Το 4ο μνημόνιο της Ελλάδας με τους δανειστές είναι επί θύραις και η κυβέρνηση το αποδέχεται μεν,
αναζητεί ωστόσο τρόπους να το περάσει από την Βουλή.
Οι θεσμοί, μετά και το σημερινό Eurogroup, απέδειξαν ότι είναι άκαμπτοι στην αξίωση να νομοθετηθούν μέτρα προληπτικά, και μάλιστα «στο ψαχνό» (περικοπές μισθών, συντάξεων, μείωση αφορολόγητου κλπ) ύψους 3,5 δισ. ευρώ, σε περίπτωση που η χώρα δεν πιάσει τους στόχους δημοσιονομικού πλεονάσματος το 2018.
Η κυβέρνηση, σε μια ύστατη προσπάθεια οπισθοφυλακής, επιχειρηματολογεί ότι δεν υπάρχει θεσμική δυνατότητα νομοθέτησης «νόμων υπό αίρεση» στην Ελλάδα. Σημειώνει ωστόσο ότι οποιαδήποτε συζήτηση για προληπτικές δεσμεύσεις, πρέπει να συνοδεύεται από μέτρα ελάφρυνσης του χρέους.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επιστρέφει απόψε στην Αθήνα και το βράδυ του Σαββάτου θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις με τους εκπροσώπους του κουαρτέτου. Στόχος – αν και μάλλον φιλόδοξος – είναι να έχει επέλθει συμφωνία μέχρι την Μεγάλη Τετάρτη, ώστε να γίνει έκτακτο Eurogroup την Μεγάλη Πέμπτη, όπου και θα ληφθεί η τελική απόφαση.
Ποια είναι τα δεδομένα ως τώρα;
- Οι δανειστές ξεκαθάρισαν ότι δεν θα κλείσει η αξιολόγηση αν δεν υπογράψει η κυβέρνηση τα προληπτικά μέτρα. «Η δέσμη μέτρων πρέπει να περιλαμβάνει ένα προληπτικό πακέτο το οποίο θα πρέπει να εφαρμοστεί εάν είναι απαραίτητο για να τηρηθεί οι στόχοι για το πλεόνασμα. Το πακέτο αυτό πρέπει να είναι ισχυρό, να νομοθετηθεί εκ των προτέρων και να έχει τα στοιχεία τα οποία θα το ενεργοποιήσουν» δήλωσε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ. Και πρόσθεσε: «Αν υπάρχει το πακέτο, το έκτακτο πακέτο και ο μηχανισμός ενεργοποιήσης, μπορούμε να έχουμε έκτακτο Eurogroup την επόμενη Πέμπτη. Δεν έχει κλείσει. Τότε θα έχουμε και σοβαρή συζήτηση για το χρέος».
- Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση πρέπει να συμφωνήσει σε συγκεκριμένα μέτρα ύψους 3,5 δισ. Ευρώ περίπου, ή 2 μονάδες του ΑΕΠ. Τα μέτρα αυτά θα αποτυπωθούν – ονομαστικά και συγκεκριμένα – στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο (MOU). Η επικαιροποίηση του Μνημονίου (νεότεροι στόχοι, χρονοδιαγράμματα κ.λπ.) γίνεται μετά από κάθε αξιολόγηση. Εφόσον η αξιολόγηση κλείσει την Μ. Πέμπτη, την επομένη η κυβέρνηση πρέπει να νομοθετήσει.
- Το MOU είναι δεσμευτικό, αλλά δεν περνά από την Βουλή. Επιπλέον, η ελληνική νομοθεσία δεν επιτρέπει να ληφθούν προληπτικά μέτρα. Ωστόσο ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έδωσε μια απάντηση: «Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι γεμάτη ιδέες».Τον γόρδιο δεσμό θα λύσει μάλλον η εξής ιδέα: Η κυβέρνηση θα υπογράψει το 4ο μνημόνιο (MOU) και θα νομοθετήσει στη Βουλή έναν Ειδικό Μηχανισμό Δέσμευσης ο οποίος αν διαπιστώσει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 δεν θα είναι 3,5%, θα ενεργοποιήσει τα επώδυνα μέτρα που θα ενσωματωθούν στο επικαιροποιημένο μνημόνιο. Ακόμη πάντως δεν είναι σαφές το πότε θα αξιολογηθεί το εάν η Ελλάδα πιάνει τους στόχους του πλεονάσματος για το 2018 καθώς αυτό μπορεί να γίνει και εντός του 2017.
Αντίστοιχος μηχανισμός υπάρχει σήμερα και ονομάζεται Δημοσιονομικό Συμβούλιο και επιβλέπει τις δαπάνες. Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο με αυτόματη διαδικασία, όπου διαπιστωθεί υπέρβαση δαπανών περικόπτει τις καταναλωτικές. Κατ’ αντιστοιχία, το ίδιο θα πράξει και ο νέος αυτός Μηχανισμός που θα περάσει από τη Βουλή.
Με άλλα λόγια, οι βουλευτές θα κληθούν να ψηφίσουν την δημιουργία του Ειδικού Μηχανισμού και όχι το Μνημόνιο. Θα γνωρίζουν ωστόσο τα μέτρα που θα περιλαμβάνει το 4ο MOU κυβέρνησης-δανειστών.
Πάντως, κορυφαίος παράγοντας του οικονομικού επιτελείου υποστήριζε πως «δεν μπορούν να επιμείνουν για 2 μονάδες του ΑΕΠ μετά την έκθεση της Eurostat», επιχειρώντας να δημιουργήσει την ελπίδα ότι τα τελικά μέτρα δεν θα είναι ύψους 3,5 δισ. ευρώ, αλλά λιγότερα.
Ντάισελμπλουμ: Χρειάζεται προληπτικό πακέτο 3% του ΑΕΠ
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε του Eurogroup ο επικεφαλής του, Γερούν Ντάισελμπλουμ τόνισε:
«Η συνεργασία μεταξύ των Θεσμών και της Ελλάδας ήταν ισχυρή και παραγωγική. Πιστεύουμε ότι έγινε σημαντική πρόοδος και είμαστε κοντά σε συμφωνία για το ασφαλιστικό, το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων. Μένουν κάποια θέματα, αλλά είμαστε πολύ κοντά. Σήμερα εξετάσαμε τον τρόπο με τον οποίο θα πάμε προς τα εμπρός. Η δέσμη μέτρων πρέπει να περιλαμβάνει ένα προληπτικό πακέτο το οποίο θα πρέπει να εφαρμοστεί εάν είναι απαραίτητο για να τηρηθούν οι στόχοι για το πλεόνασμα. Ο σχεδιασμός του χρειάζεται περαιτέρω εργασία, γύρω από το ποια θα είναι τα μέτρα αυτά και το τι θα προκαλέσουν».
Ο πρόεδρος του Eurogroup επεσήμανε: «Το πακέτο αυτό πρέπει να είναι ισχυρό, να νομοθετηθεί εκ των προτέρων και να έχει τα στοιχεία τα οποία θα το ενεργοποιήσουν. Η δέσμευση του Ευκλείδη Τσακαλώτου είναι ότι θέλει να δουλέψει παραγωγικά γι’ αυτό. Αν υπάρχει το πακέτο, το έκτακτο πακέτο και ο μηχανισμός ενεργοποιήσης, μπορούμε να έχουμε έκτακτο Eurogroup την επόμενη Πέμπτη. Δεν έχει κλείσει. Τότε θα έχουμε και σοβαρή συζήτηση για το χρέος».
Ακόμη, ο επικεφαλής του Eurogroup προσέθεσ ότι οι ΥΠΟΙΚ θα έχουν ακόμη μια σοβαρή συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους, ενώ επιβεβαίωσε ότι «δεν στηρίζουν όλοι οι ΥΠΟΙΚ το ονομαστικό κούρεμα του χρέους».
Σε ερώτηση για το ύψος των μέτρων που θα πρέπει να λάβει η Ελλάδα, όσον αφορά αυτά που διαπραγματεύεται τώρα και τα άλλα που θα περιλαμβάνονται στο πακέτο έκτακτης ανάγκης, ο πρόεδρος του Eurogroup είπε ότι τα μέτρα που μελετώνται τώρα πρέπει να φθάνουν το 3% του ΑΕΠ, σημειώνοντας ότι έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί, ενώ τα μέτρα έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να φθάνουν το 2% του ΑΕΠ και θα είναι συμπληρωματικά του κύριου πακέτου.
Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ αναφερόμενος στα τελευταία στοιχεία για την Ελλάδα είπε ότι ήταν αρκετά καλά και ότι έτσι, υπάρχει λόγος για κάποια αισιοδοξία, αλλά, όπως εξήγησε, για να υπάρχει επιπλέον ασφάλεια και εμπιστοσύνη, τόσο με το Eurogroup όσο και με τους εξωτερικούς επενδυτές και τις αγορές, ψάχνουμε και αυτές τις δύο επιπλέον μονάδες.
Οσον αφορά για το πώς θα υιοθετηθεί αυτό το προληπτικό πακέτο μέτρων, ο κ. Ντάισελμπλουμ είπε ότι προκειμένου η δέσμη μέτρων να είναι αξιόπιστη θα πρέπει να νομοθετηθεί. «Τώρα ως προς το πώς αυτή θα σχεδιαστεί, το εάν θα πρέπει να νομοθετηθεί ένας μηχανισμός ή συγκεκριμένα μέτρα, είναι ακόμη υπό συζητήση».
Λαγκάρντ: «Τίποτα δεν κλείνει αν δεν λήξουν όλα»
Από την πλευρά της η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε πολύ χαρούμενη καθώς το Ταμείο είχε την ισχυρή στήριξη των Ευρωπαίων στο θέμα των προληπτικών μέτρων. «Αυτά τα μέτρα θα καλύψουν τις απαιτήσεις που έχει το Ταμείο. Πρέπει να νομοθετηθούν, να είναι αξιόπιστα και να υπάρξει ο μηχανισμός με βάση τον οποίο θα ενεργοποιηθούν. Η ομάδα μου είναι έτοιμη να γυρίσει άμεσα στην Ελλάδα και να δουλέψει. Υπήρξε μεγάλη πρόοδος τις τελευταίες δυο μέρες, τόνισε». Επανέλαβε ακόμη ότι είναι σημαντικά για το ΔΝΤ τα μέτρα.
Παράλληλα πρόσθεσε πως το ΔΝΤ επιμένει πως η λύση που θα πρέπει να δοθεί θα έχει δυο σκέλη, των μεταρρυθμίσεων και του χρέος. Ξεκαθάρισε μάλιστα πως «τίποτα δεν κλείνει αν δεν λήξουν όλα».
Ερωτηθείς για το χρέος είπε ότι συμφώνησαν ότι δεν χρειάζεται κούρεμα αλλά απαιτείται ελάφρυνση του ελληνικού χρέους Συμφωνούμε όλοι ότι η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους σχετίζεται με την εφαρμογή του προγράμματος, είπε και πρόσθεσε ότι όταν υπολογίζουμε τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους θα πρέπει να στοχεύουμε στην έξοδο της Ελλάδας στις αγοράς. Στόχος του ΔΝΤ για την Ελλάδα είναι να μπορεί να βγει στις αγορές και αυτός ο στόχος θα καθοδηγήσει τις αποφάσεις.
Τέλος, καλωσόρισε τα στοιχεία της Eurostat για την ελληνική οικονομία και είπε ότι αν είναι ακριβή θα αναπροσαρμόσουμε την πολιτική μας, όπως είπε στη συνέντευξη μετά το Eurogroup.
Ντομπρόβσκις: Θα εξεταστούν τα μέτρα έκτακτης ανάγκης της Ελλάδας για να δοθεί η έγκριση του ΔΝΤ
Τα έκτακτα μέτρα για την ολοκλήρωση της συμφωνίας, προκειμένου να συμμετάσχει και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, απομένει να εξεταστούν, σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Σημαντική πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για την Ελλάδα διαπιστώνει το Eurogroup σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος ανέφερε ότι θα εξεταστούν τα επιπλέον μέτρα έκτακτης ανάγκης της Ελλάδας για να εγκριθεί η συμμετοχή του ΔΝΤ.
