέντευξή της στο κανάλι της CDU στο YouTube. «Θα εστιάσουμε και στην οικονομία, το ασφαλιστικό, την οικογενειακή πολιτική»
Οι σύνεδροι επανεξέλεξαν τη Μέρκελ στην ηγεσία του κόμματος μ’ ένα 89,5% -το χαμηλότερο ποσοστό σ’ όλα τα χρόνια που είναι καγκελάριος. Κι εκείνη απηύθυνε έκκληση απ’ το βήμα να τη στηρίξουν και να τη βοηθήσουν «σε τέτοιους καιρούς».
Η καγκελάριος είπε ότι μπορεί να ζήσει με το αποτέλεσμα. «Για να πω την αλήθεια, εξεπλάγην ευχάριστα, αφού ζούμε σε δύσκολους καιρούς», δήλωσε σε συνέντευξή της στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο ARD.
Aν και η Μέρκελ κατάφερε να διατηρήσει τη συνοχή του κόμματός της κατά την ψήφιση διαδοχικών πακέτων διάσωσης της Ελλάδας «προκειμένου να σωθεί το ευρώ», η περυσινή προσφυγική κρίση ενεθάρρυνε τους εσωκομματικούς επικριτές της, οι οποίοι είναι δυσαρεστημένοι με την αναστροφή που έκανε η καγκελάριος σε μακροχρόνιες πολιτικές, όπως η κατάργηση της στρατιωτικής θητείας κι η σταδιακή κατάργηση της χρήσης πυρηνικής ενέργειας. Πολλοί της επιρρίπτουν σε μεγάλο βαθμό την ευθύνη για την άνοδο της ξενοφοβικής Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) που κατάφερε να μπει στα τοπικά κοινοβούλια δέκα ομόσπονδων κρατιδίων απ’ τα συνολικά δεκαέξι.
Όμως, παρά τα προβλήματα και τις αντιξοότητες, παρά την εσωκομματική γκρίνια, όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Χριστιανοδημοκράτες θα κέρδιζαν τις εκλογές, αν διεξάγονταν τώρα. Η υποστήριξη προς το κόμμα της Μέρκελ υποχώρησε κατά μόλις μία μονάδα στο 36% κι η AfD έπεσε επίσης κατά μία μονάδα στο 10% στη χθεσινή δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Forsa, ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες παραμένουν στο 22%.
Ο Γ.Γ. της CDU, Πέτερ Τάουμπερ, θεωρεί ότι κάποιοι απ’ τους ψηφοφόρους που διέρρευσαν προς την AfD δεν πρόκειται να επιστρέψουν.
«Εμείς πρέπει να εστιάσουμε στους φυσιολογικούς ανθρώπους, στις έγνοιες και τις ανησυχίες τους», είπε, «κι όχι σ’ εκείνους που φωνάζουν και ουρλιάζουν.»