Ακόμα και με νέο, βαθύτερο «μαχαίρι» σε μισθούς- συντάξεις, ακόμα και με ακόμα μεγαλύτερο «ψαλίδι» στο
αφορολόγητο, ακόμα και με πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων ή ανατροπή των όσων ισχύουν ακόμα για τις απεργίες, το χρέος μπορεί να μείνει εκτός τροχιάς, οδηγώντας τη χώρα στον γκρεμό.
Αυτό είναι λίγο ως πολύ το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει κανείς διατρέχοντας την Έκθεση του ΔΝΤ, που δημοσιοποιήθηκε λίγες ώρες πριν από το κρίσιμο Eurogroup, θέτοντας ερωτήματα για το αν το Ταμείο θέλει να θέσει προ των ευθυνών τους Ευρωπαίους ή αν προσπαθεί από τώρα να βγάλει από πάνω του τη ρετσινιά μιας διαφαινόμενης αποτυχίας ή μάλλον χρεοκοπίας.
Στην πραγματικότητα η Ελλάδα κινδυνεύει να βρεθεί παγιδευμένη μεταξύ των εκτιμήσεων του Ταμείου και των πολιτικών διαβουλεύσεων μεταξύ των κρατών- μελών, για τις βασικές παραδοχές του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού για το χρέος. Σύμφωνα με το προσχέδιο που ετοιμάζεται για το Eurogroup, οι Ευρωπαίοι φαίνεται ότι θα επιμείνουν στην πρόβλεψη για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% για μια δεκαετία, που θα υποχωρήσουν λίγο πιο χαμηλά (στο 2%) για τα επόμενα χρόνια.
Τι λέει το Ταμείο; Ότι μια επίδοση 1,5% είναι πιο ρεαλιστική κι ότι με τα έως τώρα ιστορικά στοιχεία και τα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας, τέτοιες επιδόσεις (3,5%) είναι μάλλον ανέφικτες αν δεν ληφθούν μέτρα που ξεπερνούν τα εσκαμμένα. Ποια είναι αυτά;
- Μείωση του αφορολογήτου σε τέτοια επίπεδα, που να μείνει τελικά στο απυρόβλητο γύρω στο 9% των μισθωτών και των συνταξιούχων, αντί του 50% που ισχύει σήμερα. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει ότι το αφορολόγητο θα πρέπει να πέσει ακόμα και κάτω από τις 4.000 ευρώ.
- Μείωση μισθών και συντάξεων. Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ, η νέα παρέμβαση στο Ασφαλιστικό δεν θίγει τις καταβαλλόμενες συντάξεις, με αποτέλεσμα το δημοσιονομικό όφελος να αναφέρεται στο απώτερο μέλλον
- Στα «βράχια» οδηγεί, επίσης, η διαφορά προβλέψεων για τη δυναμική του ΑΕΠ, αφού το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι ρυθμοί της τάξης του 1,3% είναι μια λογική εκτίμηση, την ώρα που οι Ευρωπαίοι βάζουν πολύ πιο ψηλά τον πήχη για να «βγαίνουν» τα νούμερα. Που βασίζει την πρόβλεψη του το Ταμείο;
- Η χώρα θα παλεύει με υψηλή ανεργία για δεκαετίες. Το 2022 δεν θα έχει πέσει κάτω από 18%, το 2040 θα έχει φτάσει στο 12%, για να πέσει στα προ κρίσης επίπεδα το 2060, δηλαδή ενώ θα έχουν «χαθεί» δύο γενιές εργαζομένων
- Η συμβολή των επενδύσεων θα είναι μάλλον περιορισμένη, καθώς δεν πρόκειται να επιστρέψουν στα προ κρίσης επίπεδα
- Η αύξηση της παραγωγικότητας θα είναι ισχνή καθώς δεν θα υπάρχει η αναγκαία παρέμβαση στις αγορές προϊόντων και στην αγορά εργασίας
Οι τράπεζες
Αίσθηση προκαλεί, επίσης, η επιμονή (εμμονή κατά άλλους) του Ταμείου στην εκτίμηση για νέα ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, λόγω του μεγάλου βάρους των «κόκκινων» δανείων και της ελλιπούς αντιμετώπισης του προβλήματος των πολιτικών παρεμβάσεων στη διοίκηση των τραπεζών, προτείνοντας μάλιστα να κρατηθεί γι’ αυτό, ένα «μαξιλάρι» 10 δις ευρώ από τα αδιάθετα της τελευταίας ανακεφαλαιοποίησης. «Το ΔΝΤ χάνει το δίκιο του με τέτοια επιχειρήματα» σημειώνει στο iefimerida υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΤτΕ, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχει στον ορίζοντα ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, την ώρα που τραπεζικοί κύκλοι «βράζουν» κατά του Π. Τόμσεν, στον οποίο χρεώνουν αυτά τα ανυπόστατα- όπως τα χαρακτηρίζουν- σενάρια.
Ο γκρεμός
Το σενάριο καταστροφής του ΔΝΤ στήνεται ακριβώς πάνω σε αυτές τις τόσο διαφορετικές προβλέψεις. Το Ταμείο ζητά από τους Ευρωπαίους ένα μίγμα εξαιρετικά απαιτητικών μέτρων ελάφρυνσης- από επιμηκύνσεις 40 ετών ως και εγγύηση χαμηλών επιτοκίων ακόμα και με χρηματοδότηση από τους κρατικούς προϋπολογισμούς- και μάλιστα εμπροσθοβαρώς, δηλαδή πριν από το 2018, αλλά ακόμα και οι τεχνοκράτες του Ταμείου σηκώνουν ψηλά τα χέρια στην περίπτωση που σημειωθούν οριακές αποκλίσεις ακόμα και έναντι των δικών του μακροοικονομικών εκτιμήσεων.
Συγκεκριμένα, αν οι ρυθμοί ανάπτυξης κινηθούν στο 1% και τα πρωτογενή πλεονάσματα σταθεροποιηθούν στο 1% του ΑΕΠ, τότε το Ταμείο υποστηρίζει ότι το Χρέος δεν θα είναι πλέον βιώσιμο, ακόμα κι αν εφαρμοστούν όλα τα μέτρα ελάφρυνσης που προτείνει και είναι ενδεικτικό ότι σε μια τέτοια περίπτωση τα επιτόκια όλων των δανείων θα έπρεπε να μηδενιστούν ως το 2050!