Ένα επικό μυθιστόρημα και μια «ελεγεία» 2016 σελίδων για τις «Αλησμόνητες Πατρίδες», τον «Ξεριζωμό» και τον «κεντρομόλο έρωτα» που υπερβαίνει τα όρια και τα περιθώρια μιας ρημαγμένης ζωής!…
Σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα στην αίθουσα του Αναγνωστηρίου της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Γρεβενών έγινε η παρουσίαση του τρίτομου επικού μυθιστορήματος της διακεκριμένης μυθιστοριογράφου Μαίρης Κόντζογλου στις 8:00 το απόγευμα της Πέμπτης 14 Ιανουαρίου 2016.
Την συγγραφέα καλωσόρισε ο Διευθυντής της Βιβλιοθήκης, ο οποίος τόνισε ότι, αποτελεί ιδιαίτερη τιμή να βρίσκεται σήμερα κοντά μας η συμπατριώτισσα μας Μαίρη Κόντζογλου η οποία με το συγγραφικό της έργο κατάκτησε κεντρική θέση στις βιτρίνες των μεγάλων βιβλιοπωλείων και στις καρδιές των αναγνωστών! Από τη μεγάλη συγγραφέα ξεκλέβουμε λίγη αίγλη και επωνυμία, ως τόπος καταγωγής της, γι’ αυτό την ευχαριστούμε διπλά!…
Πέρυσι, στις 9 Φεβρουαρίου, παρουσιάσαμε τον πρώτο τόμο της τριλογίας με τίτλο «Τα Παλιά Ασήμια». Σήμερα, θα παρουσιάσουμε τους δύο επόμενους τόμους, με τους τίτλους: «Μια προσευχή για τα Παλιά Ασήμια» και «Πέρα από τα Παλιά Ασήμια». Η πλοκή όμως και των τριών τόμων έχει τέτοια συρραφή, που παραπέμπει σ’ ένα ενιαίο μυθιστόρημα, το οποίο ακολούθησε στη συγγραφή την πυκνότητα των ιστορικών γεγονότων που διαδραματίστηκαν στην Καππαδοκία, στη Μικρά Ασία και στον Ελλαδικό χώρο. Ήτοι στα χρόνια πριν τον Ξεριζωμό, τις μέρες του Ξεριζωμού και της προσφυγιάς και στη ζωή των μετέπειτα σκληρών χρόνων της νοσταλγίας!
Το μυθιστόρημα παρά τον όγκο του, με τη γλαφυρή γραφή του και την όμορφη εξιστόρηση, διαβάζεται απνευστί!…Σε συναρπάζει και σε μεταβάλλει σε συνταξιδιώτη στο ιππήλατο της ιστορίας και της μυθιστορηματικής πλοκής!…
Ο τίτλος του «Τα παλιά Ασήμια» προέρχεται από το όνομα ενός μοναστηριού, το οποίο ήταν σκαλισμένο μέσα στο βράχο στην περιοχή της Νίγδης της Καππαδοκίας. Πράγμα που υποδηλώνει τη βαθειά πίστη, που σκάλισε η Ορθοδοξία στην ψυχοσύσταση του λαού της αγιοτόκου Καππαδοκίας!…
Ο προθετικός σύνδεσμος «Πέρα», στο όνομα του τρίτου τόμου της τριλογίας « Πέρα από τα Παλιά Ασήμια», μας μεταφέρει στην απόσταση του τόπου, ήτοι μακριά από την Καππαδοκία και στην απόσταση του χρόνου, ήτοι μακριά από τα χρόνια της ευδαίμονος Καππαδοκίας. Και παράλληλα μας φορτίζει από ένα συναίσθημα απώλειας. Απώλειας αμφότερων των «πέρα», που αν προσθέσουμε στον προθετικό σύνδεσμο το τελικό σίγμα , τότε μας παραπέμπει στο πέρας, στο τέλος, ήτοι στο επονείδιστο τέλος των πατρίδων του Ελληνισμού της Ανατολίας!… Πέρα όμως από τη μνήμη, καιροφυλακτεί η αμνησία, η λήθη. Η Μαίρη Κόντζογλου μ’ έναν αριστοτεχνικό τρόπο , με μια μαεστρία, μας καταθέτει την α-λήθεια, ήτοι την αποπομπή της λήθης, τη μνήμη και τη γνώση, δίνοντας πνοή στα γεγονότα του ξεριζωμού και της προσφυγιάς, καταγγέλλοντας τους υπαίτιους!… «Μια ιστορία δεκαπέντε και βάλε αιώνων σβηνόταν γοργά και απάνθρωπα με τη γομολάστιχα των ισχυρών του κόσμου!…».
Και στην πλοκή του μυθιστορήματός της, που εκφράζει την αμεσότητα του ψυχισμού της, δεν φείδεται χρόνου και συναισθημάτων, που φανερώνουν άμεσα την ανθρωποκεντρική της ευαισθησία και προσδίδουν το ιδεολογικό της στίγμα, στη συγγραφή, με την αναφορά της στην οδύσσεια των εκπατρισμένων Βαλαάδων της Δυτικής Μακεδονίας! από τη συνθήκη της Λοζάνης, του 1923,
Αυτή είναι η δεύτερη α- λήθεια. Είναι η μνήμη που ενοποιεί την ιστορία των δύο λαών, ένθεν κακείθεν του Αιγαίου!…
Δυο μνήμες. Δυο αλήθειες που επανακάμπτουν μέσα από τη μυθιστορηματική πλοκή!
Οι γενοκτονίες, οι εξανδραποδισμοί, οι ξεριζωμοί, οι επιβαλλόμενοι εκπατρισμοί στο όνομα του αλλόφυλου, του αλλόθρησκου, του διαφορετικού δεν έχουν θέση στη συνείδηση των λαών, αλλά, είναι παράγωγα των ασυμφιλίωτων συμφερόντων ατόμων και κρατών, που για την επιβολή τους δεν υπάρχει θέση για να στεγαστεί η ανθρώπινη ευαισθησία και η συμβίωση!…
«Η αλήθεια, λέει η συγγραφέας είναι πάντα μπουκωμένη με μεγάλα κομμάτια φόβου. Μοιάζει με καθρέπτη που θέλει τόλμη να γυαλιστείς μέσα του!...»
Αυτά τα συμφέροντα τώρα ονομάζονται γεωπολιτικά συμφέροντα και διαμορφώνουν τη λεγόμενη γεωπολιτική, ληστρική στρατηγική για την επικράτηση τους σε βάρος των λαών και των πολιτισμών!…
Το βιβλίο είναι έμμεσα επίκαιρο, στον αντίποδα αυτών των λογικών, και διαμορφώνει το μήνυμα, ότι το χθες του δικού μας ξεριζωμού είναι συνακόλουθο των σημερινών κατατρεγμένων, που πνίγονται στο Αιγαίο ζητιανεύοντας ανθρωπιά κοντά στους λαούς της δημοκρατικής και ανθρωποκεντρικής Ευρώπης!…
«Όλα ρευστά και όλα κάτω από τη λεπίδα του πολέμου που κατακρεούργησε τις ελπίδες των ανθρώπων» αποφαίνεται η συγγραφέας, στην αποστροφή της, για τα αιματηρά γεγονότα της πολιτικής των συμφερόντων στα χρόνια της Μικρασιατικής Καταστροφής!…
Η τριλογία της Μαίρης Κόντζογλου είναι πραγματικά ένα μυθιστόρημα που σε οδηγεί στην γνώση και στην επίγνωση των αξιών της ζωής!…Είναι μια ελεγεία αφιερωμένη στον κεντρομόλο έρωτα!..
Δεν θέλω να σταθώ στην ευρηματική της πλοκή, την όμορφη και αβίαστη εξιστόρηση της, στην λόγια και αριστοτεχνική της γραφή. Ούτε να σας μυήσω στα δρώμενα και στους πρωταγωνιστές. Ούτε να σας αναγνώσω τις αριστουργηματικές εικόνες που απεκόμισα από τις περιγραφές των τοπίων και των τόπων, με τα έθιμα, τα ήθη και τις παραδόσεις, που περιγράφονται με χαρισματικό τρόπο!.. Θα ήθελα να σταθώ στην εμβάθυνση του ψυχισμού των ηρώων, που με ακρίβεια μεταφέρει, από την εποχή των γεγονότων, ήτοι από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, η συγγραφέας και την εμφυσά ζωντανεύοντας εκείνη την εποχή, με τον πολιτισμικό της κόσμο!… Όλοι οι πρωταγωνιστές έχουν μια αυθεντικότητα που μπορείς τον καθένα χωριστά να τον ανασύρεις από την μυθοπλοκή και να τον ξεχωρίσεις με τις πολιτισμικές ιδιαιτερότητες που διαμόρφωσε ο ελληνισμός στις προαιώνιες κοιτίδες του!.. Ενδεικτική είναι η απεικόνιση του χαρακτήρα του πόντιου, καπετάνιου Ιωσήφ Μαυρίδη που είναι ο χαρακτήρας και το πολιτιστικό γνώρισμα ενός ολόκληρου λαού, ο οποίος δεν εκμεταλλεύεται ούτε στο ελάχιστο, την όμορφη Σεβαστή, που ρημαγμένη απ’ τη ζωή βρέθηκε ναυαγός στο σπίτι του, παρ’ ότι την επιθυμούσε παρά πολύ, επιδεικνύοντας σεβασμό στις δικές της επιθυμίες, αλτρουισμό κι αγάπη!…
Κλείνοντας τις επισημάνσεις μου θα ήθελα να δηλώσω ότι έμεινα γοητευμένος από το μυθιστόρημα , τη γραφή και την πλοκή του!…
Τον λόγο πήρε αμέσως μετά η συγγραφέας, που μας ξετύλιξε το κουβάρι της δημιουργικής της έμπνευσης και μας ξενάγησε στην ξωτική Καππαδοκία και στην συγκινητική πλοκή του μυθιστορήματος!
Για την οργάνωση της εκδήλωσης συνέβαλλαν ο Εκδοτικός Οίκος
« ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ» και το βιβλιοπωλείο «Βιβλιοχώρα» της Ζήση Βασιλικής και οι Χασπερίδης Σταύρος, Ταρλατζή Θεολογία, Κοπάνου Γεωργία, Σφέτκος Απόστολος και Παπαλαμπρόπουλος Στέλιος.
Σίμος Ζαγκανίκας
