Περιεκτική ανάλυση της διεθνούς κατάστασης και των εξελίξεων στην περιοχή σε σχέση με το Κυπριακό έκανε ο πρόεδρος Αναστασιάδης, πριν αναχωρήσει για το Μον Πελεράν, για τις νέες διαπραγματεύσεις με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη , Μουσταφά Ακιντζί, που θα γίνουν αύριο , Κυριακή, και μεθαύριο, Δευτέρα.
Εδώ και 42 χρόνια , είπε, η πατρίδα μας είναι διαιρεμένη. «Και δεν είναι μόνο διαιρεμένη. Είναι και κατεχόμενη. Και δεν είναι μόνο κατεχόμενη, αλλά υφίσταται και τις συνέπειες της κατοχής, την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα, τη μετατροπή ενός κατά τα άλλα προοδευτικού κομματιού του λαού μας, των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι δεν ήταν φανατικοί στο θρήσκευμα, να θεωρούνται δηλαδή ως ισλαμιστές ή ως εξτρεμιστές. Είχαμε μαζί συν δημιουργήσει μια συν αντίληψη και ζήσαμε για αιώνες ειρηνικά», είπε.
Σε ομιλία του , κατά την τελετή απονομής των δημοσιογραφικών βραβείων 2016, που θεσμοθέτησε από φέτος το Ινστιτούτο Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, ο πρόεδρος Αναστασιάδης επεσήμανε ότι οι συγκυρίες, τα συμφέροντα, οι βλέψεις τρίτων οδήγησαν αυτές τις δύο κοινότητες σε περιπέτειες, ένα λαό σε περιπέτειες.
Σήμερα, εξήγησε, «προσπαθούμε λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις πραγματικότητες να συν διαμορφώσουμε μια λύση, η οποία να υπηρετεί ακριβώς το σύνολο του λαού μας, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους. Να απεξάρτηση τη μια κοινότητα από τις εξαρτήσεις, που δυστυχώς είτε το θέλουμε είτε όχι υπάρχουν».
Ο Κύπριος πρόεδρος αναφέρθηκε στην ορθή κριτική που γίνεται για την ηγεσία της Τουρκίας και, πρόσθεσε ότι προβληματίζεται και διερωτάται: «Πότε είναι πλέον επικίνδυνο, εάν λυθεί το Κυπριακό ή αν δεν λυθεί; πόσο άραγε κινδυνεύουμε από μια απρόβλεπτη ηγεσία, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις διεθνείς εξελίξεις και τα όσα καταγράφονται» . Χάρη προβληματισμού ο κ. Αναστασιάδης αναφέρθηκε σε ορισμένα γεγονότα, όπως:
-Το γεγονός ότι μετά την εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία υπάρχει και ενδυναμώνεται μια τάση ψυχρού πολέμου. Η Ρωσία να προσεταιριστεί την Τουρκία, η Αμερική ανταγωνιστικά να προσεταιριστεί την Τουρκία, η Ευρώπη, λόγω συμφερόντων να παρακολουθεί παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αδιαφόρα, αντίθετα μάλιστα να εκλιπαρεί ή και να υπόσχεται ότι παρά τα όσα συμβαίνουν κατ’ αντίθεση των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών, αυτό το οποίο θα προχωρήσει είναι στο να βρει τρόπο ελευθεροποίησης των θεωρήσεων διαβατηρίων. «Αντί δηλαδή της τιμωρίας, η ανταμοιβή», επεσήμανε.
-Τα συμφέροντα των μεγάλων διαμορφώνουν και τις πολιτικές τους. Προ τριών χρόνων υπήρξε η απόσχιση της Κριμαίας, τα γεγονότα στις ανατολικές εξίσου περιοχές της Ουκρανίας. Ποιος μιλά σήμερα για την Κριμαία; Όλοι μιλούμε ακόμα και στην Ευρώπη ότι για να αρθούν οι κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας απαιτείται να εφαρμοστεί η Συμφωνία του Μινσκ, η οποία αναφέρεται στις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας. Τι συνέβη τρία χρόνια μετά από την απόσχιση της Κριμαίας; Δημοψήφισμα ενσωμάτωσης στη Ρωσία. Πρόσφατα μάλιστα διεξήχθησαν και εκλογές. Ουδείς αντέδρασε.
-Τι συνέβη στη γείτονα Συρία; Μετά το πραξικόπημα και με τις απόψεις του κ. Ερντογάν ότι για το πραξικόπημα ευθύνεται η Αμερική, την αξίωση να παραδοθεί ο Γκιουλέν και προκειμένου να αποφευχθεί και η εξομάλυνση των σχέσεων με τη Ρωσία, προκειμένου να αποφευχθεί κάτι ανάλογο, αφού θεωρείται η Τουρκία ως ο μεγάλος εταίρος, και στρατιωτικός εταίρος, οι Κούρδοι που ήταν οι σημαντικότεροι των συμμάχων των Αμερικανών βρέθηκαν εν μια νυχτί στο περιθώριο, επέτρεψαν στην Τουρκία να εισβάλει στη Συρία και ουδείς αντέδρασε.
-Εκατόν τριάντα χιλιάδες (Τούρκοι) πολίτες, ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι, πολιτικοί, πανεπιστημιακοί, γιατροί έχουν απολυθεί και υπάρχει παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, χωρίς κανείς να αντιδράσει.
«Υπολογίζουμε άραγε αυτά τα συμφέροντα πώς θα αντιδράσουν, αν υποθέσουμε πως εξ υπαιτιότητας μας δεν εξευρεθεί μια λύση που να μας διασφαλίζει βεβαίως και προοπτική και μέλλον για αυτό και αγωνιζόμαστε», ήταν το ερώτημα , που έθεσε στην συνέχεια ο Κύπριος πρόεδρος. «Δεν λέμε την όποια λύση, λέμε για μια λύση η οποία με βάση τα όσα έχουμε συμφωνήσει μπορεί μέσα από καλή θέληση και όχι υπερβολές, με πραγματισμό και διεκδίκηση να πετύχουμε ώστε να δημιουργηθούν συνθήκες και πάλι ειρηνικής συμβίωσης, ειρηνικής συνύπαρξης, προοπτικής και μέλλοντος για αυτή τη χώρα», τόνισε.
Επίσης , ανέφερε ότι η Κύπρος είναι μέλος της ΕΕ και έχει κατορθώσει να κατοχυρώσει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα.
Αναφερόμενος στις διαπραγματεύσεις με τον κ. Ακιντζί δήλωσε: «Έχουμε συμφωνήσει ότι αυτό το κράτος θα έχει μια διεθνή προσωπικότητα, μια κυριαρχία και μια ιθαγένεια, ότι ο καθένας θα είναι ελεύθερος να κινείται ελεύθερα, να επιλέγει ελεύθερα πού θα κατοικήσει πού θα ασκήσει επάγγελμα, να αποκτήσει περιουσία σε όλη την Κύπρο, προσπαθούμε να μετατρέψουμε τα σύνορα της πατρίδας μας να θεωρούνται και ο Απόστολος Ανδρέας και η Πάφος και η Κερύνεια και η Λάρνακα για όλους τους Κυπρίους».
Θα πρέπει, σημείωσε ο πρόεδρος Αναστασιάδης, πέρα και πάνω από παγιωμένες αντιλήψεις και ιδιαίτερα μια εσφαλμένη αντίληψη που υιοθετείται από κάποιους, με όλο το σεβασμό στην άποψη τους, ότι θα πρέπει να διασώσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία. «Ουδείς διαφωνεί. Αυτός είναι και ο αγώνας μας, η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στη λύση, που έχει συμφωνηθεί τόσο από τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο όσο και από όλους τους μετέπειτα ηγέτες αυτής της χώρας». Εάν εννοούν όμως με τη σωτηρία της Κυπριακής Δημοκρατίας τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων «διαφωνώ κάθετα, γιατί είναι ως να θέλουν να χαρίσουν το βόρειο τμήμα όχι στους Τουρκοκύπριους αλλά στην Τουρκία», τόνισε ο Νίκος Αναστασιάδης.
Η Κυπριακή Δημοκρατία, υπέδειξε, δεν είναι μόνο το έδαφος που ελέγχει η Κυβέρνηση της Δημοκρατίας, είναι και ολόκληρη η Κύπρος όπως και το Πρωτόκολλο 10 της ένταξης καθορίζει. Απλώς, πρόσθεσε, αναστέλλεται η εφαρμογή του στις περιοχές όπου σήμερα είναι υπό κατοχή.
Ο Κύπριος πρόεδρος εξήγησε ότι στόχος των διαπραγματεύσεων είναι να βρεθεί τρόπος για να δημιουργηθούν οι συνθήκες, που να επιτρέψουν να δημιουργηθεί ένα λειτουργικό, βιώσιμο, ένα κράτος σύγχρονο, « που να μας επιτρέπει επιτέλους να ξαναβρούμε το δρόμο μας, να βρούμε τη σταθερότητα και να δημιουργήσουμε συνθήκες ευημερίας».
Στην ομιλία του ο πρόεδρος Αναστασιάδης κάλεσε όλους να συνειδητοποιήσουν ότι, θα προχωρήσουμε με προοπτική, απαιτείται η συνέργεια τους. Στο τέλος, ανέφερε, ο λαός αποφασίζει, αλλά ο λαός , πρόσθεσε, αποφασίζει πολλές φορές και από τον τρόπο διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. «Εάν, παραδείγματος χάρη, επιλέγεται ένα απόσπασμα ή ακόμα μια λέξη από μια ολόκληρη φράση ενός πολιτικού και παρακολουθώ πολλές φορές να διαστρεβλώνονται θέσεις προκειμένου να αναδειχθεί ο αρνητισμός της άλλης πλευράς ή της δικής μας πλευράς. Αυτό δεν θεωρώ ότι είναι ορθό ούτε και θα βοηθήσει ποτέ στο να έχουμε την ορθή άποψη προκειμένου ορθότερα να αποφασίσουμε», κατέληξε ο πρόεδρος Αναστασιάδης.
Οι δημοσιογράφοι, που βραβεύτηκαν είναι οι Δημήτρης Παπαδημήτρης, Κώστας Βενιζέλος, Σεβγκιούλ Ουλουντάγ και ο φωτορεπόρτερ Ανδρέας Μανώλη.