«σέρρα», ένας χορός που αναβλύζει από τα προαιώνια νάματα της ψυχής των Ελλήνων του Πόντου!….

Με το γλυκόηχο σύρσιμο του δοξαριού από την, επιδέξια μουσικό της ποντιακής λύρας, Χριστίνα Κυριακίδου και το συνοδευτικό, χαμηλότονο, υπόκωφο χτύπημα του νταουλιού από την Αθηνά Κυριακίδου, στο μουσικό ρυθμό του «ατσαπάτ», πραγματοποιήθηκε, στο κατάμεστο αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης, την Παρασκευή 20 Μαΐου, στις 8 το βράδυ, η παρουσίαση του «επικού» μυθιστορήματος, «σέρρα, η ψυχή του Πόντου» του Γιάννη Καλπούζου.

          Ο συγγραφέας, με την ήρεμη και ανεπιτήδευτή του αφήγηση, μας περιέγραψε το «υπόστρωμα», πάνω στο οποίο οικοδόμησε τη μυθοπλασία του!.. Το «υπόστρωμα»  ήταν η Τραπεζούντα, Ο Ανατολικός Πόντος, το Σουχούμι, και οι στέπες του Καζακστάν, στα χρόνια της Γενοκτονίας και του Ξεριζωμού των Ελλήνων από τις προαιώνιες εστίες τους!…

Τον συγγραφέα καλωσόρισε και προλόγισε ο διευθυντής της Βιβλιοθήκης, Ζαγκανίκας Σίμος, ο οποίος τόνισε πως ο Γιάννης Καλπούζος, με το πέμπτο του, αυτό, ιστορικό μυθιστόρημα, ανέβηκε στο κορυφαίο σκαλί της μυθοπλαστικής αναβίωσης των ιστορικών γεγονότων.

O συγγραφέας, με έναν περίτεχνο τρόπο, εισέρχεται στο ιστορικό παρελθόν, το ζωντανεύει, και φανερώνει τις ιδιαίτερες αποχρώσεις που το περιβάλουν, περιπλέκοντάς το, με μια συνάδουσα ερωτική μυθοπλοκή!… Μια μυθοπλοκή, που προσεγγίζει με τον πιο εύγλωττο τρόπο τον ψυχισμό και τις πολιτισμικές αξίες των Ελλήνων του Πόντου!… Ζωντανεύουν εικόνες, από το πολιτιστικό περιβάλλον της Τραπεζούντας και των διάσπαρτων χωριών της, από το Σουχούμι, την πρωτεύουσα της Αμπχαζίας και από τις κρύες και αφιλόξενες στέπες του Καζακστάν.. Επανακάμπτουν στη μνήμη τα «αμελέ- ταμπουρού», τα τάγματα θανάτου, όπου βρίσκει τον  θάνατο η ακμάζουσα νεολαία των Ρωμιών· τα «σεφκιέτ», οι λιμοκτονικές πορείες του λευκού θανάτου των γυναικόπαιδων στις παγωμένες κορφές των ψηλών βουνών της Ανατολίας, όπου βρίσκουν το θάνατο τα τέσσερα πέμπτα των εξορίστων· οι κρεμάλες της Αμάσειας όπου απαγχονίστηκε όλη η πνευματική και οικονομική ηγεσία τους. Ακόμη, αιωρούνται στη ζωντανή μνήμη των αφηγήσεων απαγχονισμένοι, οι ήρωες Νίκος Καπετανίδης και Ματθαίος Κωφίδης, εισερχόμενοι ως πρωταγωνιστές από την ιστορία, με την τέχνη του λόγου, στην ανάπλαση της μυθοπλασίας. Όλες οι πιο πάνω αφηγήσεις προσδίδουν ακράδαντα στοιχεία ιστορίας, από την σκληρή πραγματικότητα των συμβάντων, στο μυθιστόρημα.

Και όταν πύκνωσαν οι δοξαριές, βγήκε καθηλωτική  η φωνή της λύρας στον σκοπό της σέρρας, του πυρρίχιου χορού, συναρπάζοντας το ακροατήριο. Στο πανί του προτζέκτορα, οι χορευτές μπήκαν αμέσως στον ρυθμό της, εξωτερικεύοντας το ψυχισμό ενός ολόκληρου λαού!

Σέρρα, η ψυχή του Πόντου!

Μια προσωπική προσέγγιση στο τελετουργικό του χορού, προσθέτοντας μια επιπλέον κατάθεση για τη συνταύτιση του χορού Σέρρα με την ψυχή των Ποντίων, επιβεβαιώνοντας την εμβρίθεια του συγγραφέα και την νοηματοδότηση του μυθιστορήματος μέσα από τον τίτλο του.

Όταν βαριά πατούν τη γη, οι χορευτές, δηλώνουν την έμφυτη παλικαροσύνη τους. Κι όταν, με τη διαδοχική κάμψη των γονάτων την ακουμπούν και εκτινάσσονται, με το ολόκορμο τρέμουλό τους, είναι σα να αναγεννιούνται από τα σωθικά της, γεμάτοι από την αναζωογονητική της δύναμη, ως απόγονοι του μυθικού Ανταίου. Κι όταν, ανάλαφρα, απογειώνονται στου δοξαριού το ύψος και το ρυθμό, απεκδύονται το ψυχοσωματικό τους βάρος, γίνονται ελαφρότεροι, έτοιμοι, όσο ποτέ άλλοτε, για τη μάχη της ζωής η τη θανή!…

Οι φιλαναγνώστες της Βιβλιοθήκης, που παραβρέθηκαν στο Αναγνωστήριο, συμμετείχαν σ’ έναν γόνιμο και εποικοδομητικό διάλογο και έφυγαν παίρνοντας στις αποσκευές τους την πρόταση για την ανάγνωση ενός μυθιστορήματος που, μέσα από ευχάριστη ανάγνωσή του, θα συμβάλλει και στον εμπλουτισμό των γνώσεων τους για την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού!.

Την παρουσίαση επιμελήθηκαν Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Γρεβενών, το Βιβλιοπωλείο «Ασυναγώνιστο» του Δημήτρη Αναγνώστου και οι Εκδόσεις Ψυχογιός.

Για την επιτυχία της εκδήλωσης εργάσθηκαν οι Σφέτκος Απόστολος και η Κοπάνου Γεωργία.

Σίμος Ζαγκανίκας