Πανικόβλητοι καταθέτες αποσύρουν μαζικά τα χρήματά τους από τις «αναξιόπιστες» τράπεζες για να τα μεταφέρουν σε αξιόπιστα… στρώματα, μαξιλάρια και οικιακά χρηματοκιβώτια, προκειμένου να τα διατηρήσουν ακέραια και αβλαβή.
Συνέβη στην Ελλάδα της κρίσης. Συμβαίνει πλέον και στη Γερμανία της ευμάρειας, για λόγους διαφορετικούς αλλά και παρόμοιους συνάμα.
Και ενώ στην Ελλάδα σήμερα καταβάλλονται συντονισμένες προσπάθειες (μετά τη χαλάρωση των capital controls) προκειμένου να φύγουν τα χρήματα από τα «στρώματα» και να επιστρέψουν ως καταθέσεις στις τράπεζες, στη Γερμανία η πορεία είναι αντίστροφη. «Δεν κερδίζεις τίποτα κρατώντας τα χρήματά σου στην τράπεζα. Οι καταθέσεις πλέον δεν τοκίζονται παρά μόνο φορολογούνται», δηλώνει στην εφημερίδα «Wall Street Journal» ο 82χρονος Ούβε Βίζε, συνταξιούχος ο οποίος πρόσφατα αγόρασε ένα χρηματοκιβώτιο για να φυλάξει σπίτι του τα περίπου 53.000 ευρώ που έχει στην άκρη.
Ο 82χρονος δεν αποτελεί ωστόσο μεμονωμένη περίπτωση. Αντιθέτως, είναι μόνο ένας από τους συνολικά δεκάδες (εάν όχι εκατοντάδες) χιλιάδες Γερμανούς καταθέτες που, έχοντας πια χάσει την πίστη στους στις γερμανικές τράπεζες, παίρνουν πλέον τα χρήματα που αποταμίευαν με προτεσταντική ευλάβεια τόσα χρόνια και τα κρύβουν σε… στρώματα, μαξιλάρια, πατάρια και χρηματοκιβώτια. Σε κάποιες μεγάλες πόλεις της Γερμανίας μάλιστα, για να αγοράσει πλέον κανείς χρηματοκιβώτιο, πρέπει να μπει σε… λίστα αναμονής.
Η εταιρεία «Burg-Waechter KG», η μεγαλύτερη κατασκευάστρια χρηματοκιβωτίων στη Γερμανία, είδε τις πωλήσεις της να αυξάνονται κατά 25% τους πρώτους έξι μήνες του 2016 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Οι επίσης γερμανικές «Format Tresorbau GmbH» και «Hartmann Tresore AG» είδαν επίσης τις πωλήσεις τους να αυξάνονται σε διψήφιο ποσοστό το τελευταίο διάστημα.
Στην ουρά για χρηματοκιβώτια
Ο Ντίτμαρ Σάκε, διευθυντής πωλήσεων στην «Burg-Waechter KG», επιβεβαιώνει το γεγονός ότι «υπάρχει σημαντικά αυξημένη ζήτηση από ιδιώτες στη Γερμανία». Για να ανταποκριθούν μάλιστα στην αυξημένη ζήτηση, κάποιοι κατασκευαστές πλέον δουλεύουν 24 ώρες το 24ωρο. «Οι γραμμές παραγωγής λειτουργούν στα όριά τους», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Τάις Χάρτμαν, διευθυντής της «Hamburger Stahltresor».
Κι αν πίσω στην Ελλάδα της κρίσης οι πολίτες φοβούνταν ένα ενδεχόμενο κούρεμα των καταθέσεων (bail-in), σήμερα στη Γερμανία το πρόβλημα έγκειται σε ένα άλλου τύπου κούρεμα μέσω… αρνητικών επιτοκίων. Εάν τα αρνητικά επιτόκια παγιωθούν, αυτό θα σημαίνει πρακτικά ότι οι καταθέτες θα αρχίσουν να… πληρώνουν τις τράπεζες για να φυλάνε σε αυτές τα χρήματά τους. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της «Reiffeisenbank Gmund» στη Βαυαρία, η οποία ξεκινάει από αύριο να χρεώνει με 0,4% όλες τις καταθέσεις από 100.000 ευρώ και πάνω. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι έπειτα από έναν χρόνο τα 100.000 ευρώ που έχει κάποιος σήμερα στη συγκεκριμένη τράπεζα αυτομάτως θα έχουν γίνει… 99.600.
«Τη στιγμή που η τράπεζα θα μου πει ότι πρέπει να πληρώσω για τις καταθέσεις μου, εγώ θα πάρω τα χρήματά μου και θα τα βάλω κάτω από το μαξιλάρι ή μέσα σε ένα χρηματοκιβώτιο», δηλώνει στη «Wall Street Journal» η Ντάγκμαρ Μέτζγκερ, 53χρονη επιχειρηματίας από το Μόναχο.
Ενώ οι καταθέσεις κάνουν… φτερά από τα θησαυροφυλάκια των γερμανικών τραπεζών, διερωτάται πλέον εύλογα κανείς: Εκτός από την Ελλάδα θα επιβληθούν capital controls και στην ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης;
Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι δεν είναι μόνο ιδιώτες εκείνοι που φυλάνε σήμερα μετρητά σε θησαυροφυλάκια στη Γερμανία. Το ίδιο κάνουν και εταιρείες, όπως για παράδειγμα ο ασφαλιστικός κολοσσός «Munich Re AG», στα χρηματοκιβώτια του οποίου πλέον κάθονται 20 εκατ. ευρώ σε μετρητά μαζί με ράβδους χρυσού.
Οι συναλλαγές με μετρητά εξακολουθούν άλλωστε να κυριαρχούν στη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ. Ενώ χώρες όπως η Ελλάδα επιχειρούν στροφή στο πλαστικό χρήμα, την ίδια ώρα στη Γερμανία (σχεδόν) όλα εξακολουθούν να κινούνται με ρευστό. Ειδικά στο γερμανικό λιανεμπόριο περίπου το 80% των συναλλαγών γίνονται με μετρητά, σύμφωνα με στοιχεία του 2014. Οσο για το μέλλον, καθώς οι καταθέσεις φεύγουν από τις γερμανικές τράπεζες, διερωτάται πλέον εύλογα κανείς: λέτε να δούμε capital controls και στη Γερμανία;
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ
