Πριν μέρες γιορτάσαμε τον άγιο Ονήσιμο. Με την ευκαιρία της μνήμης του παραθέτουμε κομμάτια από την ιστορία του, που μας δίνουν και απάντηση στη ρήση του πρώην συνομιλητή μας ότι όσοι πιστεύουν στο Θεό δεν είναι ελεύθεροι, γιατί έχουν δουλική υποταγή σ΄Αυτόν. Ας τα παρακολουθήσουμε. ………………………………………………………………………………………………………………………………Είναι πια στο ηλιοβασίλεμα της ζωής του. Με λευκασμένα τα μαλλιά στο κεφάλι και με αυλακωμένο το μέτωπο από βαθιές ρυτίδες που του άφησαν τα χρόνια, οι κόποι και οι ταλαιπωρίες για το Ευαγγέλιο του Χριστού, ο απόστολος Παύλος βρίσκεται στη φυλακή της Ρώμης, όπου μια μέρα δέχεται έναν απρόσμενο επισκέπτη. Τον Ονήσιμο. Ήταν ο δούλος του Φιλήμονα. Τον είχε γνωρίσει, όταν πήγαινε στο σπίτι του Φιλήμονα, εκεί στην Ανατολή, στις Κολοσσές,όπου συναθροίζονταν οι πρώτοι χριστιανοί και τους ανέπτυσσε το κήρυγμα του Ευαγγελίου.Ο Ονήσιμος τότε δεν ήταν χριστιανός. Καθώς διακονούσε όμως μέσα στο σπίτι, έτυχε πολλές φορές να ακούσει και να γνωρίσει τον απόστολο. Η γεμάτη φως και στοργή ματιά του, καθώς και η ιεροπρέπεια της μορφής του, σίγουρα είχαν απασχολήσει τη σκέψη του. Το είχε προσέξει πως η αγάπη του δεν ήξερε να διακρίνει σκλάβους και ελεύθερους, μαύρους και λευκούς, άνδρες και γυναίκες.Αυτό άλλωστε ήταν και το πρώτο κήρυγμά του στα έθνη : ” Ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ ”και ” βάρβαρος και Σκύθης”…” Πάντες γαρ υμείς είς εστέ εν Χριστώ Ιησού”.Και να που τώρα αυτή του την αγάπη τη χρειάζεται. Είναι ένας δραπέτης δούλος, που σε μια στιγμή αδυναμίας άρπαξε όποιο θησαυρό μπορούσε απ΄το σπίτι του κυρίου του και τράβηξε για τη Ρώμη. Την πόλη της παρανομίας και της ανηθικότητας, όπου ανέπνευσε ελεύθερος , ελεύθερος, αλλά για τόσο λίγο… Όσο και τα χρήματα που έκλεψε και που ξόδεψε τόσο απερίσκεπτα… Και τώρα κινδυνεύει να τον συλλάβει η αστυνομία.Τρεις δρόμοι ανοίγονται μπροστά του. Ο ένας της κλεψιάς και του εγκλήματος κι όπου τον έβγαζε, ο δεύτερος να μείνει για πάντα δούλος με τη σφραγίδα στο μέτωπο του δραπέτη και ο τρίτος να βάλει θηλιά στο λαιμό του και να πάψει να υπάρχει. Και οι τρεις τον προκαλούν όσο και τον φοβίζουν κι αυτός παλεύει να τους αποφύγει, Μα πώς; Ώρες διλημματικές και πολύ σκληρές, αλλά που οι αποφάσεις τους βαραίνουν συχνά για τον καθένα μας μια αιωνιότητα… Πάνω στην παραζάλη του θυμάται τον απόστολο Παύλο, για τον οποίο άκουσε ότι βρίσκεται κι αυτός στη Ρώμη, αλλά στη φυλακή της.”Έτσι μια μέρα χτύπησε στη φυλακή την πόρτα του Παύλου ο Ονήσιμος. Ο απόστολος τον ρωτάει αν έφερε κανένα γράμμα απ΄τον κύριό του. Ο Ονήσιμος τα χάνει και πέφτει σε αμηχανία. Αλλά πώς είναι δυνατόν να κρύψει κανείς κάτι απ΄αυτά τα ερευνητικά και συγχρόνως γεμάτα καλοσύνη μάτια; Δε μπορεί παρά να ομολογήσει πώς βρέθηκε στους σκοτεινούς δρόμους της Ρώμης. ……………………….. Η περίπτωσή του μετά την ομολογία του κρίνεται από τον απόστολο σοβαρή. Συνήθως τους σκλάβους που είχαν δραπετεύσει τους μαρκάριζαν με πυρωμένο σίδερο στο μέτωπο με ένα F. Ως κλέφτη ο κύριός του μπορούσε να διατάξει να τον μαστιγώσουν μέχρι θανάτου ή να τον στείλουν στο Pristrinum, όπου ο δούλος θα γύριζε ένα μύλο. Ο Ονήσιμος βέβαια δε φοβόταν πολύ άσχημα πράγματα από το Φιλήμονα, αλλά αν ο κύριός του είχε καταγγείλει τη φυγή του κι αν τον έπιαναν, η υπόθεση θα πήγαινε πολύ στραβά κι ο Παύλος θα βρισκόταν σε πολύ δύσκολη θέση.Ο Παύλος έχει τη γνώμη ότι ο Ονήσιμος πρέπει να ξαναγυρίσει αμέσως στο Φιλήμονα. Ο δούλος ανατρίχιασε στη σκέψη αυτή. Αχ να υπήρχε κάποιος, που να τον αγόραζε, για να τον απελευθερώσει! Οι δούλοι τότε, για να εξαγοράσουν την ελευθερία τους, είχαν ιδρύσει στους ναούς δικά τους ταμιευτήρια, που είχαν την προστασία κάποιου από τους θεούς. Ο κύριος πήγαινε με το δούλο στο ναό, έπαιρνε τα χρήματα για την εξαγορά του από τα χέρια του θεού κι ο δούλος ήταν απελεύθερος.Ο Παύλος σκέπτεται λίγο. Ονήσιμε, είπε ύστερα, ξέρω έναν κύριο που μπορεί να σε εξαγοράσει. Εγώ προσωπικά είμαι φτωχός, αλλ΄εκείνος είναι τόσο πλούσιος που μπορεί να εξαγοράσει όλο τον κόσμο. Τα μάτια του Ονήσιμου πετούν σπίθες. Πώς; ήταν αυτό δυνατόν; Δεν άκουσες τίποτε ακόμα για το Χριστό, το λυτρωτή του κόσμου; –Ω ναι, ο Φιλήμων μιλούσε συχνά γι΄αυτόν. Και από τότε που έγινε χριστιανός, μας φερόταν πολύ καλύτερα. Μερικοί από τους δούλους έγιναν κι αυτοί χριστιανοί. –Για δες, Ονήσιμε,θέλω να σου δείξω τον υπέροχο Χριστό μας. Είναι ο αιώνιος Υιός το Θεού, πιο ελεύθερος απ΄όλους τους ανθρώπους. Κι όμως άφησε την ελευθερία και το μεγαλείο του κι έγινε δούλος και δέχτηκε με τη θέλησή του να θανατωθεί ως δούλος, για να μας ελευθερώσει από μια ακόμα πιο βαριά δουλεία. Κι ο Παύλος του διηγείται πώς κάποτε ήταν υποδουλωμένος ο ίδιος στη σκλαβιά του Νόμου και βρήκε την ελευθερία του στο Χριστό. -‘Αγαπητέ Ονήσιμε, έχουμε αγαθό κύριο! Για το Χριστό δεν υπάρχει ελεύθερος και δούλος. Όλοι είμαστε δούλοι του. Αλλά τι δουλεία! Κι ο πιο τελευταίος δούλος του Χριστού είναι πιο ελεύθερος κι απ΄τον πιο ελεύθερο άνθρωπο του κόσμου. Ο ζυγός του είναι γλυκός και το φορτίο του τόσο ελαφρό! Αχ Ονήσιμε, μη μου μιλάς για την ελευθερία που δίνουν οι άνθρωποι… Σκέψου, κάποτε νόμιζα τον εαυτό μου ελεύθερο κι όμως ήμουν ο πιο αξιοθρήνητος σκλάβος, δούλος στο γράμμα του Νόμου και σε μια θλιβερή τρέλα. Πίστευα ότι είχα ζωή μέσα μου κι όμως ήμουν νεκρός. Αφότου όμως σταυρώθηκα με το Χριστό, αφότου σταυρώθηκα για τον κόσμο, από τότε γνώρισα τι θα πει να ζεις. Κάποτε, όταν όλοι με νόμιζαν ευτυχισμένο, ήμουν τρομερά δυστυχισμένος και στις άγρυπνες, τις αγωνιώδεις νύχτες μου φώναζα: ποιος θα με λυτρώσει απ΄αυτό το σώμα που φέρει το θάνατο; Αφότου όμως με μαστίγωσαν πέντε φορές για το Χριστό, αφότου μ΄έδειραν τρεις φορές και μια φορά με λιθοβόλησαν κι αφότου με κυνηγούν από πόλη σε πόλη και με δέρνουν όλοι οι κίνδυνοι των θαλασσινών ταξιδιών και οι πεζοπορίες, όλες οι δυστροπίες του καιρού και όλες οι στερήσεις, αφότου επί τριάντα χρόνια περνώ μια ζωή γεμάτη κόπους κι αδιάκοπη δουλειά, από τότε ξέρω τι σημαίνει αληθινή χαρά και μπορώ να λέω στους δικούς μου: Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε. Ήμουν νέος και τώρα άσπρισαν τα μαλλιά μου, αλλ΄ο Κύριος ανανεώνει τη νεότητά μου σαν του αετού. Ονήσιμε, μη φοβάσαι το μαρκάρισμα, που θα σου κάνουν πάνω στο μέτωπο οι άνθρωποι. Αληθινά στιγματισμένοι είναι αυτοί που έχουν καυτηριασμένη τη συνείδηση. Το παν εξαρτάται από το τι έχουμε κρυμμένο μέσα στην καρδιά μας. Τι υπέροχο πράγμα που είναι η ελευθερία που μας έδωσε ο Χριστός!Ο Ονήσιμος άκουε και τα μάτια του έλαμπαν. Ποτέ άνθρωπος δεν του είχε μιλήσει έτσι. Τι θαυμαστή πηγή θα πρέπει να είναι αυτή, απ΄την οποία πηγάζει τέτοια ζωή, τέτοια χαρά, τέτοια αισιόδοξη ανωτερότητα πνεύματος! Ο Παύλος απ΄την άλλη αισθανόταν συμπάθεια για το νεαρό σκλάβο, παρόλο που ήταν δραπέτης και παρόλες τις πονηριές του. Κι ο Ονήσιμος πάλι αισθανόταν τι καρδιά είχε απέναντί του.Μετά απ΄αυτή τη γνωριμία αναπτύχθηκε μια στενή φιλία μεταξύ τους. Ο Ονήσιμος ερχόταν όλο και πιο συχνά. Και καθώς μια μέρα είχαν καθίσει ξανά μαζί κι ο Παύλος άφηνε να ξεχύνεται όλος ο πλούτος της καρδιάς του, που ήταν γεμάτη αγάπη για το Χριστό, ο Ονήσιμος έπεσε στα γόνατα και είπε το Πιστεύω.” ———– Κι ο απόστολος τον πείθει, μετά τη βάφτισή του ως χριστιανός, να γυρίσει στις Κολοσσές, πίσω στον κύριό του, το Φιλήμονα. Και για να του διώξει κάθε φοβία, γράφει ένα συστατικό γράμμα στο Φιλήμονα για να τον δεχτεί. Είναι η προς Φιλήμονα επιστολή που περιέχεται στην Κ.Διαθήκη. Είναι ένα αριστούργημα, ένα κείμενο μοναδικής παιδαγωγικής και διαχρονικής αξίας. Όποιος ενδιαφέρεται για κάτι περισσότερο απ΄αυτά που λέμε ας το μελετήσει. Αξίζει όσο τίποτε.Κι επέστρεψε ο Ονήσιμος στις Κολοσσές. Κι εκεί κοντά στο Φιλήμονα αγίασε. Όπως κι ο ίδιος ο Φιλήμονας και η γυναίκα του η Απφία. Τους γιορτάζουμε στις 22 Νοεμβρίου.…………………………………………………………………………………..Νομίζουμε ότι μ΄αυτά που ειπώθηκαν από τον απόστολο Παύλο περιττεύουν τα πολλά δικά μας λόγια. Απλά θυμίζουμε ότι ένα από τα δώρα που έδωσε ο ίδιος ο Θεός στον κάθε άνθρωπο είναι η ελευθερία βούλησης. Κι ο ίδιος ο Πλάστης στέκεται με σεβασμό στις επιλογές του ανθρώπου. Δεν τις παραβιάζει. Κι όταν μας καλεί κοντά Του, πάλι μας αφήνει ελεύθερους. ”Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν…”, λέει. Ύστερα η εκούσια δουλεία και η υποταγή στα προστάγματά Του είναι το αντίτιμο για την αληθινή ελευθερία. Που είναι η αυτοκυριαρχία στην αρχή και η τελεία απαλλαγή κατόπιν από τον κατώτερο και αμαρτωλό εαυτό μας. Είναι τα σχοινιά που μας δένουν σφιχτά, όπως τον Οδυσσέα, στο κατάρτι της πίστεως, για να μη περιπέσουμε στους Λαιστρυγόνες ή στις Σειρήνες της μακράν του Θεού κοσμικής ζωής. Μοιάζουν και με το χάρτη που χρησιμοποιούν οι ταξιδιώτες, για να μη χάσουν τον προσανατολισμό τους.Σχήμα οξύμορο αυτή η συνειδητά επιλεγμένη δουλεία στο Θεό που μεταλλάσσεται σε αιώνια απελευθέρωση από δεσμά που θα μας είχαν αιώνια σκλάβους του κακού και του Σατανά. Κι όμως αληθινό και τόσο ευεργετικό. Το ευχόμαστε να γίνει ζωή όλων μας. Και για σένα ιδιαίτερα, κ.Π—ο, που μας έδωσες την αφορμή να το φιλοσοφήσουμε. Ο Θεός να δώσει. Αμήν

Ζιώγα Κατερίνα
Εκπαιδευτικός

Η διήγηση μέσα σε εισαγωγικά είναι παρμένη από το βιβλίο του Holzner ”Ο Παύλος”