Το Σάββατο γιορτάσαμε τις τρεις μεγάλες μορφές τις Εκκλησίας μας— το Μ.Βασίλειο, τον άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο και τον άγιο Γρηγόριο το Θεολόγο –, που τους τιμούμε για την αγιότητά τους και τους έχουμε προστάτες των τεχνών και των γραμμάτων.Τη βιογραφία τους λίγο πολύ τη γνωρίζουμε όλοι. Άλλοι από το σχολείο και άλλοι από τις ομιλίες που γίνονται κάθε χρόνο στους ναούς στις 30 Ιανουαρίου. Γι αυτό με το παρόν κείμενο, συνδέοντάς το και με την επικαιρότητα, θα αναφερθούμε όχι σε μια πεζή βιογραφία, αλλά σε ένα γράμμα, που έστειλε ο άγιος Γρηγόριος στην αγία επίσης Ολυμπιάδα, όταν τον κάλεσε στο γάμο της. Έτσι θα γνωρίσουμε και μια άλλη πτυχή της μορφής του αγίου.Να σημειώσουμε ακόμη ότι ο άγιος Γρηγόριος ήταν κι αυτός πολυγραφότατος συγγραφέας και μάλιστα ποιητικών κειμένων.Με ελεύθερη απόδοση παρουσιάζουμε το έργο ”Παραινετικόν προς Ολυμπιάδα” , που είναι ποίημα με 111 στίχους, και επιστολή.Η Ολυμπιάδα είναι η περίφημη διακόνισσα της Εκκλησίας της Κων/πολης, που την επαινούν οι συγγραφείς της εποχής για την αρετή της. Καλεσμένος ο Γρηγόριος στο γάμο της, επειδή, υποφέροντας από ποδάγρα που τον βασάνιζε, δε μπόρεσε να παραστεί, της έστειλε την επιστολή αυτή, που περιέχει συμβουλές για το πώς θα ζήσει μια έντιμη και ιερή έγγαμη ζωή.”Παιδί μου”, της λέει, ”δώρο καλό για το γάμο σου σου στέλνω τις συμβουλές μου. Στολίδια για σένα, Ολυμπιάδα, να μην είναι οι χρυσαφένιες πέτρες ούτε να φτιασιδώνεις με χρώματα το βασιλικό σου πρόσωπο δημιουργώντας έτσι μια ψεύτικη μορφή. Τα πορφυρένια, τα χρυσά, τα διάφανα φορέματα είναι γι΄αυτούς που δε μπορούν να καυχηθούν για λαμπρή ζωή. Φροντίδα δική σου να είναι η σωφροσύνη και η σεμνότητα. Πανέμορφο στολίδι, σταθερό κι απρόσβλητο για σένα, που έχεις και λαμπρή φήμη, να είναι η συμπεριφορά σου.Πρώτα πρώτα να σέβεσαι το Θεό κι έπειτα το σύζυγό σου, που είναι το μάτι της ζωής σου. Αυτός να είναι και ο κυβερνήτης της σκέψης σου. Αυτόν μόνο ν΄αγαπάς και μόνο αυτού την ψυχή να γλυκαίνεις, αφού μάλιστα σ΄αγαπάει με λεπτότητα κι όλη του η αγάπη είναι σ΄εσένα. Να είστε δεμένοι με το ίδιο πνεύμα. Να μην αποθρασύνεσαι απ΄τη θερμή αγάπη του άντρα σου, αλλά να παίρνεις τόσο θάρρος, ώστε να μην υπάρχει κορεσμός. Ποτέ, ενώ είσαι γυναίκα, να μην κάνεις έργα αντρικά. Μήτε να προβάλλεις τη γενιά σου. Ούτε τα ρούχα σου να είναι τέτοια, ώστε να σου δημιουργούν έπαρση. Μήτε να προβάλλεις τη σοφία σου. Αυτή ας βάζει πιο πάνω το νόμο του γάμου. Να βοηθάς τον άντρα σου, όταν κοπιάζει. Να υποχωρείς, όταν φωνάζει, και να τον ηρεμείς με λόγια μαλακά και καλές συμβουλές, όπως τη μανία του λιονταριού, όταν θυμώνει, ο θηριοδαμαστής την καταπραϋνει όχι με τη βία, αλλά με ήμερα λόγια και χάδια. Να μην κατηγορήσεις για κάποια ζημιά το σύζυγό σου ούτε αν βγει κάτι αντίθετο απ΄ό,τι θέλεις, όσο θυμωμένη κι αν είσαι, και γιατί δεν είναι σωστό και γιατί έτσι μπορεί να μπει ανάμεσα ο δαίμονας που χωρίζει. Ούτε και για την αδράνειά του να τον κατηγορήσεις, γιατί αυτό θα του είναι μαχαιριά. Μήτε να επαινέσεις όποιον δεν αγαπάει ο σύζυγός σου, πληγώνοντάς τον έτσι με πλάγιο τρόπο. Ο ίσιος τρόπος ταιριάζει και σε άντρες και σε γυναίκες. Και πιο πολύ στις γυναίκες. Ας είναι κοινές οι χαρές, οι λύπες και οι φροντίδες, γιατί αυτό στεριώνει το σπίτι. Να του λες τη γνώμη σου, αλλά η εξουσία να ανήκει στον άντρα σου. Να συμμερίζεσαι τη στενοχώρια του. Είναι το καλύτερο φάρμακο γι΄αυτόν. Για τον άντρα που θαλασσοδέρνεται η γυναίκα είναι λιμάνι γαλήνιο. Φροντίδα σου να είναι οι δουλειές του σπιτιού και οι σκέψεις σου να είναι στα θεία λόγια. Τα εξωτερικά να είναι φροντίδα του άντρα σου. Να μη βγαίνεις έξω από την πόρτα σου ούτε για δημόσια διασκέδαση ούτε σε άτακτη συγκέντρωση, γιατί εκεί η ντροπή φεύγει από τις ντροπαλές και τα μάτια σμίγουν με άλλα μάτια. Κι όταν φύγει η ντροπή, γεννιούνται όλα τα χειρότερα. Σε συμβουλεύω να πηγαίνεις με άλλες φρόνιμες σε ιερές συγκεντρώσεις για ν΄ακούσεις καλό λόγο, που θα διώχνει την κακία και να σε στεργιώνει στην αρετή.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Να μη σε βλέπουν οι άλλοι.., ούτε και οι ευσεβείς, που ο σύζυγός σου τους κρατά έξω από το σπίτι, κι ας τους εκτιμάς πολύ. Ποιο κέρδος είναι μεγαλύτερο παρά ο σύζυγός σου, αφού ο ίδιος είναι καλός κι εσύ αυτόν μόνο αγαπάς; Επαινώ τις γυναίκες που μήτε τις ξέρουν οι άντρες.Να είσαι αξιοπρεπής, αλλ΄όχι ακατάδεχτη. Να μην τρέχεις σε γαμήλια τραπέζια ή γενέθλια, όπου ανάβουν οι πόθοι, οι χοροί, τα πηδήματα, τα γέλια, η χαρά που δεν είναι του Θεού. Αυτά προκαλούν και το μυαλωμένο και τον επηρεάζουν, όπως η ακτίνα του ήλιου το κερί. Μήτε να οργανώνεις συμπόσια στο σπίτι σου είτε είναι παρών ο άντρας σου είτε λείπει. Επίσης και το φαγητό να υπακούει στο μέτρο. Μήτε να δονούνται τα μάγουλά σου από ακόλαστα γέλια ή από οργή. Είναι ιδιαίτερα ντροπή για τις γυναίκες και παραμορφώνουν και το πρόσωπο. Στολίδια των αυτιών σου να είναι όχι τα μαργαριτάρια, αλλά τα καλά λόγια που πρέπει ν΄ακούνε, ενώ για τα άσχημα πρέπει να είναι κλειστά. Στολίδι σου να είναι και το αγνό κοκκίνισμα.Αν η γλώσσα σου δεν έχει χαλινό, θα έχεις πάντα εχθρό το σύζυγό σου. Η ανόητη γλώσσα βάζει πολλές φορές σε κίνδυνο και τους αθώους. Ο λόγος σου να είναι πάντα ποθητός. Να μην έχεις περήφανο βάδισμα, γιατί το ακολουθεί η ασέλγεια. Να μην αφήνεις αχαλίνωτη την ορμή της σάρκας μήτε να σ΄ευχαριστεί πάντα το κρεβάτι. Να πείθεις το σύζυγό σου να τιμά τις καθαρές μέρες. Έτσι είναι το σωστό. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Αν σου είπα κάποια λόγια σωστά και υψηλά, να τα φυλάξεις στο μυαλό σου και μ΄αυτά να στηρίξεις τον εξαίρετο σύζυγό σου. Σου έδωσα τις συμβουλές ως κειμήλιο. Κι αν θέλεις καλύτερα, σου εύχομαι να γίνεις πολύκαρπο χωράφι και με παιδιά των παιδιών σου, για να δοξολογείται από περισσότερους ο μεγάλος Θεός, που γι΄Αυτόν γεννιόμαστε και σ΄Αυτόν πρέπει να κατευθυνόμαστε από εδώ. —————————————- Σ΄αυτό το σημείο τελειώνει η επιστολή. Άραγε σήμερα που οι συνθήκες ζωής άλλαξαν, η δουλειά καλεί τη γυναίκα έξω από το σπίτι και η νέα γενιά χορεύει στους ξέφρενους ρυθμούς της εποχής χωρίς Θεό, ο άγιος Γρηγόριος θ΄ανακαλούσε κάτι; Και βέβαια ο σύζυγος της διακόνισσας Ολυμπιάδας ήταν εξαίρετος. Αν τύχει όμως κανένας άκομψος στους τρόπους και με πάθη τρομερά άτακτα, τι θα μας συνιστούσε τότε ο άγιος; Μάλλον την προσφυγή μας σ΄έναν πνευματοφόρο και έμπειρο πνευματικό. Μάλλον…Γένοιτο
Ζιώγα Κατερίνα
Εκπαιδευτικός
